Familiegegevens en opleiding
Uit een fragmentgenealogie van de Pekelder familie Hesseling, op 31 januari 2004 per e-mail ontvangen van G.J.Mulder te Capelle aan de IJssel:
Derk Tjebbes de Jonge werd geboren/gedoopt te Oude Pekela op 18/21 september 1783 als zoon van Tjebbe Derks (zie aldaar) de Jonge en Engeltje Derks Hesseling.
Hij huwde op 24 december 1816 te Oude Pekela met Aeike (ook Aike) Yzebrands Klatter, gedoopt te Oude Pekela op 17 februari 1794 als dochter van Yzebrand Hindriks Klatter en Aaltje Remkes Engels. Zij overleed te Oude Pekela c. 27 februari 1879. Derk Tjebbes stond in 1847 geadministreerd als koopvaardijkapitein.
Ik weet niet zeker of deze Derk Tjebbes dezelfde is als de door Bouma vermelde D.T.de Jonge
Derk de Jonge werd geboren te Oude Pekela op 21 september 1783 als zoon van de schipper Tjebbe Derks de Jonge en Engeltje Derks Hesselink.
Hij huwde op 24 december 1816 te Oude Pekela als schipper met Aeike (ook Aike) Yzebrands Klatter, geboren te Oude Pekela op 07 februari 1794 als dochter van IJzebrand Hindriks Klatter en Aaltje Remkes Engels. Aike overleed te Oude Pekela 26 februari 1879, 85 jaar, weduwe.
Derk overleed op 08 januari 1868 te Oude Pekela, 84 jaar, rustend schipper.
Burgerlijke Stand akten uit de provincie Groningen vermelde Derk Tjebbes de Jonge als schipper in 1816, 1818, 1820, 1825, 1828, 1833 en als oud/rustend-schipper in 1850, 1854, 1868.
Bij de identificatie van deze kapitein stuit ik op moeilijkheden. In het overzicht van Bouma komen twee kapiteins met de intialen D.T. voor
De een voer op een schip uit de dertiger jaren. Van deze D.T komen een reeks meldingen voor in de serie monsterrollen uit het Noordelijk Scheepvaartmuseum (zie hierna). Deze Derk Tjebbesz, geboren in 1763, komt in een BS-akte voor als “oud schipper” in 1850.
De tweede D.T. de Jonge voer op schepen uit de vijftiger jaren. Gezien de lidmaatschapsperiode van het zeemanscollege uit Wildervank zal dat een andere kapitein zijn geweest. Dat blijkt ook uit de afbeelding van de “Jantje Meijer” in de collectie van het Veenkoloniaal Museum te Veendam (zie hierna) waar het schip vlagnummer 83 voert. Maar ik heb in de Groninger archieven geen tweede schipper D.T. de Jong(e) van een latere datum kunnen vinden. Een “Jantje Meijer/Meyer” wordt niet in de lijst van monsterrollen genoemd.
Ik heb wel overwogen om schipper Derk Derkz de Jonge, de zoon van Derk Tjebbes de Jonge, als dragen van vlagnummer 83 van het college in Wildervank te beschouwen. Diens huwelijksdatum dd 13 mei 1854 te Nieuwe Pekela is in overeenstemming met het beginjaar 1856 van het collegelidmaatschap. Dan zouden de vermeldingen van de initialen door o.a. Bouma op een schrijffout moeten berusten. Maar een mysterie blijft de “Jantje Meijer” die niet in de monsterrollenlijst voorkomt terwijl er aldaar in de vaarperiode van deze “ Jantje Meijer” andere schepen zijn toegekend aan Derk Derkz. De Jonge.
Wellicht dat diepgravender genealogisch onderzoek een oplossing zal bieden, maar ik laat het voor het moment bij voorgaande overwegingen.
Lidmaatschap zeemanscollege(s)
D.T. de Jonge was effectief lid van het zeemanscollege “De Harmonie” te Wildervank met vlagnummer 83 in de periode 1856 t/m 1862.
Er is geen vermelding van een D.T. de Jonge als effectief lid van één van de Pekelder zeemanscolleges.
Maar een D.T. de Jonge was als commissaris lid van het Bestuur van het zeemanscollege “De Trouw” in de periode 1861 t/m 1864.
De schepen van de kapitein
D.T. de Jonge was gezagvoerder gedurende:
* 1834 t/m 1837 van de kof “Twee Gezusters”, gebouwd in 1816, bouwplaats niet vermeld, 120 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Pekela.
Een monsterrol op het Stadsarchief van Amsterdam dd 18 augustus 1827 meldt de kof “Twee Gezusters”, op avontuur, onder kapitein Derk F. de Jonge uit Oude Pekela.
Monsterrollen op site van het Noordelijk Scheepvaart Museum te Groningen vermelden Derk Tjebbes de Jonge op:
11 juli 1831, schip “Twee Zusters”, kapitein Derk T. de Jonge, geen leeftijd en woonplaats vermeld. Voorts stuurman, kok en 2 matrozen.
16 augustus 1837, kof “Drie Zusters”, schipper Derk Tjebbes de Jonge, geen leeftijd en woonplaats vermeld. Voorts 2 matrozen.
04 april 1838, kof “Drie Zusters”, kapitein Derk Tjebbes de Jonge, 54 jaar uit Oude Pekela. Voorts stuurman, 2 matrozen en een scheepsjongen.
23 juni 1838, kof “Drie Zusters”, schipper Derk Tjebbes de Jonge, geen leeftijd en woonplaats verrmeld, Voorts 2 matrozen.
19 februari 1839, schip “Drie Zusters”, kapitein Derk Tjebbes de Jonge, geen leeftijd vermeld uit Oude Pekela. Voorts stuurman, kok en een matroos.
25 maart 1839, kof “Drie Zusters”, kapitein Derk Tjibbes de Jonge, geen leeftijd en woonplaats vermeld. Voorts matroos en een niet met rang vermeld bemanningslid.
01 april 1840, kof “Drie Zusters”, schipper Derk Tjebbes de Jonge, 56 jaar uit Oude Pekela. Voorts stuurman, kok en 2 matrozen.
06 februari 1841, schip “Drie Zusters”, kapitein Derk Tjebbes de Jonge, geen leeftijd vermeld uit Oude Pekela. Voorts stuurman, kok, matroos en een lichtmatroos.
21 maart 1842, kof `Drie Zusters`, kapitein Derk Tjebbes de Jonge, 58 jaar uit Oude Pekela. Voorts stuurman, kok, matroos en een lichtmatroos.
15 maart 1843, kof “Drie Zusters”, scchipper Derk Tjebbes de Jonge, 59 jaar uit Oude Pekela. Voorts stuurman, kok, matroos en een lichtmatroos.
22 maart 1844, kof “Drie Zusters”, kapitein Derk Tjebbes de Jonge, 59 jaar uit Oude Pekela. Voorts stuurman, kok, 2 matrozen en een lichtmatroos.
07 maart 1846, kof “Dries Lasters” (zal wel “Drie Zusters” zijn) kapitein Derk Tjebbes de Jonge, 61 jaar uit Oude Pekela. Voorts stuurman, kok, en 2 matrozen.
11 maart 1846, kof “Dries Lasters”, kapitein Derk Rjebbes de Jonge, geen leeftijd vermeld uit Oude Pekela. Voorts een lichtmatroos.
20 maart 1847, kof “ Drie Zusters”, kapitein Derk Tjibbes de Jonge, 62 jaar geen woonplaats vermeld. Voorts stuurman, kok, 2 matrozen en een lichtmatroos.
11 maart 1848, kof “ Drie Zusters”, kapitein Derk Tjibbes de Jonge, 64 jaar geen woonplaats vermeld. Voorts stuurman, kok, matroos en 2 lichtmatrozen.
01 juli 1848, kof “Drie Zusters”, kapitein Derk Tjebbes de Jonge, 64 jaar uit Oude Pekela Voorts stuurman, kok, 2 matrozen en een lichtmatroos.
In de 16 monsterrollen op het overzicht van het Noordelijk Scheepvaart Museum te Groningen wordt gesproken van Derk T. en Derk Tjebbes/Tjibbes de Jonge.
Het overzicht luidt:
1831-1848 kapitein op de kof “ Drie Zusters” ?-64 jaar
De schepen van de kapitein
Bouma025 vermeld D.T.de Jonge als gezagvoerder gedurende:
* 1855 van de 2/m sch. “Jantje Meyer”, verdere bijzonderheden ontbreken. Op weg van Newcastle naar Genua in de mist op de Kentish Knock stukgeslagen;
* 1857 t/m 1862 op de 2/m sch. “Jantje Meyer”, gebouwd in 1856 te Groningen, 191 ton o.m., varend voor J.D.Hoen te Hoogezand.
De “Jantje Meyer”, geladen met kolen, van Newcastle naar Genua, onder gezag van kapitein de Jonge, is op 30 oktober bij een dikke mist op de Kentishknock verbrijzeld.078.
Overige bijzonderheden
Een scheepsportret van de “Jantje Meijer” (1856, 191 ton) hangt in de permanente collectie van het Veenkoloniaal Museum te Veendam. Kapitein is D.T. de Jonge uit Wildervank varend voor rederij J.D.Hoen te Hoogezand Het schip is gebouwd in 1856 ter vervanging van de gelijknamige schoener, welke in 1855 op reis van Newcastle naar Genua in de mist op de kust van Kentish Rock werd stukgeslagen. Kapitein de Jonge was in 1857 weer in de problemen maar het schip bleef behouden. het schip werd op reis van Buenos Ayres naarÀntwerpen in de nacht van 13 op 14 juni 1857 overvallen door een pompera. Het schip voer onder vlagnummer 83 van het zeemanscollege van Wildervank. Het schip werd in 1863 verkocht aan Middelhof te Purmerend en omgedoopt in “Zwaluw”. Foto in mijn bezit.
Zie ook internet: www.veenkoloniaalmuseum.nl/journalen.html
