1939-00-00: |
JAKOB OORBURG (1867 - 1946) Jakob werd als oudste zoon geboren op 31 maart 1867 te Wildervank uit het huwelijk van: Harmannus Oorburg en Jantje Metus. Het gezin bestond uit 7 kinderen. Vrijwel alle kinderen zijn aan boord van een binnenschip of praam geboren. Twee kinderen kwamen te overlijden voor hun tweede levensjaar. Harmannus Oorburg was eerst praamschipper, later binnenvaarder op toen nog een houten tjalk. Op 34 jarige leeftijd overleed Harmannus Oorburg, 16 dagen na de geboorte van zijn 7e kind Geesina. Jakob was toen nog maar amper 11 jaren oud en zijn zuster Jantje was een jaar jonger. Zijn broers Gerbinus en Evert waren resp. 8 en 6 jaren oud. Met dit gezin heeft Jantje Metus op 33 jarige leeftijd de taak als schipper overgenomen. Jantje hertrouwde met de 13 jaar jongere Hendrik Hollemans. Hendrik was na het overlijden van Harmannus opgeroepen om zijn dienstplicht te vervullen. Ondanks dat hij direct een vrijstelling heeft aangevraagd, duurde het nog bijna twee jaar voordat een wettelijk huwelijk voltrokken kon worden. Jakob kreeg moeilijkheden met zijn nieuwe vader en naar zijn zeggen kreeg hij vaak straf. Na een paar jaar is hij voorgoed van boord gelopen en zocht zijn heil bij vrienden en kennissen van zijn echte vader. Hij werkte op schepen en was zeer leergierig en bracht het al op zeer jeugdige leeftijd tot schipper. Al na korte tijd was de binnenvaart voor hem niet voldoende en monsterde hij aan op buitenvaarders (Wad- en Sontvaart). In 1897 kwam zijn moeder kwam te overlijden. Op 16 februari 1901 trouwt hij met Neeltje Roossien, die na 43 jaar huwelijk in 1944 zal overlijden. Uit het huwelijk komen 3 kinderen, dochter Jakoba, dochter Jantje en zoon Harmannus. In 1918 kocht hij een stalen buitenvaarder. Waarschijnlijk zonder registratie of certificaat. De voortstuwing was zeilkracht, maar in dit schip is later door Jan Brons een hulpmotor ingebouwd. Met dit schip heeft het gezin Oorburg tot 1926 gevaren met zeer goede verdiensten. Na 1927 kwam er een slechte tijd en de schepen werden in het Eemskanaal opgelegd. De vrachtprijs was in die tijd erg laag en de nieuwbouw prijs ook en dit was het sein voor Jakob Oorburg om dan een nieuw schip te bestellen. Niemand deed dit, echter Jakob Oorburg waagde de stap. Het was het eerste nieuwe schip dat hij kocht. In 1927 werd bij de Noord-Nederlandse Scheepswerven' te Groningen, de "Neeltje" gebouwd, voor rekening van Jakob Oorburg te Delfzijl. De oplevering van het schip was 12 januari 1928. Harmannus Oorburg, de enige zoon van Jakob Oorburg, heeft tot de verkoop van het schip als stuurman (later als kapitein) op de "Neeltje" gevaren.
In 1931 komt de "NEJACO", gebouwd bij de Noord-Nederlandse Scheepswerven te Groningen, onder bouwnummer 131. Oplevering 21 april 1931. De naam is afgeleid van NE eltje, JA ntje,CO ba.(moeder en de twee dochters) Jakob heeft een paar jaar met de NEJACO gevaren, echter een kleine beroerte noodzaakte hem om er mee te stoppen. Op 65-jarige leeftijd ging Jakob Oorburg met zijn vrouw aan de wal wonen en werd zijn zoon Harmannus kapitein op de Nejaco. In 1937 kocht Harmannus Oorburg de "ALK" en de "Nejaco" voer tot 1939 door om daarna ook opgelegd te worden bij de "Jan Brons" en de "Alk". (Het begin van W.O. 2) In 1938 was het een zeer slechte tijd voor de kustvaart en veel schepen waren opgelegd. Ook de nieuwbouw prijzen kelderden tot een zeer laag niveau. Dit was het sein voor Jakob Oorburg om nog een nieuw schip te bestellen, de "Jan Brons". Toen het schip gereed was, werd het direct opgelegd omdat er geen vracht voorhanden was. Het schip, groot 560 ton, zal van een 360 pk Brons-motor worden voorzien. Voordat het schip te water werd gelaten, noemde de heer Mellema, hoofdinspecteur der scheepvaartinspectie het een daad van erkenning en van erkentelijkheid om den naam "Jan Brons" blijvend te verbinden aan de scheepvaart van het Noorden. Daar de vrachtprijzen te laag waren werd het schip direct opgelegd in het Reitdiep ter hoogte van "Blauwbörgje". Jakob Oorburg had een vooruitziende blik en gaf orders om het schip te bemannen om op 5 mei 1940 uit te varen naar Engeland in dienst van "Shipping" te Londen. Tijdens de oorlog werd er gevaren voor de geallieerden en het schip werd voorzien van afweergeschut. Ondanks vele beschietingen is het schip goed de oorlog doorgekomen en kon na de capitulatie direct weer gaan varen voor de wederopbouw. Op 12 oktober 1945 kwam de "Jan Brons" tijdens dichte mist in aanvaring met het Griekse schip s.s."Panaghis" en is als gevolg hiervan gezonken. Op 25 mei 1946 komt Jakob Oorburg, op 79-jarige leeftijd, te overlijden. In 1947 werd bij Scheepswerf-Bodewes te Hoogezand, de "Jakob Oorburg" gebouwd. Het ontwerp en de bestelling werden nog gedaan door de reder Jakob Oorburg. Nog te vermelden is, dat kleinkinderen van Jakob Oorburg op het schip hebben gevaren. Dit waren Cornelis Tammes en Jakob Alkema, eerstgenoemde als matroos en gemachtigde voor zendapparatuur en Jakob Alkema later als gezagvoerder met diploma Grotehandelsvaart. De rederij "Erven Oorburg" hebben in 1962 het schip verkocht. |