Familiegegevens en opleiding
Coenraad Mandema werd geboren 14 maart 1825, ’s avons 08 uur te Amsterdam op de Korte Prinsengracht 26 als zoon van de sjouwer Jan Klaassens Mandema en de naaister Geezijn Broekema.
Hij trouwde op 10 april 1851 te Delfzijl als schipper met Suinia Brunius, geboren ca. 1830 te Uithoorn als dochter van de scheepskapitein Hendrik Johannes Brunius en Gezien Suines Reinders. Zij overleed te Farmsum op 03 juli 1855, 25 jaar.
Hij hertrouwde op 26 februari 1857 te Delfzijl als scheepskapitein met Geertruida Heijkens, geboren 11 augustus 1828 te Delfzijl als dochter van Sijwerd Heijkens en Anna Kornelia Weerens. Zij overleed te Farmsum op 09 januari 1896, 47 jaar.
Coenraad overleed te Delfzijl op 22 februari 1914, 88 jaar.allegroningers en stadsarchief Amsterdam
Lidmaatschap zeemanscollege(s)
C.J.Mandema was effectief lid van het zeemanscollege “De Vereeniging” te Delfzijl met vlagnummer 33 in de periode 1853 t/m 1886 en met vlagnummer 100 in de periode 1886 t/m 1896.
Opmerkingen in verband met Zeemanscollege(s)
Geen
De schepen van de kapitein
Bouma025 vermeldt kapitein Mandema (zonder initialen) als gezagvoerder gedurende:
* 1852 t/m 1853 van de “Geziena”, geen type vermeld, gebouwd in 1830, 84 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Farmsum.
Bouma025 vermeldt C.J.Mandema als gezagvoerder gedurende:
* 1854 t/m 1856 van de tjalk “Sunia Geziena”, gebouwd in 1848, bouwplaats niet vermeld, 84 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Farmsum;
* 1856 van de kof “Alberdina”, gebouwd in 1850 te Martenshoek, 75 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Farmsum. Het schip werd in dat jaar omgedoopt in “Drie Zusters”;
* 1856 van de kof “Drie Zusters” ex Alberdina, gebouwd in 1850 te Martenshoek, 75 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Farmsum. Het schip voer in 1857 voor kapitein/eigenaar H.K.Heins te Groningen en was herdoopt in “Frouke Denekamp”;
* 1859 t/m 1860 van de galjoot “Jonge Klaas”, gebouwd in 1840 te Martenshoek, 79 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Farmsum. Het schip voer in 1861 voor kapitein/eigenaar S.Stamhuis vanuit Farmsum en was herdoopt in “Ida Taay”;
* 1861 t/m 1863 van de 2-mast schoener “Geertruida Jantina”, gebouwd in 1860 te Delfzijl, 80 ton o.m., varend voor E.H.Roggekamp te Delfzijl. Het schip is in 1863 gestrand bij Ringkøbing en wrak geraakt;
* 1864 t/m 1867 van de galjoot “Geertruida” ex Libra, gebouwd in 1855 te Waterhuizen, 131 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Farmsum. Het schip is in 1867 gezonken door het ijs;
* 1868 t/m 1870 van de kof “Geertruida” ex Roelfina, ex Alphard, gebouwd in 1854 te Wildervank, 114 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Farmsum;
* 1872 van de galjoot “Albertha Römelingh”, gebouwd in 1857 te Sappemeer, 137 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Farmsum;
* 1873 t/m 1877 van de schoenerbrik “Geertruida”, ex Irene, ex Depositum, gebouwd in 1863 te Hoogezand, 184 ton o.m., varend voor J.A.Hooites te Hoogezand. Het schip is bij Riga in het ijs gezonken.
Monsterrollen uit het Gemeentearchief van Delfzijl
Monsterrol 1851-35, 28 april 1851, kof “Gesina”, kapitein Coenraad Jan Mandema, 26 jaar geen woonplaats vermeld. Voorts stuurman Redmer Barteld Bonnes, 25 jaar uit Termunten en een kok;
Monsterrol 1852-9, 02 maart 1852, kof “Gesina”, kapitein Conraad Jan Mandema, 27 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Kornelis Geerts van Wattum, 28 jaar uit Delfzijl, kok en een matroos;
Monsterrol 1855-66, 28 augustus 1855, kof “Sunia Gezina”, kapitein Coenraad Jan Mandema, geen leeftijd en woonplaats vermeld. Voorts 2 matrozen;
Monsterrol 1856-A5, 18 februari 1856, kof “Drie Zusters”, kapitein Coenraad Jan Mandema, geen leeftijd vermeld uit Farmsum. Voorts kok en een lichtmatroos;
Monsterrol 1858-14, 20 maart 1858, kof “Jonge Klaas”, kapitein Coenraad J. Mandema, 33 jaar uit Delfzijl. Voorts kok en een matroos;
Monsterrol 1859-4, 19 februari 1859, kof “Jonge Klaas”, kapitein Coenraad Mandema, 33 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Eltje T.Bos, 22 jaar uit Delfzijl, kok en een matroos;
Monsterrol 1860-92, 04 juli 1860, schoener “Geertruida Jantina”, kapitein Coenraad J. Mandema, 36 jaar uit Farrmsum. Voorts stuurman F.Westerveld, 28 jaar uit Appingedam, kok en 2 lichtmatrozen;
Monsterrol 1861-2, 18 februari 1861, schoener “Geertruida Jantina”, kapitein Coenraad J.Mandema, 36 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman J.P.Medok, 21 jaar uit Farmsum en een matroos;
Monsterrol 1862-2, 15 februari 1862, schoener “Geertruida Jantina”, kapitein Coenraad J.Mandema, 37 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman J.P.Medok, 22 jaar uit Farmsum, kok en een matroos;
Monsterrol 1866-21, 01 maart 1866, galjoot “Geertruida”, kapitein Coenraad J. Mandema, 41 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Jan Pieters Medok, 26 jaar uit Farmsum, kok en 2 matrozen;
Monsterrol 1869-1, 19 februari 1869, galjoot “Geertruida”, kapitein Coenraad Mandema, 44 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Jan Medok, 29 jaar uit Farmsum, kok, matroos en een lichtmatroos;
Monsterrol 1870-4, 04 maart 1870, galjoot “Geertruida”, kapitein Coenraad J.Mandema, 44 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Gerrit Pieters Dam, 34 jaar uit Delfzijl, kok, matroos en een lichtmatroos;
Monsterrol 1871-3, 22 februari 1871, galjoot “Alberta Romeling”, kapitein Coenraad Mandema, 46 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Henderikus Bootsman, 30 jaar uit Delfzijl. kok, matroos en een lichtmatroos;
Monsterrol 1872-70, 03 juli 1872, schoener “Geertruida”, kapitein Coenraad Mandema, 48 jaar uit Farmsum. Voorts 2de stuurman Hindrik Taaij, 25 jaar uit Delfzijl, kok en een lichtmatroos;
Monsterrol 1873-20, 04 maart 1873, schoener “Geertruida”, kapitein Coenraad Mandema, 48 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Hindrik Bootsman, 32 jaar uit Delfzijl, kok, 2 matrozen en een lichtmatroos;
Monsterrol 1873-99, 31 juli 1873, schoener “Geertruida”, kapitein Coenraad J. Mandema, 48 jaar uit Farmsum. Voorts 3 matrozen;
Monsterrol 1874-8, 26 februari 1874, schoener “Geertruida”, kapitein Coenraad J. Mandema, 49 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Hindrik P.Bootsman, 33 jaar uit Delfzijl, kok en 3 matrozen;
Monsterrol 1875-10, 08 maart 1875, schoener “Geertruida”, kapitein Coenraad Mandema, 50 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Klaas Jannes Vos, 40 jaar uit Farmsum, kok, 2 matrozen, lichtmatroos en een kajuitwachter;
Monsterrol 1876-19, 04 maart 1876, schoener “Geertruida”, kapitein Coenraad Mandema, 51 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Jacob Witkop, 29 jaar uit Delfzijl, kok, matroos, 2 lichtmatrozen en een dekjongen;
Samenvatting uit de monsterrollen
-
Coenraad wordt in de rollen ook aangeduid als Coenraad J. en Coenraad Jan.
-
Er zijn in totaal 19 monsterrollen met de naam van Coenraad Mandema op de website van het Noordelijk Scheepvaartmuseum te Groningen. Alle rollen zijn afkomstig uit het Gemeentearchief van Delfzijl.
-
De monsterrrollen zijn gedateerd van 1851 t/m 1876 met als leeftijden 26 t/m 51. Zijn zeemanscarriére heeft dus minstens 25 jaar geduurd. Alle rollen op zijn naam zijn als kapitein en dus zal zijn opleiding tot die rang hebben plaats gevonden op schepen die een andere thuishaven hadden waarvan de eventuele monsterrollen niet zijn nagezien.
-
Als thuishaven is voornamelijk Farmsum opgegeven.
-
Het overzicht van de monsterrollen luidt:
-
* 1851-1852 kapitein van de kof “Gesina” 26-27 jaar
* 1855 kapitein van de kof “Sunia Gezina” 30 jaar
* 1856 kapitein van de kof “Drie Zusters” 31 jaar
* 1858-1859 kapitein van de kof “Jonge Klaas” 33 jaar
* 1860-1862 kapitein van de schoener Geertruida Jantina” 36-37 jaar
* 1866-1870 kapitein van de galjoot “Geertruida” 41-44 jaar
* 1871 kapitein van de galjoot “Alberta Romeling” 46 jaar
* 1872-1876 kapitein van de schoener “Geertruida” 48-51 jaar
-
Ook in de volgorde van schepen zijn enkele onderbrekingen en wellicht heeft hij in die perioden vanuit andere havens gevaren.
De “Sunia Gezina” en de “Geertruida” zijn kennelijk vernoemd naar zijn beide echtgenoten.
Overige bijzonderheden
De Harlinger Courant dd 24 oktober 1874 bevat in de rubriek Scheepstijdingen het volgende bericht.096:
Binnengekomen.
“Elseneur 19 Oct. Geertruida, C.J.Mandema, Sundsvall n. Delfzijl.”
De Harlinger Courant dd 06 november 1874 vermeldt in de rubriek Scheepvaart-berigten het volgende096:
Binnengekomen:
“Bij Kopenhagen 31 Oct. Geertruida, C.J.Mandema, Sundsv.n.Delfzijl.”
Familiegegevens en opleiding
Jacob Klaassens Veldman werd geboren te Termunterzijl/Termunten op 01 november 1828 als zoon van Klaas Jans Veldman en Jantje Jacobs Dijkstra.
Hij trouwde op 27 november 1861 te Termunten als scheepskapitein met Nijssien Oosterveld, geboren te Holwierde/Bierum op 01 juli 1833 als dochter van Lukas Derks Oosterveld en Lammegien Harms Bronting. Zij overleed te Termunterzijl/Termunten op 15 september 1880, 48 jaar.
Overlijdensakte van Jacob niet te Groningen gevonden, maar wellicht met zijn schip de 2-mastschoener “Hermanna” vergaan in 1897 bij Frederiksvaerk.
Lidmaatschap zeemanscollege(s)
J.K.Veldman was effectief lid van het zeemanscollege “De Vereeniging” te Delfzijl met vlagnummer 9 in de periode 1867 t/m 1897
Opmerkingen in verband met Zeemanscollege(s)
Geen
De schepen van de kapitein
Bouma025 vermeldt J.K.Veldman/Veltman als gezagvoerder gedurende:
* 1870 t/m 1875 van de kof “Nijssiena” ex Twee Gebroeders, gebouwd in 1849, bouwplaats niet vermeld, 102 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Termunten;
* 1865 t/m 1867 van de kof “Nijssiena” ex Geerdina, gebouwd in 1850 te Veendam, 111 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Termunten. Het schip werd in 1867 verlaten binnengebracht in Noorwegen;
* 1876 t/m 1890 van de schoenerkof “Nijssiena” ex Helena, gebouwd in 1855 te Papenburg, 123 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Termunten. Het schip is in 1890 bij Lysekil gestrand en wrak geraakt;
* 1892 t/m 1897 van de 2-mast schoener “Hermanna” ex Jacobine, gebouwd in 1864 te Papenburg, 163 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Termuntenzijl. Het schip is in 1897 verongelukt bij Frederiksvaerk.
Monsterrollen uit het Gemeentearchief van Delfzijl
Monsterrol 1850-42, 19 juli 1850, kof “Catharina Johanna”, kapitein Bernardus Hillebrand Kuiper, 44 jaar uit Oude Pekela. Voorts stuurman Gerrit Roelfs Koller, 47 jaar uit Veendam, kok, lichtmatroos Jacob Klaassens Veldman, 21 jaar uit Termunten en een kajuitwachter;
Monsterrol 1862-31, 17 maart 1862, kof “Neissiena”, kapitein Jacob K.Veldman, 33 jaar uit Termunten. Voorts stuurman W.Kaijzer, 45 jaar uit Delfzijl, kok en een matroos;
Monsterrol 1889-63, 21 juni 1889, kof “Nijssiena”, kapitein Jan Veldman, 60 jaar uit Termunterzijl. Voorts een kok en een matroos;
Monsterrol 1890-63, 17 juni 1890, kof “Nijssiena”, kapitein J.K.Veldman, 55 jaar uit Termunterzijl. Voorts een kok en een matroos;
Monsterrol 1892-5, 06 februari 1892, schoener “Harmanna”, kapitein Jan Veldman, 60 (?)jaar uit Termunterzijl.. Voorts stuurman Jan Hovingh, 56 jaar uit Delfzijl, kok, 2 matrozen en een lichtmatroos;
Monsterrol 1892-90, 23 september 1892, schoener “Harmanna”, kapitein Jan Veldman, 63 jaar uit Termunterzijl. Voorts een kok en een matroos;
Monsterrol 1894-18, 13 maart 1894, schoener “Harmanna”, kapitein Jan Veldman, 65 jaar uit Termunterzijl. Voorts stuurman Hiddo Oosterhuis, 51 jaar uit Delfzijl, kok, matroos en 2 lichtmatrozen;
Monsterrol 1894-102, 06 oktober 1894, schoener “Harmanna”, kapitein Jan Veldman, 65 jaar uit Termunterzijl. Voorts een matroos en 2 lichtmatrozen;
Monsterrol 1895-12, 12 maart 1895, schoener “Harmanna”, kapitein J.K.Veldman, geen leeftijd vermeld uit Termunterzijl. Voorts een niet met rang vermeld bemanningslid;
Monsterrol 1895-14, 15 maart 1895, schoener “Harmanna”, kapitein Jan Veldman, 66 jaar uit Termunterzijl. Voorts stuurman Klaas Veldman, 31 jaar uit Termunterzijl, kok, matroos en 2 lichtmatrozen;
Monsterrol 1896-23, 10 maart 1896, schoener “Harmanna”, kapitein Jan Veldman, 67 jaar uit Termunterzijl. Voorts stuurman Klaas Veldman, 32 jaar uit Termunterzijl, kok, matroos en 2 lichtmatrozen;
Monsterrol 1896-53, 16 april 1896, schoener “Harmanna”, kapitein Jacob Veldman, 67 jaar uit Termunterzijl. Voorts een kok;
Monsterrol 1897-8, 10 maart 1897, schoener “Harmanna”, kapitein Jan Veldman, 68 jaar uit Termunterzijl. Voorts stuurman Klaas Veldman, 33 jaar uit Termunterzijl, kok, lichtmatroos/zeilmaker en 2 lichtmatrozen.
Samenvatting van de monsterrollen
-
Jacob Klaassens wordt in de monsterrollen ook vermeld als Jacob, Jan en met de initialen J.K.
-
Er zijn in totaal 13 monsterrollen met de naam van Jacob Klaassens op de website van het Noordelijk Scheepvaartmuseum. Alle rollen zijn afkomstig uit het Gemeentearchief van Delfzijl.
-
De monsterrollen zijn gedateerd van 1850 t/m 1897 met als leeftijden 21 t/m 68 jaar. De zeemanscarrriére heeft derhalve minstens 47 jaar geduurd. De subalterne zeemansperiode heeft zich kennelijk vooral buiten Delfzijl afgespeeld. Ook in de periode 1862- 1889 is Jacob kennelijk vanuit andere havens dan Delfzijl uitgevaren
-
Als woonplaats is steeds Termunten/Termunterzijl vermeld
-
Het overzicht van de monsterrollen luidt”
* 1850 lichtmatroos op de kof “Catharina Johanna”, kapt. Bernardus H.Kuiper 21 jaar
* 1862-1890 als kapitein Jacob K c.q.Jan op de kof “Neissiena/Nijssiena” 33-62 jaar
In deze periode is er wat verwarring over de leeftijden. Zij Jacob en Jan twee verschillende kapiteins?
* 1892-1897 kapitein op de schoener “Harmanna” 63-68 jaar
Overige bijzonderheden
Provinciale Groninger Courant 06 juli 1894114
Calmar, 28 juni. De Nederlandse schoener HARMANNA, kapt. J.K. Veldman, is vlot te Calmar binnengebracht, alwaar men thans bezig is de lading te lossen om daarna de bekomen schade te herstellen.
Provinciale Groninger Courant 28 september 1896114
Londen, 25 september. De Nederlandse schoener HERMANNA, kapt. Veldman, van Drammen naar Papenburg, is vol water, op de lading drijvende te Risör aangekomen.
Provinciale Groninger Courant 06 oktober 1896114
Risoer, 26 september. Het Nederlandse schoenerschip HARMANNA, kapt. J.K. Veldman, is door experts onderzocht. Het dek is erg ontzet en de lading zal hier worden gelost, ten einde te repareren.
Provinciale Groninger Courant 26 maart 1897114
Groningen, 25 maart. Volgens gisteravond ontvangen telegram is het schoenerschip HARMANNA, kapt. J.K. Veldman, op de reis van Delfzijl naar Laurvig totaal verongelukt. Men vreest dat het volk niet is gered. (
Provinciale Groninger Courant 30 maart 1897114
Laurvig 24 maart. Bij Ravensholmen, nabij Frederiksvaern (opm: vermoedelijk Frederiksvaerk, Sjaelland ), is een schoener verongelukt, waarbij de gehele bemanning is omgekomen. Naar blijkt uit papieren,gevonden in een aan het strand gedreven boot, is het verongelukte schip de HARMANNA, kapt. J.K. Veldman, thuisbehorende te Termunterzijl. Het schip was naar Treschowsbrug (opm: niet gevonden) bestemd om aldaar hout te laden voor Nederland. (