Familiegegevens en opleiding

Johannes Pieters Vos werd geboren 13 oktober 1822 te Delfzijl als zoon van Pieter Jans Vos en Maria Eppes Knol.

Hij trouwde op 11 december 1851 te Delfzijl als logementhouder met Bettje Willems Pronk, geboren te Wildervank 19 april 1817 als dochter van Willem Philippus Pronk en Jantje Okkes. Zij overleed op 19 december 1898 te Westerdiep, gem. Veendam, 81 jaar.

Johannes Vos overleed op 31 december 1891 te Opwierde gem. Appingedam, 69 jaar.

Het beroep van logementhouder is afwijkend, maar vanwege de naam van zijn vrouw “Betje Pronk”, ook de naam van zijn schip, en ook de leeftijden van Johannes P in de monsterrollen, neem ik aan dat het de juiste persoon is, die later is gaan varen

 

Lidmaatschap zeemanscollege(s)

Joh. P. Vos was effectief lid van het zeemanscollege de “Vereeniging” te Delfzijl met vlagnummer 11 in de periode 1858 t/m 1882 en met vlagnummer 59 in de periode 1882 t/m 1891

 

Opmerkingen in verband met Zeemanscollege(s)

Geen

 

De schepen van de kapitein

Bouma⁰²⁵ vermeldt J.O. Vos als gezagvoerder gedurende:

*   1853 t/m 1854 van de kof “Betje Pronk”, gebouwd in 1852 te Pekela, 110 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Delfzijl. Het schip is in december 1854 in de Eems gezonken, op weg zijnde van Koningsbergen naar Groningen met graan;

*   1856 t/m 1858 van de 2-mastschoener “Betje Pronk”, gebouwd in 1855 te Hoogezand, 155 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Delfzijl.

Ik neem aan dat het hier gaat om Johannes Pieters Vos en dat er bij Bouma sprake is van een verschrijving in de initialen. Maar in de krantenberichten wordt ook van een J.O.Vos als gezagvoerder van de “Betje Pronk” gesproken. Bij genlias geen relevante gegevens over een J.O.Vos gevonden

 

Bouma⁰²⁵ vermeldt J.P.Pronk als gezagvoerder gedurende:

*   1859 t/m 1877 van de 2-mastschoener “Betje Pronk”, gebouwd in 1855 te Hoogezand, 155 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Delfzijl. Het schip werd verkocht naar Papenburg.

 

Monsterrollen uit het Gemeentarchief van Delfzijl

Monsterrol 1848-2, 23 februari 1848, smak “Annechina”, kapitein Johannes Jans Lodewijks, 32 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Geert Jans de Boer, 43 jaar uit Harlingen, kok en een matroos Johannes Pieters Vos, 25 jaar uit Delfzijl;

Monsterrol 1848-59, 27 juni 1848, kof “Vriendschap”, kapitein J.C.Stenger, geen leeftijd en woonplaats vermeld. Voorts 2 matrozen waaronder Johannes Pieters Vos, 25 jaar uit Delfzijl en 2 lichtmatrozen;

Monsterrol 1849-9, 22 februari 1849, kof “Udonias”, kapitein Jan Eilts Christiaens, 21 jaar geen woonplaats vermeld. Voorts stuurman Gerhardus Verkade, 44 jaar uit Appingedam en de matroos Johannes Pieters Vos, 26 jaar uit Delfzijl;

Monsterrol 1850-24, 23 maart 1850, kof “Catharina Josephina”, kapitein Roelf Pieters Dik, 53 jaar uit Veendam. Voorts stuurman Pieter Roelfs Dik, 26 jaar uit Delfzijl, kok, matroos Johannes P.Vos, 27 jaar uit Delfzijl, lichtmatroos en een kajuitwachter;

Monsterrol 1850-37, 24 mei 1850, kof “Catharina”, kapitein Roelf Pieters Dik, geen leeftijd en woonplaats vermeld. Voorts 2 matrozen waaronder Johannes P.Vos, geen leeftijd en woonplaats vermeld;

Monsterrol 1852-38, 15 juli 1852, kof “Betje Pronk”, kapitein Johannes Pieters Vos, 29 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Gerhardus Verkade, 46 jaar uit Appingedam, kok en een matroos.

Monsterrol 1870-20, 15 maart 1870, schoener “Betje Pronk”, kapitein Johannes Pieters Vos, 47 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Harmannus Wiardi Dijken, 35 jaar uit Farmsum, kok, 2 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1870-46, 03 mei 1870, schoener “Betje Pronk”, kapitein Johannes Pieters Vos, 47 jaar uit Delfzijl. Voorts kok, 2 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1873-19, 03 maart 1873, schoener “Betje Pronk”, kapitein Johannes Pieters Vos, 50 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Johannes Smit, 43 jaar uit Delfzijl, kok, 2 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1873-63, 19 april 1873, schoener “Betje Pronk”, kapitein Johannes Pieters Vos, 50 jaar uit Delfzijl. Voorts 2 matrozen en een scheepsjongen;

Monsterrol 1873-126, 12 september 1873, schoener “Betje Pronk”, kapitein Johannes Pieters Vos, 50 jaar uit Delfzijl. Voorts een kok en een matroos;

Monsterrol 1874-16, 28 februari 1874, schoener “Betje Pronk”, kapitein Johannes Pieters Vos, 51 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Johannes Smit, 45 jaar uit Delfzijl, kok, 2 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1874-66, 07 mei 1874, schoener “Betje Pronk”, kapitein Johannes Pieters Vos, 51 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Berend Smit, 31 jaar uit Appingedam en 2 matrozen;

Monsterrol 1874-100, 22 juli 1874, schoener “Betje Pronk”, kapitein Johannes Pieters Vos, 52 jaar uit Delfzijl. Voorts 2 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1875-29, 17 maart 1875, schoener “Betje Pronk”, kapitein Johannes Pieters Vos, 52 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Klaas B.Ohlsen, 34 jaar uit Delfzijl, kok, 2 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1876-80, 11 mei 1876, schoener “Betje Pronk”, kapitein Johannes Pieters Vos, geen leeftijd vermeld uit Delfzijl. Voorts een matroos en een lichtmatroos;

Monsterrol 1876-106, 26 juni 1876, schoener “Betje Pronk”, kapitein Johannes Pieters Vos, 53 jaar uit Delfzijl. Voorts een matroos;

Monsterrol 1876-140, 26 juli 1876, schoener “Betje Pronk”, kapitein Johannes Pieters Vos, 53 jaar uit Delfzijl. Voorts een kok en een lichtmatroos;

Monsterrol 1876-200, 26 september 1876, schoener “Betje Pronk”, kapitein Johannes Pieters Vos, 53 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Arent Poort, 24 jaar uit Delfzijl en een kok.

Samenvatting

1. Johannes Pieters wordt in de monsterrollen ook verrmeld als Johannes P.
2. Er zijn in totaal 19 monsterrollen met de vermelding van Johannes Pieters Vos op de website van het Noordelijk Scheepvaartmuseum. Alle rollen zijn afkomstig uit het Gemeentearhief van Delfzijl.
3. De monsterrollen zijn gedateerd van 1848 t/m 1876 met als leeftijden 25 t/m 53 jaar. De zeemanscarrriére van Johannes Pieters heeft dus minstens 28 jaar geduurd.
4. Als woonplaats is altijd Delfzijl vermeld.
5. Het overzicht van de monsterrollen luidt:

       *     1848               matroos op de smak “Annechina”, kapt. Johannes J.Lodewijks                              25 jaar

       *     1848               matroos op de kof “Vriendschap”, kapt. J.C.Stenger                                                 25 jaar

       *     1849               matroos op de kof “Udonia”, kapt. Jan E.Christiaens                                                26 jaar

       *     1850               matroos op de kof “Catharina Josephina”, kapt. Roelf P.Dik                                   27 jaar

       *     1852-1876    kapitein op de kof “Betje Pronk”                                                                                  29-53 jaar

 

Overige bijzonderheden

NRC 23 november 1852¹¹⁴

St. Petersburg, 8 november. Onder meer andere overwinteren alhier en te Kroonstad (opm: Kronsjtadt) de navolgende Nederlandse schepen als: …. BETJE PRONK, kapt. Vos; …

 

NRC 13 januari 1853¹¹⁴

Kroonstadt, 4 januari. Alhier overwinteren de Nederlandse schepen:… BETJE PRONK, kapt. Vos, …

 

NRC 31 december 1854¹¹⁴

Norden, 26 december. Het Nederlandse schip (opm: kof) BETJE PRONK, kapitein J.O. Vos, van Koningsbergen (opm: Kaliningrad) met tarwe naar Groningen bestemd, is in de Eems gezonken. De bemanning heeft zich, op één man na, in de boot gered. De naam van de verlorene is Pieter Sloot, geboortig uit Vlaardingen.

 

Provinciale Groninger Courant 02 januari 1855¹¹⁴

Norden, 26 december. Het schip (opm: kof) BETJE PRONK, kapt. J.O. Vos, uit Delfzijl, van Koningsbergen (opm: Kaliningrad) met tarwe naar Groningen bestemd, is gisteren op de Eems gezonken, doch het volk, uitgezonderd een man, genaamd Pieter Sloot, gered.

 

NRC 06 januari 1855¹¹⁴

Norden, 30 december 1854. Van het in de Eems gezonken Nederlandse kofschip BETJE PRONK – zie ons nommer van 31 december 1854 – zijn enige zeilen en gekapt touwwerk geborgen.

 

NRC 05 november 1859¹¹⁴

Oporto, 26 oktober. In de nacht van 24 dezer heeft alhier een zware storm uit het zuiden gewoed. Er waren verschillende schepen voor de wal, waaronder zich ook bevonden de van Newcastle komende Nederlandse schepen BETJE PRONK, kapt. Vos en INDUSTRIE, kapt. Kuiper.

 

NRC 05 december 1869¹¹⁴

Amsterdam, 4 december. Het Nederlandse schip (opm: schoener) BETJE PRONK, kapt. J.O. Vos, van St. Petersburg naar Koogerpolder, is gisteren met slagzijde en schade aan het bovenschip te Delfzijl binnengelopen. Volgens telegram uit Delfzijl d.d. heden is het schip lek en moet lossen.