Familiegegevens en opleiding

Franciscus de Winter werd geboren te 24 januari 1814 te Amsterdam, Rooms-Katholiek. Hij woonde te Amsterdam en vestigde zich te Rotterdam o.a. aan de Leuvenhaven OZ Wijk 1 nr 224 (nieuw nr. 60)

Hij was getrouwd met Catharina Ranning, geboren te 16 oktober 1807 (geen plaatsopgave) en overleed op 10 januari 1861. Hij huwde voor de tweede maal op 01 mei 1864 met Anna Maria Jacoba de Vreese, geboren te 18 oktober 1825 te Leiderdorp, Nederlands Hervormd. Zij keerde op 05 mei 1869 terug naar Amsterdam (na het overlijden van Franciscus?) en overrleed op 10 januari 1898.¹¹⁸

Franciscus overleed in 1868^{003 en 005}.

 

Lidmaatschap zeemanscollege(s)

F.de Winter werd met vlagnummer 809 per 05 maart 1850 effectief lid van het Amsterdamse zeemanscollege Zeemanshoop op voordracht van kapitein J.W.Retgers. Als zijn schip wordt genoemd de “Zeeland”. Toegevoegd is “overleden” ⁰⁰². Ten tijde van de inschrijving waren de Winter en zijn vrouw 36 resp, 42 jaar^002a.

In de Algemene Vergaderingen van het Amsterdamse zeemanscollege Zeemanshoop van 26 februari/05 maart 1850 werd als effectief lid voorgedragen/benoemd Franciscus de Winter, geen leeftijd genoemd, voerend het schip “Zeeland””, op voordracht van kapitein J.W.Retgers.⁰²³.

Hij werd als stuurman 2^e klasse per 07 mei 1845 deelnemer in het Weldadig Zeemansfonds van Zeemanshoop.

 

58. de Winter was met vlagnummer R154 in de periode 1855 t/m 1868 effectief lid van het Rotterdamse zeemanscollege Maatschappij tot Nut der Zeevaart⁰⁵⁸.
59. de Winter was permanent commissaris van de Maatschappij van 1865-1867⁰⁵⁸.

 

22. de Winter wonende te Rotterdam was in de periode 1850 t/m zijn overlijden in 1868 lid van het Dordtse zeemanscollege “Tot Nut van Handel en Zeevaart” met vlagnummer 22.¹¹¹

 

Opmerkingen in verband met Zeemanscollege(s)

In de notulen van de Bestuursvergadering van Zeemanshoop dd 27 augustus vraagt de wed. F. de Winter geb. de Vriese om de reglementaire onderstand. Zij vraagt tevens “hoe zij gedechargeerd zal worden voor de documenten onder hare berusting van het agentschap te Rotterdam.” Het Bestuur vraagt haar “gelden en boeken voor het agentschap aan de boekhouder af te geven”. In de vergadering dd 24 september 1868 kent het Bestuur haar de uitkering toe ingaande 01 november 1868.⁰⁴².

 

In de Algemene Vergadering van Zeemanshoop dd 16 januari 1866 staat vermeld dat de heer H.Poppen zijn functie van agent voor Zeemanshoop te Rotterdam heeft neergelegd en dat die functie is overgenomen door F. de Winter.⁰²³.

In de notulen van de Algemene Vergadering van Zeemanshoop dd 27 oktober 1868 staat vermeld dat per 01 november 1868 een uitkering in de 1^e klasse is toegekend aan de wed. F. de Winter geb, de Vreese.⁰²³.

 

De schepen van de kapitein

In Ledenlijsten de Dortse zeemansalmanak (Stadsarchief Dordrecht, inv. 93, nrs 16-33) staatF. de Winter als gezagvoerder^064a:

*      1852 t/m 1858 bark “Zeeland”                                                  boekhouder W.Kaars Sijpestijn, Krommenie

*      1859; 1861       bark “Staatsraad-Commissaris van Ewijck   boekhouder W.Kaars Sijpestijn, Krommenie

 

lidmaatschap van het College Zeemanshoop te Amsterdam⁰⁰¹

   vlagnr     jaren    type      scheepsnaam                                         naam reder/boekhouder

       809  1850-1853 fregat  Zeeland                                                  W.Kaars Sijpestein te Krommenie

       421  1854-1855 fregat  Zeeland                                                  idem

                  1855-1860 fregat  Staatsraad-Commissaris van Ewyck dem

                  1861-1863 fregat  Staatsraad-Commissaris van Ewyck  B.W.& P.H.Kaars Sijpestein te Krommenie

                  1864-1867 geen vermelding van schip en boekhouder

 

F.de Winter was van 1856-1864 kapitein van het houten fregat “Staatsraad van Ewijck”, gebouwd in 1856 door P.Haverkamp te Amsterdam, 749 ton, varend voor W.Kaars Sijpesteyn te Krommenie^{025 en 052}

 

In de Jaarverslagen van de Maatschappij (Maritiem Museum, Rotterdam) was kapitein F. de Winter met vlagnummer R154 als gezagvoerde in de ledenlijsten van⁰⁵⁸:

*   1855               fregat “ Zeeland”                          294 last voor W.Kaars Sypestein te Amsterdam

*   1858, 1859    fregat “Staatsraad van Ewijck”  396 last voor W.Kaars Sypestein te Krommenie

*   1862, 1863    fregat “Staatsraad van Ewijck”  396 last voor B.W.&P.H.Kaars Sypesteyn te    Krommenie

*   1864 t/m 1867                              geen vermelding van schip en boekhouder

 

Vertrek en terugkomst van schepen in Amsterdam⁰⁹³

Naam kapitein           Naam schip                                                           Vertrek                       Terugkomst

1. de Winter Staatsraad van Ewijck 10 november 1858   13 december 1860

                                     Staatsraad van Ewijck                                         16 maart 1861           28 november 1861

                                     Staatsraad van Ewijck                                         18 april 1862             29 januari 1863

                                     Staatsraad van Ewijck                                         02 mei 1863              23 december 1863

 

Bouma⁰²⁵ vermeldt F.de Winter als gezagvoerder gedurende:

*   1851 t/m 1856 van het fregat “Zeeland”, gebouwd in 1841 op de werf van C.Smit te Zierikzee, 557 ton o.m., varend voor W.Kaars Sijpestein te Krommenie;

*   1857 t/m 1864 van het fregat “Staatsraad van Ewijck”, gebouwd in 1856 te Amsterdam, 749 ton o.m., varend voor W.Kaars Sijpestein te Krommenie.

 

Overige bijzonderheden

Petrus Johannes Schnepel werd vanuit de Kweekschool voor de Zeevaart te Amsterdam op 18 maart 1861 als ligtmatroos geplaatst op de "Staatsraad van Ewijck" onder kapitein de Winter voor een reis van Amsterdam naar Batavia. Hij meldde zich weer op school per 13 december 1861^{004(533/2387)}.

 

In de Verhandelingen en Berigten betrekkelijk het Zeewezen, de Zeevaartkunde en de daarmede in verband staande Wetenschappen onder redactie van Jacob Swart, Jaargang 1859 (Nederlands Scheepvaartmuseum, Amsterdam boeknummer T3a XIX) staat het volgende artikel:

1. de Winter Verslag van het verblijf te Bombay en Demaun van het koopvaardijschip Staatsraad van Ewijck, Gezagvoerder F. de Winter p.421-438

 

1. de Winter verzorgde per 01 april 1861 vanuit Nieuwediep met de “Staatsraad van Ewijck” een transport van 7 officieren en 100 manschappen. Hij arriveerde te Batavia op 01 juli 1861 na een reis van 91 dagen. Onderweg overleed 1 soldaat.

Op 28 april 1862 vertrok hij met hetzelfde schip uit Nieuwediep en een detachement van 4 officieren en 150 manschappen. Hij kwam te Batavia aan op 11 augustus 1862 na een reis van 105 dagen.

03 mei 1863 vertrok hij wederom van Nieuwediep met de “Staatsraad van Ewijck” en een troepentransport van 3 officieren en 125 manschappen. Hij arriveerde te Batavia op 04 augustus 1863 na een reis van 93 dagen⁰⁶⁵.

 

“Eén van de twee Zierikzeese fregatten was de Zeeland Op 18 november 1840 werd de kiel van dit schip gelegd op de werf De Goede Intentie aan de Scheepstimmerdijk. Het fregat had een grootte van 450 lasten. Op 13 november 1841 volgde de feestelijke tewaterlating. Het schip was eigendom van W.Kaars Sijpestein uit Krommenie en bestemd voor de vaart op Oost-Indië. De totale waarde van de uitrusting van het schip bedroeg 173.000 gulden.

Op 26 juli 1842 vertrok het schip onder bevel van kapitein J.Noord voor zijn eerste reis richting Batavia. Op 28 februari 1843 arriveerde het schip van zijn verre reis terug in Texel. Onder kapitein Noord maakte het schip diverse reizen naar Oost-Indië. Op één van die reizen, in 1849, overleed echter de kapitein.

Zijn opvolger werd F. de Winter, die in 1856 het commando overdroeg aan kapitein H.P.Hazewinkel. Hij voerde het bevel tot 1860 over dit schip. In dat jaar werd het fregat verkocht naar Duitsland en omgedoopt in: Mercurius”⁰⁷⁴.

 

In een adres dd 12 december 1855 aan de Tweede Kamer der Staten Generaal drongen 58 gezagvoerders aan op de invoering van een Tuchtwet. Zij meldden dat de uitvoering van hun beroep dagelijks meer en meer werd belemmerd door de onmogelijkheid om aan boord der schepen behoorlijke orde en tucht te bewaren. Een van de ondertekenaars was F. de Winter van het fregat “Zeeland”.¹⁰⁴.

 

Van Mevr. Blokland-Visser te Alblasserdam ontving ik een kopie van een verklaring van de “Plaatselijke Kommissie van Genneskundig Toevoorzigt” te Amsterdam “onderzocht hebbende de Geneesmiddelen en Instrumenten ten behoeve van het Schip Staatsraad van Ewijck Gezagvoerder F.de Winter bestemd naar Java Scheepsheelmeester Jacobus Floris Bos geboren 16 November 1855 te Haarlem verklaren dat zij gemelde Geneesmiddelen en Instrumenten hebben goedgekeurd. Amsterdam 30 Mei 1857”.

 

1. de Winter was volgens monsterrol 1142 dd 07 oktober 1842 in het Gemeentearchief van Dordrecht. 1^e stuurman uit Amsterdam met een maandgage van f 70,- en vertrok met 39 man naar Batavia onder kapitein Pieter Hendriks Hazewinkel.

 

 

Familiegegevens en opleiding

Haaike Bakker werd geboren te Schiermonnikoog op 12 juni 1833 als zoon van Tjebbe Freerks Bakker en Maaike Haaikes Mellema.

Hij trouwde op 11 mei 1859 als scheepsgezagvoerder met Johanna Maria Haaikes Zeilinga, geboren te Schiermonnikoog op 14 september 1835 als dochter van Haaike Abrahams Zeilinga en Martha Alida Remts Coerkamp. Zij overleed op 15 april 1910 te Schiermonnikoog.

Haaike overleed op 22 december 1881 te Den Helder in wijk O, nr.383. In de akte staat dat hij de zoon was van Tjebbe Bakker en Maaike Faber (kennelijk een foute opgave).

 

Lidmaatschap zeemanscollege(s)

H.Bakker werd met nr. 759 effectief lid van Zeemanshoop op 07 juni 1859 op voordracht van F.C.Jaski. Zijn schip was “De Vriendschap”^002.

In de notulen van de Algemene Vergaderingen van het Amsterdamse zeemanscollege Zeemanshoop dd 31 mei/07 juni 1859 is vermeld dat tot effectief lid is voorgedragen/benoemd Haaike Bakker, oud 25 jaar, voerend de galjoot “Vriendschap, met als adres F.Zeilinga te Amsterdam, op voordracht van kapitein F.C.Jaski.⁰²³.

Hij was met vlagnummer 759 van 1859 t/m 1881 lid van het Amsterdamse zeemanscollege “Zeemanshoop”.

Haaike Bakker was met vlagnummer 37 van 1860 t/m 1881 lid van het Schiermonnikoger zeemanscollege “De Herkenning” en

met vlagnummer 30 van 1878 t/m 1881 lid van het zeemanscollege “De Goede Bedoeling” in Den Helder.

 

Opmerkingen in verband met lidmaatschap Zeemanscollege(s)

In de notulen van de Bestuursvergadering van Zeemanshoop dd 26 januari 1882 vraagt de wed. H.Bakker geb. Zeilinga om de reglementaire uitkering welke haar in de vergadering dd 30 maart 1882 wordt toegekend voor haar en 4 kinderen ingaande 01 januari 1882.^042.

Op 25 februari 1886 vraagt zij een verhoging van de uitkering, maar dat wordt afgewezen^{. 042}.

In de notulen van de Bestuursvergadering dd 01 maart 1900 vraagt de secretaris van Schiermonnikoog “hoeveel de weduwen Y.P.G.Konter en H. Bakker per maand van Zeemanshoop genieten.”⁰⁴²

 

In de Bijlagen van de Bestuursvergadering dd 30 maart 1882 (Stadsarchief Amsterdam 491-38) bevindt zich een rapportage dd 14 maart 1882 door J.S.Brak over kapitein H.Bakker. Hij was gezagvoerder van de “Concordia”, kwam 22 december 1881 terug van een reis en overleed nog dezelfde dag. Het Bestuur wordt geadviseerd de onderstand toe te kennen aan de wed. Haaike Bakker, geb. Johanna Zeilinga plus haar 4 kinderen^.042..

 

In de notulen van de Algemene Vergadering van Zeemanshoop dd 11 april 1882 is meegedeeld dat per 01 januari 1882 een uitkering in de 1e klasse afd. C. is toegekend aan de wed. H.Bakker geb. Zeilinga, voor haar en 4 kinderen.^023.

In de notulen van de Algemene Vergadering van Zeemanshoop dd 04 oktober 1900 staat vermeld een: “Brief van de Secretaris der gemeente Schiermonnikoog verzoekende te willen opgeven hoeveel de weduwen Y.P.G.Konter en H.Bakker per maand van Zeemanshoop genieten. De opgaven door de heeren Secretarissen verstrekt.”⁰²³.

 

De schepen van de kapitein

Vermelding in de Amsterdamsche Almanak voor Koophandel en Zeevaart⁰⁰¹:

vlagnummer              jaren                type        scheepsnaam                          naam reder/boekhouder

         759              1859-1861            galjoot   Vriendschap                         de kapitein

                                     1862                 schoner  Amalia                                  Eltzbacher en Co resp.B.W.Kaars

                                                                                                                              Sijpestein te Krommenie

                                1863-1868            schoner  Amalia                                  B.W.Kaars Sijpestein te Krommenie

                                1869-1874            schoner  Amalia                                  P.H.Kaars Sijpestein te Krommenie

                1             874-1876              fregat     Staatsraad van Ewijk         idem

1876                      “zonder schip”

1877                      geen opgave van schip en boekhouder

1878-1880           fregat     Concordia                            W.Smit te Purmerend

 

H.Bakker was gezagvoerder gedurende:⁰²⁵

*       1862 op de kof “Vriendschap”, gebouwd in 1854 te Sappemeer, 88 ton, varend als kapitein/eigenaar vanuit Schiermonnikoog (De Amsterdamsche Almanak voor Koophandel en Zeevaart vermeldt hem als gezagvoerder vanaf 1859);

*       1863 t/m 1868 van de galjoot “Amalia”, gebouwd in 1862 bij Hooites te Hoogezand, 163 ton, varend voor B.W.Kaars Sijpesteyn te Krommenie;

*       1869 t/m 1876 op hetzelfde schip, maar nu voor P.H.Kaars Sijpesteyn te Krommenie. Het schip werd in 1876 “uit de hand verkocht” (Sweys);

*       1874 t/m 1877 op het fregat “Staatsraad Comm. van Ewijck”, van stapel op 11 maart 1856 op de werf “Het Wapen van Harlingen” bij T.Haverkamp te Amsterdam, 749 ton, varend voor P.H.Kaars Sijpesteyn te Krommenie. Het schip ging in 1878 voor f 15.600,- over naar P.Haverkamp te Amsterdam en werd herdoopt in “IJhoek” (opgave Bouma. Overlappend met vorige opgave);

*       1878 t/m 1881 van de bark “Concordia”, ex Twee Cornelissen, gebouwd in 1855 bij C.Smit te Alblasserdam, 742 ton, varend voor W.Smit te Purmerend.

 

H.Bakker was van 1873-1876 kapitein van het houten fregat “Staatsraad van Ewijck”, gebouwd in 1856 door P.Haverkamp te Amsterdam, 749 ton o.m., varend P.H.Kaars Sijpesteyn te Krommenie Het schip werd in 1876 gekocht door P.Haverkamp en herdoopt in “IJ-hoek”^{025 en 052}

 

Vertrek en terugkomst van schepen in Amsterdam⁰⁹³:

H.Bakker              Vriendschap         04 april 1861                       19 november 1861

                                Amalia                   03 september 1862             17 november 1862

                                Amalia                   15januari 1863                    juli 1863

                                Amalia                   14 augustus 1863                 17 augustus 1864

                                Amalia                   13 september 1864             geen melding

                                Amalia                   05 oktober 1867                  geen melding

 

Overige bijzonderheden

Schiermonnikoger kapiteins waren geliefd bij de rederij van Kaars Sijpesteyn te Krommenie. Rond 1870 voeren verscheidene eilander kapiteins voor deze rederij zoals Haaike Bakker (“Amalia”), Minne Kleisz. Gnodde (“Anna Cecilia”), Jeppe Teensen Teensma (“Charlotte”), Cornelis Teens Teensma (“Concurrent”), Ennee Theunis Teensma (“Cornelia”), Pieter Theunis Teensma (“Cornelia”), Geert Hoeksma (“Cornelia Wilhelmina”). Ze waren allen vlagvoerende leden van “De Herkenning”.