Inloggen
COLUMBUS - ID 16020


In dienst
Onder Nederlandse Vlag tussen:1864-06-04 / 1878-11-06 | Reden uitgevlagd: Verongelukt of vermist (zie final fate)

Identification Data

Bouwjaar: 1864
Categorie: Cargo vessel
Voorstuwing: Sailing Vessel
Type: Brik
Masten: Two masts
Material Hull: Wood, sheathed with copper
Construction Data

 

Ipe Annes Hooites (Hoogezand, 11 september 1812 - aldaar, 18 februari 1891) was een Nederlands reder, scheepsbouwer en burgemeester.

Zoon van Anne Willems Hooites en Frouwke Sikkens.

Getrouwd met Geessien Meursing te Hoogezand op 16-02-1832.

Dochter van Roelf Hooites Meursing (landbouwer)

En Jacomina Holwerda. Ook genoemd als Jacomijntje.

(BRON: Huwelijks register Hoogezand 1832 – Aktenummer 2)

Geessien Meursing overleed te Hoogezand op 31-07-1858 (42 jaar)  (Ov.reg. H’zand 1858 – Akte nr. 81)

Hooites was eigenaar van een zaagmolen, zeil- en mastenmakerij, en een smederij. Hij zette de scheepswerf van zijn vader in Hoogezand voort en startte rond 1850 een tweede in Foxholsterbosch. Hooites werd later ook reder. Naar aanleiding van de Parlementaire enquête naar de Nederlandse koopvaardij (1874-1875) meldde hij dat hij als reder niet veel verdiende, maar dat hij dit vooral was gaan doen om zijn andere bedrijven draaiende te houden. Tussen 1870 en 1880 was zijn rederij, wat het aantal schepen betrof, de grootste van het land. Van 1866-1878 was hij burgemeester in zijn geboorteplaats, hij was daarnaast Statenlid.

In 1857 liet Hooites aan het Winschoterdiep op een deel van het terrein van de voormalige borg Vredenburg een herenhuis bouwen (nu: Meint Veningastraat 115). De initialen van Hooites en zijn vrouw Geessien Roelfs Meursing (1816-1858) zijn in de stijlen naast de voordeur aangebracht.

Bezat werven te Hoogezand, Foxhol en Foxholsterbosch.

 

Scheepsbouwer: Ipe Annes Hooites, Hoogezand, Groningen, Netherlands
Werfnummer: 155
Launch Date: 1864-02-27
Delivery Date: 1864-05-17
Technical Data

Net Tonnage: 191.00 tons (oude meting)
Net Tonnage 2: 101.00 lasts
 
Length 1: 28.06 Meters Registered
Beam: 5.08 Meters Registered
Depth: 3.01 Meters Registered
Zeebrieven en Turksche passen

Record type Zeebrief
Zeebrief jaar: 1864
Datum agenda: 1864-06-04
Register nr: 18640508
Scheepsnaam: COLUMBUS
Type: Brik
Lasten: 101
Gebouwd in plaats: Hoogezand
Gebouwd in binnen- of buitenland: Binnenlands
Zeebrief / Turksche pas verzocht door: Wijnne & Barends
Plaats: Groningen
Kapitein op moment van verzoek: Zomerdijk, D.J.
Opmerkingen: 1866 - 654-datum besluit nieuwe zeebrief07-12-1868 *-79- schip ligt in :Groningen
Nr oude zeebrief : 1e zeebrief
Gebouwd te Hoogezand; * laatste bericht 08-10-1869-48

Bekijk de overige zeebrieven / Turksche passen van dit schip
Ship History Data

Date/Name Ship 1864-05-14 COLUMBUS
Manager: Firma Wijnne & Barends e.a., Groningen, Groningen, Netherlands
Eigenaar: Firma Wijnne & Barends e.a., Groningen, Groningen, Netherlands
Shareholder:
Homeport / Flag: Groningen / Netherlands

Date/Name Ship 1869-09-29 COLUMBUS
Manager: Ipe Annes Hooites (scheepsbouwer), Hoogezand, Groningen, Netherlands
Eigenaar: Ipe Annes Hooites (scheepsbouwer), Hoogezand, Groningen, Netherlands
Shareholder:
Homeport / Flag: Hoogezand / Netherlands
Callsign: NKMW

Ship Events Data

1865-02-21: Damaged
Great Yarmouth, 21 februari 1865. Het Nederlandse schip (opm: brik) COLUMBUS, kapt. D.J. Zomerdijk, van Smyrna naar Leith, is alhier met verlies van anker en ketting binnengelopen.
1869-09-29: Sold at auction
21 september 1869.PGC - Provinciale Groninger Courant
Advertentie. Ten overstaan van J. Piccardt, notaris te Hoogezand, zal op woensdag de 29e september 1869 ’s avonds te 7 uur ten huize van de logementhouder K.J. Neven te Hoogezand publiek à contant worden verkocht het extra ordinair snelzeilend best onderhouden brikschip genaamd COLUMBUS, nieuw kopervast gebouwd in 1864 en gekoperd in november 1865, geclassificeerd bij Bureau Veritas + 9 3.3 l.l, gemeten op 191 zeetonnen of 101 lasten, met deszelfs volledige inventaris (breder bij aanplakbilletten omschreven) zoals hetzelve laatst is bevaren door kapt. D.J. Zomerdijk, en thans is liggende in de Noorderhaven te Groningen. Nadere informatiën zijn te bekomen ten kantore van de heren Wijnne en Barends, cargadoors te Groningen.
1872-12-14: Damaged
Nantes, 23 februari 1873. Het schip COLUMBUS, kapt. De Boer, van New York naar Falmouth, 14 december met verlies van fokkemast en lek schip hier binnengelopen, heeft de reparatie geëindigd en is thans weder aan het inladen.
1874-12-16: Damaged
Falmouth, 16 december 1874. De Hoogezandster brik COLUMBUS, kapt. H. de Boer, van Nystad naar Cette met ijzer en planken geladen, is alhier binnen met verlies van zeilen en watervaten.
1876-03-01: Sale/Verkoop
8 februari 1876. NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant
Advertentie. Publieke verkoping, op woensdag de 1e maart 1876, 's avonds 6 uur, ten gemeentehuize te Hoogezand, van het snel zeilend, kopervast en gekoperd Nederlands brikschip COLUMBUS, groot 191 tonnen of 101 lasten, ten jare 1864 volbouwd, met al deszelfs opgoed, toebehoren en chronometer, laatst gevoerd door kapt. H. de Boer van Schiermonnikoog, thans liggende te Rotterdam. Adres aldaar bij de heren cargadoors Kuyper, Van Dam & Smeer.
J. Piccardt, notaris.
1878-11-06: Final Fate: Wrecked

12 november 1878.PGC - Provinciale Groninger Courant
New York, 6 november. Het vermoeden, dat het op het Alacranes-rif schipbreuk geleden schip COLUMBUS de Nederlandse brik van die naam zou zijn, wordt bevestigd. Het schip behoorde te Hoogezand te huis, werd gevoerd door kapt. Mulder q.q. en was op reis van Laguna naar Hamburg. De equipage is gered.

Gezagvoerders

Familiegegevens en opleiding

Douwe Zomerdijk werd geboren te Maarslag gem. Leens als zoon van de winkelier Jan Douwe Zomerdijk en Elijzabeth Jans Heizenberg..

Hij trouwde te Groningen op 15 november 1856 als zeekapitein met Hillechien Lugies, geboren ca 1828 te Groningen als dochter van Egbert Klaas Lugies en Marchien Jans Elings. Zij overleed de Groningen op 26 januari 1880, 52 jaar.

Douwe overleed te Groningen op 16 maart 1875, 49 jaar

 

Lidmaatschap zeemanscollege(s)

D.J.Zomerdijk was met vlagnummer R464 in de periode 1857 t/m 1871 effectief lid van het Rotterdamse zeemanscollege “Maatschappij tot Nut der Zeevaart”058

 

Opmerkingen in verband met Zeemanscollege(s)

Geen

 

De schepen van de kapitein

In de ledenlijsten van het College “Maatschappij tot Nut der Zeevaart” staat kapitein D.J.Zomerdijk in de volgende jaren:

1858, 1859, 1862, 1863    sch.brik “Grijpskerk”         115 last              Wynne & Barends te Groningen

1864 t/m 1867                    brik “Columbus”                80 last                idem

 

Bouma025 vermeldt D.J.Zomerdijk als gezagvoerder gedurende:

*      1856 t/m 1863 van de 2-mastschoener “Grijpskerk”, gebouwd in 1864 te Hoogezand, 173 ton, varend voor Wijnne & Barends te Groningen. Het schip voer in 1864 voor J.R.Bos Janszen te Amsterdam en was herdoopt in “Senior”;

*      1864 t/m 1869 van de schoenerbrik “Columbus”, gebouwd in 1864 te Hoogezand, 180 ton o.m., varend voor Wijnne & Barends te Groningen.

 

Overige bijzonderheden

In het Jaarverslag van 12 januari 1864 van het Groninger zeemanscollege “De Groninger Eendracht” staat een verslag van het rampjaar 1863 toen “op de 16e (januari) uiteindelijk 9 met haver geladen schepen zee kozen. Geen enkel schip zou haar bestemming direct bereiken. Vijf dagen na hun vertrek sloeg een zware storm meedogenloos toe …” Diverse schepen vergingen met man en muis. Er worden de namen van de kapiteins genoemd van 7 verloren gegane schepen genoemd, waaronde die van kapitein Zomerdijk.101

 

 

Datum vanaf: 1864
Kapitein: Zomerdijk, Douwe Jans
Overige informatie: 0

Familiegegevens en opleiding

De identiteit van een effectief lid van “De Trouw” met de naam H. de Boer en vlagnummer 132 in de periode 1876-1877  is niet zonder meer vastgesteld. Maar in de ledenlijst komt met vlagnummer 132 tevens een W.H. de Boer voor  in de periode 1857-1875, die in 1876 wisselde naar vlagnummer 4.

Mijn veronderstelling is dat in 1876 zoon H. de Boer de vlag overnam van zijn vader Willem Harms de Boer.

Het echtpaar Willem Harms de Boer-Grietje de Boer kreeg inderdaad een zoon Harm, geboren op 10 oktober 1843 te Oude Pekela, als zoon van Willem de Boer en Grietje de Boer. Hij had een tweelingbroertje Hindrik.

Harm trouwde op 22 februari 1872 te Oude Pekela als schipper met Willemina Henderika Tolner, geboren 20 april 1849 te Rotterdam als dochter van de koopman Klaas Tolner en Wilhemina Jacoba Hoppinga. Willemina overleed op 28 april 1881 te ’s Hertogenbosch, 32 jaar.

Een overlijden van Harm is niet in Groningen teruggevonden.

 

Lidmaatschap zeemanscollege(s)

  1. de Boer was effectief lid van het zeemanscollege “De Trouw” te Oude Pekela met vlagnummer 132 in de periode 1876-1877.

 

De schepen van de kapitein

De lijsten van Bouma vermelden een aantal kapiteins met de naam H. de Boer, maar een definitieve keus is speculatief.

In verband met de jaartallen komt wellicht in aanmerking de volgende:

Bouma025 vermeldt H. de Boer als gezagvoerder gedurende:

*    1870 t/m 1876 van de sch.brik “Columbus”, gebouwd in 1864 te Hoogezand, 180 ton o.m., varend voor J.A.Hooites te Hoogezand.

 

Monsterrollen in de gemeentearchieven van Delfzijl (D) , Hoogezand (H) en Veendam vermelden de volgende gegevens die wat betreft de leeftijd overeenkomt met voormelde Harm de Boer.

Monsterrol 1857-5 (H), dd 05 mei 1857, galjoot “Margrietha Antina”, schipper W.H. de Boer, geen leeftijd en woonplaats vermeld. Voorts stuurman Jakob Pik, 25 jaar uit Veendam, matroos en 2 scheepsjongens waaronder H.W. de Boer, 13 jaar uit Oude Pekela;

Monsterrol 1860-3 (V), dd 20 januari 1860, galjoot “Hillechiena Scholtens”, schipper Geert Jans Scholtens, 35 jaar uit Wildervank. Voorts stuurman Jans Speelman, 26 jaar uit Wildervank en de kok Harm de Boer, 16 jaar uit Hoogezand-Kiel Windeweer.

Monsterrol 1885-63(D), dd 09 juli 1885, schoener “Concordia”, kapitein Hindrik Husemann, 37 jaar uit Uitwierde. Voorts een matroos, lichtmatroos en de kok Harm de Boer, 41 jaar uit Delfzijl

Monsterrol 1886-23 (D), dd 05 april 1886, galjoot “Eppina”, kapitein Hemme Leeuwe, geen leeftijd vermeld uit Delfzijl. Voorts stuurman Rieno Moedt, 45 jaar uit Appingedam, matroos en de lichtmatroos Harm de Boer, 42 jaar uit Oude Pekela.

 

Krantenberichten

NRC 11 april 1872114

Weymouth, 8 april. Kapt. De Boer, van de brik COLUMBUS, van Hamburg naar Aspinwall bestemd en alhier binnengelopen, rapporteert dat op 25 maart gedurende een hevige storm de matroos genaamd Hamel, terwijl hij bezig was het voormarszeil vast te maken, van de ra over boord viel en met zijn hoofd de reling raakte.

 

Harlinger Courant 22 december 1874 114

in de rubriek Scheepstijdingen

“Falmouth  16 Dec. Het Ned. schip Columbus, kapt. H. de Boer, van Nystad met ijzer en deelen naar Cette, is alhier met verlies van zeilen, watervaten enz. binnengeloopen.”

 

NRC 08 februari 1876114

Advertentie. Publieke verkoping, op woensdag de 1e maart 1876, ‘s avonds 6 uur, ten gemeentehuize te Hoogezand, van het snel zeilend, kopervast en gekoperd Nederlands brikschip COLUMBUS, groot 191 tonnen of 101 lasten, ten jare 1864 volbouwd, met al deszelfs opgoed, toebehoren en chronometer, laatst gevoerd door kapt. H. de Boer van Schiermonnikoog, thans liggende te Rotterdam. Adres aldaar bij de heren cargadoors Kuyper, Van Dam & Smeer.

  1. Piccardt, notaris.

 

 

Datum vanaf: 1869
Kapitein: Boer, H. de

Familiegegevens en opleiding

Hindrik van Wijk werd geboren op 07 maart 1847 te Nieuwe Pekela als zoon van scheepsgezagvoerder Hindrik Deddes van Wijk en Hindrika Harms de Weerd.

Hindrik trouwde op 16 maart 1876 te Nieuwe Pekela als scheepsgezagvoerder met Gerberdina Oldenburger, geboren te Nieuwe Pekela op 21 mei 1852 als dochter van de scheepsgezagvoerder Harm Oldenburger en Katharina Smit

Uit: “Met man en muis. Pekelder scheepsrampen in de 19e eeuw” door Bram Camerlingh (schrijversnaam van Dick Kuil), 2010. Gedrukt bij Unibook, particuliere uitgave.

“Ingekomen Stukken Nieuwe Pekela – 1878

Verklaring van het Nederlandse vice-consulaat van Ceara, Stad Fortalenza van 14 aug. 1879, inhoudende dat op 1 aug. 1878 in deze stad is overleden, aan de gevolgen van een kwaadaardige koorts de kapitein H.H. van Wijk, van de brik “Columbus”; aan dezelfde ziekte is op 29 juli 1878 overleden zijn vrouw en op 12 aug. 1878 is tengevolge van stuipen overleden zijn minderjarige zoon, bijna 18 maanden oud.”

 

Op 16 december 1876 werd te Nieuwe Pekela geboren Harm van Wijk als zoon van Hindrik van Wijk en Gerberdina Oldenburger. Met enige goede wil is dit ook ca 18 maanden voor augustus 1878

 

De schepen van de kapitein

Bouma025 vermeldt H.H.van Wijk als gezagvoerder gedurende:

*   1877 t/m 1878 van de schoenerbrik “Columbus”, gebouwd in 1864 te Hoogezand, 180 ton o.m., varend voor J.A.Hooites te Hoogezand. Het schip is verongelukt op het Alacranes Rif.

 

Overige bijzonderheden

Geen

 

 

Datum vanaf: 1876
Kapitein: Wijk, Hindrik Hindrikz van

Afbeeldingen


Omschrijving: Documententrommel COLUMBUS in bezit van een nazaat, G. ten Cate, van de kapitein. Foto; Hr G.ten Cate.
Collectie: -
Vervaardiger: Onbekend
Algemene informatie

Kapitein van Wijk overleed te Fortalenza in Brazilië op 1 augustus 1878, Mulder nam het gezag over maar helaas leed hij schipbreuk korte tijd later, 6 november 1878.

Kroniekberichten

Toon kroniekberichten
Akten

GRONINGER ARCHIEVEN Archiefnummer Gron.1864.1869.132.1005
DVD IM. – 3276,3277 – 1076,1077

BIJLBRIEF

Naam schip COLUMBUS

Plaats en datum acte Hoogezand, 14 mei 1864

Type schip brik

Bouwwerf/verkoper Ipe Annes Hooites, scheepsbouwmeester te Hoogezand

Eigenaar/aankoper Wijnne & Barends en mede-reders

Te voeren door kapt. D.J. Zomerdijk

Grootte 191 tonnen
(Meetbrief nr. 50 d.d. 11 mei 1864 afgegeven door
scheepsmeter Borteffs te Groningen)

Tuigage , aantal dekken

Afmetingen lang 28,06 m., breed 5,08 m., hol 3,01 m.

Kiellegging

Tewaterlating 1864

Plaats , datum registratie Groningen, 17 mei 1864

Nummer van registratie deel 27, folio 38, verso, vak 2

Notaris Burgemeester van Hoogezand

Prijs


Bijzonderheden:




Researcher/datum research: JDvdB / 200412




Naam COLUMBUS
Archiefinstelling Groninger Archieven
Jaar 1864
Toegang 883
Inventaris 2140

Bronnen

Jaar: 1864
Bron: GRONINGER ARCHIEVEN
Omschrijving: Archiefnummer Gron. 1855-1869-132-1005