Familiegegevens en opleiding
Jan Carst werd geboren te Amsterdam op 30 juli 1836 als zoon van Jeppe Pieters Carst en Christina Jaski.
Hij trouwde op op 09 april 1863 te Amsterdam als gezagvoerder met Hermina Maria Boulet, geboren op 10 oktober 1841 te Amsterdam als dochter van Louis Adrien Jules Boulet en Hermina Maria Verloop. Zij overleed op 22 januari 1870 te Yokohama.
Hij huwde voor een 2e maal met een onbekende Japanse en voor een 3e maal met Pamella Marschall. Verdere gegevens niet vermeld.
Hij overleed te Kobe in Japan op 16 februari 1925. 060
De schepen van de kapitein
Bouma025 vermeldt J.Carst Jz als gezagvoerder gedurende:
* 1864 van de 2/msch “Hermina & Elise” ex Antje, gebouwd in 1852 te Hoogezand, 115 ton o.m., varend voor P.A.v/d Drift te Alkmaar;
* 1865 t/m 1866 van de brik “Niphon”ex Gustav, gebouwd in 1863 te Bardenfleth, 262 ton o.m., varend voor Murk Lels te Alblasserdam.
Overige bijzonderheden
In "Het Nederlandsche Zeewezen" 4e jaargang, 1925, p.181-184 staat een artikel onder de titel “Hoe kapitein Carst naar Japan ging en wat hij daar mee maakte” Het artikel geeft geen auteur. In dat artikel staan een reeks gegevens over andere kapiteins, o.a de vader van Jan de gezagvoerder Jeppe Pieters Carst, en die gegevens heb ik bij die persoon opgenomen.
“Een van de meest bekende en waarschijnlijk wel de meest populaire Nederlander in Yokohama is Kapitein Jan Carst. Door een onzer lezers hiertoe in staat gesteld, geven wij gaarne eenige bijzonderheden weer uit het leven van dezen zeeman en uit dat van zijn vader, beiden mannen, die niet weinig bijdroegen om in het Verre Oosten respect te verwekken voor het Nederlandsche gezag.
Kapitein Jan Carst werd in 1836 te Amsterdam geboren. Hij kwam voort uit een geslacht van zeevarenden en reeds op jeugdigen leeftijd bleek, dat ook hij de roepstem van de zee had gehoord. Weldra toonde hij “wat hij waard was” en zoo zien we hem op vijfentwintig jarigen leeftijd het bevel voerren op kleine schepen, die varen op Middellandsche Zee- en Baltische zeehavens.”
Hierna een stuk dat handelt over vader Jeppe Pieters Carst.
“Later werd de Heer J.P.Carst in de door hem opgerichte firma vervangen door een zoon, waarna genoemde firma mede door het uittreden van den Heer de Coning, Carts, Lels en Co werd herdoopt.
In 1864 kreeg Carst, Lels en Co. opdracht om voor Japansche rekening een schip te koopen. De opdracht werd doorgegeven naar Amsterdam, waar een 400 ton metende brik werd aangekocht, die onder de naam Nippon naar Yokohama moest worden gebracht.
Het bevel over dit schip werd aangeboden aan den jeugdigen kapitein Jan Carst, dien we op 27 October 1864 op het schip zien uitvaren. … ”
In het artikel staat nu een uittreksel uit het journaal van de reis van Rotterdam naar Yokohama. Hieruit enkele citaten:
1864 22 Aug. Hollandsche brik “Nippon”, kapitein Jan Carst, begon te Rotterdam te laden….
1 Dec Wij passeerden de linie ’s middags om 12 uur. 33 Etmaal in zee….
Begin Januari op c. 39oZB/64oOL een zeer hevige storm, waarbij diverse tuigages werden gekapt om het schip te behouden.
1865 26 Jan. Peilden Amsterdam eiland 10 mijl afstand.
28 Febr. … Kwamen te 10 uur op de reede van Batavia. 112 Etmaal van Holland.
27 April. Vertrokken van de reede van Batavia.
8 Mei … Zagen de kust van Formosa
27 Juni Lagen met het scchip ten anker in Yokohama.”
“Thans laten wij gaarne nog een kort verslag volgen van het werk dat de Heer Carst verder in Japan heeft verricht, want met de Japansche reis waren zijn werkzaamheden in en om Japan eerst in het beginstadium.
Een hartelijk welkom wachtte den Heer en Mevrouw Carst bij aankomst te Japan van de zijde van den broeder van den kapitein, den Heer Joshi Carst, firmant van Carst, Lels en Co, (ik heb geen geboortegegeven van Joshi in Amsterdam gevonden – S.Parma) en vooral voor de op zee geboren baby zal het wel een voorrecht geweest zijn, dat de Heer Joshi Carst zijn familie in zijn woning opnam.
De lading van de Nippon werd ontscheept, maar de daarop verwachte overgave van de Nippon aan den Japanschen kooper bleef uit, omdat deze het gesloten koopcontract niet wenscht na te komen. Kapitein Carst vertrok toen met de Nippon naar Nagasaki, waar de kans om het schip te verkoopen grooter scheen. Met stormweer kwam de Nippon voor de haven, maar de toestand van weer en zee waren zoo, dat van binnenloopen geen sprake kon zijn. Het schip ankerde op de reede, waar de opvarenden uiterst zorgelijke uren hadden te doorleeven. (In dezelfde storm verongelukten twee Nederlandsche schepen). Na de storm werd Nagasaki binnengeloopen, waar de Heer Carst werd verwelkomt door zijn ouden schoolkameraad Jan Schut. Hoewel deze laatste zijn vriend overal introduceerde, mocht de verkoop van het schip toch niet gelukken, waarna de Heer Carst weer zee koos en een groot aantal Chineesche havens aanliep. Al zijn pogingen bleven echter vruchteloos en Augustus 1866 viel de Nippon onverkocht de haven van Yokohama binnen.
De Heer Carst besloot toen zich in Yokohama te vestigen. De Nippon werd teruggezonden naar Holland onder bevel van den eersten stuurman.
Weldra deed de Heer Carst als marine surveyor en shipshandler goede zaken, vooral met de Yokohama geregeld bezoekende vreemde oorlogsschepen en koopvaardijschepen, zoodat de ondernemende Hollander alle reden tot tevredenheid zou hebben gehad, ware het niet, dat in 1870 zijn vrouw overleed, hem met drie jonge kinderen achter latend. De zorg voor het drietal in Japan, waar voor Europeesche kinderen geen hulp te vinden was, deed den Heer Carst besluiten om een reis naar Nederland te ondernemen en daar zijn kinderen achter te laten. Dit was mogelijk, omdat de Heer Carst bij het uitbreiden van zijn zaken een compagnon had genomen.
In Maart 1870 werd de reis naar Holland via San Francisco, New York, Halifax, Londen, Rotterdam aanvaard. De kinderen kregen goede verzorgers en daarna ging de Heer Carst weer weg met Japan als bestemming.
Ook deze reis werd een aaneenschakeling van moeilijkheden door het uitbreken van de Fransch-Duitschen oorlog. Ten slotte slaagde hij erin om via Triëst-Alexandrië een Fransche mailboot naar Japan te pikken.
In Hongkong wachtte den Heer Carst reeds slechte berichten. Zij compagnon was overleden, de zaken waren hard achteruit gegaan. Zoo hopeloos was de toestand bij aankomst te Yokohama, dat de Heer Carst besloot om de zaken maar geheel te liquideeren en scheep te gaan naar Nederland.
Maar ziet, terwijl de Heer Carst zich voorbereidde voor het vertrek uit Yokohama, ontstond er brand op de daar ter reede liggende mailboot “America”. Het schip werd tot zinken gebracht om den brand te blusschen, maar moest daarna wederom worden gelicht. Een bergingsmaatschappij was er echter niet, doch een fonds werd gevormd om het werk te doen en met de uitvoering erd de heer Carst belast.
Toen het werk spoedig met succes werd beloond, werd het fonds geliquideerd. De Heer Carst kreeg als extra belooning het bergingsmateriaal cadeau. Hij vestigde zich toen als scheepsagent, werd agent van Bureau Veritas en dreef goede zaken tot 1905, toen hij zich uit de werkzaamheden terug trok.
De Heer Carst is toen echter in Japan gebleven. In 1915 herdacht hij onder groote belangstelling het feit, dat hij toen 50 jaar in Japan was. Dit jaar is het 60 jaar geleden, dat hij met de Nippon ging naar het land waar hij zooveel zou doen in het belang van Nederland. Want zeker heeft de Heer Carst met zijn energie, koel verstand en zeemansschap getoond in den vreemde wat een Nederlander vermag.
In 1924 kwam de Heer Carst na de ramp te Yokohama als vluchteling naar Kobe, waar een onzer lezers in de gelegenheid was om zich te overtuigen van de goede gezondheid van den stoeren Hollander, voor wien we op het eind van dit verhaal onze beste wenschen uitspreken.
Er is (waarschijnlijk) een foto beschikbaar van kapitein Carst, kapitein a/b van de Nippon (nr.113). Er wordt geen vóórletter genoemd047. Maar Bouma025 vermeldt ene kapitein J.Carst Jz als gezagvoerder van de Niphon (een drukfout?) in de periode 1865-1867 varende voor Murk Lels te Alblasserdam.
