Familiegegevens en opleiding

Jacob de Groot werd geboren op 03 februari 1842 te Nieuwe Pekela als zoon van schipper Harm Derks de Groot en Johanna Jacobs de Weerd

Jacob trouwde op 07 november 1872 te Oude Pekela als schipper met Annechiena Elizabeth Brouwer geboren op 24 november 1850 als dochter van de schipper Jan Sjabbes Brouwer en Aaltje Derks de Jonge. Annechiena Eliabeth, wonende te Delfzijl, overleed op 18 oktober 1897 te Groningen, 46 jaar.

 

Burgerlijke Stand akten uit de provincie Groningen vermelden Jacob de Groot als schipper in 1872, 1875, 1876,

 

Lidmaatschap van zeemanscollege(s)

De ledenlijsten in de Amsterdamsche Almanak voor Koophandel en Zeevaart en in die van Sweys vermelden in de periode 1871 t/m 1903 de namen Jacob H. de Groot, J.H. de Groot, J.H. de Grootz en J.H. de Grooth met vlagnummer 118 voor het college “Voorzorg” uit Nieuwe Pekela. Alleen in 1873 staan op dit nummer in beide Almanakken een blanco vermelding, alsof er in deze reeks een onderbreking is

In de AAKZ staan in de periode 1881 t/m 1891 als schip een “Johanna” vermeld.

Op grond van deze reeks gegevens concludeer ik:

Jacob H. de Groot/Grooth was effectief lid van et zeemanscollege “Voorzorg” met vlagnummer 118 in de periode 1871 t/m 1903

 

De schepen van de kapitein

Bouma⁰²⁵ vermeldt J.H. de Grooth als gezagvoerder gedurende:

*    1870 van de schoenerkof “Grietje Koens”, gebouwd in 1856 te Pekela, 130 t0n o.m., varend voor J.J.Koerts te Pekela. Het schip is in 1871 gezonken;

*    1873 t/m 1891 van de brik “Johanna”, gebouwd in 1872 te Pekela, 229 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Pekela.

 

De collectie monsterrollen op het Noordelijk Scheepvaartmuseum te Groningen vermeldt:

02 februari 1866, schoener “Cato Annette”, kapitein Hendrik Christiaan Klein, stuurman Jacob Harms de Groot, 24 jaar uit Nieuwe Pekela.

10 augustus 1867, schoener “Baratlo”, kapitein Evert Pauwels Vos, 1^ste stuurman Jacob Harms de Groot, 25 jaar uit Nieuwe Pekela.

13 februari 1869, schoenerkof “Grietje Koens”, kapitein Jakob Harms de Grooth, 27 jaar uit Nieuwe Pekela.

08 juni 1872, brik “Johanna”, kapitein Jacob Harms de Grooth, uit Nieuwe Pekela.

19 juni 1872, brik “Johanna”, kapitein Jacob Harms de Groot, 29 jaar uit Nieuwe Pekela.

 

Overige bijzonderheden

De brik “Johanna” onder kapitein J.H. de Grooth vertrok in 1883 van P.Alegre en was op 29 januari 1884 teValparaiso via Kaap Hoorn. Op 02 maart registratie te Talcahuano en via vertrek van R.Grande op 06 mei aankomst te Falmouth op 18 oktober, eveneens via Kaap Hoorn.¹²¹

 

Harlinger Courant dd 07 maart 1878, Scheepvaartberichten⁰⁹⁶

Uitgegaan:

“Rio Grande, 25 Jan. Johanna, J.H. de Groot, Boston.”

 

 

Familiegegevens en opleiding

De naam wordt ook gespeld met een Y

Rikkert Wijrdeman werd geboren te Woltersum, gem. Ten Boer op 23 januari 1851 als zoon van de kuiper Jacob Wijrdeman en Hillechien Broeksema.

Hij trouwde als varensgezel op 21 september 1882 te Ten Boer met Aafke Mulder, geboren te Ten Boer, als dochter van Harm Geerts Mulder en Anje Klaassens Bolt. Zij overleed op 11 april 1919 te Delfzijl, 64 jaar.

Rikkert Wijrdeman overleed op 04 maart 1929 te Delfzijl, 78 jaar. ^{allegroningers}.

 

Lidmaatschap zeemanscollege(s)

R.J.Wijrdeman was effectief lid van het zeemansccollege de “Vereeniging” te Delfzijl met vlagnummer 3 in de periode 1903 t/m 1913 (of later).

 

Opmerkingen in verband met Zeemanscollege(s)

Geen

 

De schepen van de kapitein

Bouma⁰²⁵ vermeldt R.J.Wyrdeman als gezagvoerder gedurende:

*   1886 t/m 1890 van de 2-mastschoener “Wilhelm”, gebouwd in 1878 te Stettin, 114 ton o.m., varend voor J.J.Sydzes te Farmsum. Het schip werd in 1890 verkocht naar Liverpool;

*   1892 t/m 1895 van de brik “Johanna”, gebouwd in 1872 te Pekela, 229 ton o.m., varend voor F.L.Drenth te Pekela. Het schip is in 1895 op Helgoland gestrand, afgekeurd en verkocht;

*   1896 van de ijzeren 3-mastschoener “Foxham” ex Jan Derk, gebouwd in 1893 te Martenshoek, 272 ton n.m., varend voor Mr. D.M.Hoen te Hoogezand;

*   1896 van hetzelfde schip maar nu varend voor J.Post van Leggelo te Foxham. Het schip voer in 1898 voor Duinker & Goedkoop te Amsterdam en was herdoopt in “Voorspoed”;

*   1900 en later van de stalen 2-mastschoener “Hoogezand I”, gebouwd in 1895 te Martenshoek, 220 ton n.m., varend voor J. v/d Goot te Hoogezand.

 

Monsterrollen uit het Gemeentehuis van Delfzijl

Monsterrol 1867-32, 26 maart 1867, kof “Eendragt”, kapitein Derk de Witt, 32 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Egbert van der Linde, 27 jaar uit Farmsum, kok Rikkert Wyrdeman, 16 jaar uit Ten Boer, matroos en een lichtmatroos;

Monsterrol 1868-21, 09 maart 1868, kof “Aaltje Bloema”, kapitein Augustinus de Jonge, 33 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Johannes Smit, 39 jaar uit Delfzijl, kok Rikkert Wyrdeman, 17 jaar uit Woltersum, matroos en een lichtmatroos;

Monsterrol 1870-21, 15 maart 1870, kof “Alida”, kapitein Eildert J.Feiken 52 jaar uit Appingedam. Voorts stuurman Freerk G.Post, kok Rikkert J.Wyrdeman, 19 jaar uit Slochteren en een matroos;

Monsterrol 1870-61, 21 juli 1870, kof “Alida”, kapitein Eildert Feiken, 52 jaar uit Appingedam. Voorts stuurman Freerk Post, 35 jaar uit Farmsum, kok Rikkert Wyrdeman, 19 jaar uit Woltersum en 2 matrozen;

Monsterrol 1870-90, 14 oktober 1870, brik “Pelikaan”, kapitein Willem A. de Jonge, 26 jaar uit Appingedam. Voorts stuurman Bernard Hendrik Geertsema, 26 jaar uit Farmsum, kok, 4 matrozen en de lichtmatroos Rikkert Wyrdeman, 19 jaar uit Woltersum;

Monsterrol 1875-75, 28 juni 1875, kof “Maria Theresia”, kapitein Kornelis Theodorus Wakkerman, 36 jaar uit Appingedam. Voorts kok Rikkert Wyrdeman, 24 jaar uit Woltersum;

Monsterrol 1875-102, 10 augustus 1875, kof “Maria Theresia”, kapitein Kornelis Theodorus Wakkerman, 36 jaar uit Appingedam. Voorts stuurman Daniel Jacobus Meijer, 25 jaar uit Scheemda, kok en de matroos Rikkert Wyrdeman, 24 jaar uit Woltersum;

Monsterrol 1876-34, 10 maart 1876, schoener “Tjadduwina”, kapitein Jakob Okkes Staal, 48 jaar uit Oude Pekela. Voorts stuurman Hindrik H.Ebes, 47 jaar uit Harlingen, kok, 2 matrozen waaronder R.J.Wyrdeman, 25 jaar uit Woltersum, lichtmatroos en een kajuitwachter;

Monsterrol 1877-28, 09 maart 1877, schoener “Tjadduwena”, kapitein Jakob O.Staal, 48 jaar uit Oude Pekela. Voorts 2 matrozen waaronder Rikkert Wyrdeman, 26 jaar uit Ten Boer;

Monsterrol 1877-111, 23 juli 1877, schoener “Tjadduwena”, kapitein Jakob O.Staal, 48 jaar uit Oude Pekela. Voorts stuurman Okko Staal, 23 jaar uit Oude Pekela, kok, 2 matrozen waaronder Rikkert Wyrdeman, 26 jaar uit Ten Boer en een lichtmatroos;

Monsterrol 1877-167, 22 september 1877, schoener “Tjadduwena”, kapitein Jakob O.Staal, 48 jaar uit Oude Pekela. Voorts stuurman Okko H.Staal, 23 jaar uit Oude Pekela, kok, 2 matrozen waaronder Rikkert Wyrdeman, 26 jaar uit Ten Boer en een lichtmatroos;

Monsterrol 1885-34, 08 april 1885, schoener “Wilhelm”, kapitein Rikkert Wyrdeman, 34 jaar uit Ten Boer. Voorts stuurman Harm de Jonge, 38 jaar uit Wildervank, kok, matroos en een lichtmatroos;

Monsterrol 1888-53, 09 juli 1888, schoener “Wilhelm”, kapitein Rikkert Wyrdeman, 37 jaar uit Ten Boer. Voorts stuurman Jan Oldenburger, 27 jaar uit Nieuwe Pekela, kok, matroos en een lichtmatroos;

Monsterrol 1890-2, 30 januari 1890, schoener “Wilhelm”, kapitein Rikkert Wyrdeman, geen leeftijd vermeld uit Ten Boer. Voorts stuurman Jan Oldenburger, geen leeftijd vermeld uit Nieuwe Pekela;

Monsterrol 1891-100, 07 oktober 1891, schoener “Johanna”, kapitein Rikkert Wyrdeman, 40 jaar uit Ten Boer. Voorts stuurman Hindrik Lukkien, 42 jaar uit Ten Boer, kok, lichtmatroos en een dekjongen;

Monsterrol 1892-47, 25 april 1892, schoener “Wilhelm”, kapitein Rikkert Wyrdeman, geen leeftijd vermeld uit Ten Boer. Voorts een niet met rang aangeduid bemanningslid;

Monsterrol 1895-89, 17 augustus 1895, schoener “Johanna”, kapitein Rikkert Wyrdeman, 44 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Albert de Jonge, 23 jaar uit Delfzijl, kok, matroos, 3 lichtmatrozen en een dekjongen;

Monsterrol 1896-4, 27 januari 1896, schoener “Johanna”, kapitein Rikkert Wyrdeman, 27 januari 1896, geen leeftijd vermeld uit Ten Boer. Voorts een niet met rang vermeld bemanningslid;

Monsterrol 1897-3, 20 februari 1897, schoener “Johanna”, kapitein Rikkert Wyrdeman, geen leeftijd vermeld uit Delfzijl. Voorts een niet met rang aangeduid bemanningslid;

Monsterrol 1900-48, 21 mei 1900, schoener “Hoogezand 1”, kapitein R.Wyrdeman, 49 jaar uit Delfzijl. Voorts 1^ste stuurman D.Platerink, 20 jaar uit Amsterdam-Buiksloot, 2^de stuurman R. van Driesum, 45 jaar uit Delfzijl, kok, 2 matrozen, lichtmatroos en een dekjongen;

Monsterrol 1900-71b, 22 augustus 1900, schoener “Hoogezand 1”, kapitein R.Wyrdeman, geen leeftijd vermeld uit Delfzijl. Voorts een niet met rang aangeduid bemanningslid;

Monsterrol 1900-74, 29 augustus 1900, schoener “Hoogezand 1”, kapitein R.Wyrdeman, 49 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman R. van Driessum, 45 jaar uit Delfzijl, kok, bootsman, matroos, lichtmatroos en een dekjongen;

Monsterrol 1900-78, 14 november 1900, schoener “Hoogezand 1”, kapitein R.J.Wyrdeman, 49 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman R. van Driesum, 46 jaar uit Delfzijl, kok, 2 matrozen en 2 lichtmatrozen;

Monsterrol 1901-66, 14 december 1901, schoener “Hoogezand1”, kapitein R.Wyrdeman, 51 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman J. ten Have, 28 jaar uit Delfzijl, kok, 2 matrozen en 2 lichtmatrozen;

Monsterrol 1904-51h, 04 augustus 1904, schoener “Hoogezand 1”, kapitein R.Wyrdeman, geen leeftijd vermeld uit Delfzijl. Voorts een niet met rang aangeduid bemanningslid;

Monsterrol 1904-60a, 01 november 1904, schoener Hoogezand 1”, kapitein R.Wyrdeman, geen leeftijd en woonplaats vermeld. Voorts 1^ste stuurman J.P.Smits, 28 jaar uit Delfzij en een kok;

Monsterrol 1911-94, 02 september 1911, schoener “Hoogezand 1”, kapitein R.Wyrdeman, 60 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman J.Smits, 34 jaar uit Delfzijl, kok, matroos, lichtmatroos en een scheepsjongen.

Samenvatting van de monsterrollen

1. Rikkert is in de monsterrollen ook vermeld met de initialen R. resp. R.J.
2. Er zijn in totaal 27 monsterrollen met de naam van Wyrdeman op de website van het Noordelijk Scheepvaartmuseum. Alle monsterrollen zijn afkomstig van het Gemeentearchief van Delfzijl.
3. De monsterrollen zijn gedateerd van 1867 t/m 1911 met als leeftijden 16 t/m 60 jaar. De zeemanscarriére heeft derhalve minstens 44 jaar geduurd.
4. Als woonplaats is tot in bein 90-er jaren Ten Boer/Woltersum opgegeven en daarna steeds Delfzijl.
5. Het overzicht van de monsterrollen luidt:

       *     1867                  kok op de kof “Eendragt”, kapt. Derk de Witt                                                 16 jaar

       *     1868                  kok op de kof “Altje Bloema”, kapt. Augustinus de Jonge                           17 jaar

       *     1870                  kok op de kof “Alida”, kapt. Eildert J.Feiken                                                  19 jaar

       *     1870                  lichtmatroos op de brik “Pelikaan”, kapt. Willem A. de Jonge                     19 jaar

       *     1875                  kok op de kof “Maria Theresia”, kapt. Theodorus Wakkerman                  24 jaar

       *     1876-1877       matroos op de schoener “Tjadduwena”, kapt. Jakob O.Staal                       25-26 jaar

       *     1885-1890       kapitein op de schoener “Wilhelm”                                                                  34-39 jaar

       *     1891                  kapitein op de schoener “Johanna”                                                                  40 jaar

       *     1892                  kapitein op de schoener “Wilhelm”                                                                  41 jaar

       *     1895-1897       kapitein op de schoener “Johanna”                                                                  44-46 jaar

       *     1900-1911       kapitein op de schoener “Hoogezand 1”                                                          49-60 jaar

 

Overige bijzonderheden

Melding van het overlijden van stuurman E.H.Boswijk op 09 mei 1894 aan boord van de schoenerbrik “Johanna”, onder directie van F.L.Drenth te Oude Pekela, kapitein R.J.Wijrdeman. Het overlijden geschiedde te Hapemirim en de begrafenis vond plaats op het kerkhof te Villa Hapemirim, Pernambuco op 21 mei 1894.¹¹⁵.

 

NRC 17 augustus 1894¹¹⁴

Havre, 14 augustus. Het Nederlandse schip (opm: brik) JOHANNA, kapt. J.R. Wyrdeman, arriveerde alhier van Pernambuco via Falmouth met de lading huiden van het afgekeurde schip ANE CATHERINE (opm: waarschijnlijk buitenlander), dat op de reis van Rio de Janeiro naar Falmouth aldaar met schade binnenliep.

 

Provinciale Groninger Courant 19 november 1895¹¹⁴

Londen, 17 november. Het Nederlandse schoenerschip (opm: schoenerbrik) JOHANNA, geladen met delen, van het volk verlaten, is bij Helgoland gestrand en wrak geworden. De lading zal vermoedelijk geborgen kunnen worden. Het Nederlandse schoenerschip JOHANNA, kapt. R.J. Wyrdeman, was de 4^e oktober van Nyköbing te Helsingfors (opm: Helsinki) gearriveerd.

 

Provinciale Groninger Courant 20 november 1895¹¹⁴

Delfzijl, 18 november. Volgens telegram uit Bremerhaven is de Nederlandse brik JOHANNA, kapt. Wyrdeman (totaal verloren gegaan en is de stuurman (opm: Albert de Jonge, 23 jaar) in de storm verdronken.

 

Provinciale Groninger Courant 21 november 1895¹¹⁴

Bremerhaven, 18 november. Omtrent het te Oude Pekela thuisbehorende schoenerbrikschip JOHANNA, kapt. Wyrdeman, van Helsingfors (Helsinki) naar Groningen bestemd, wordt nader gemeld, dat het in de nacht van zaterdag op zondag j.l. (opm:van 16 op 17 november) in de nabijheid van de westkust van Jutland door de stoomtrawler VEGESACK werd aangetroffen. Het schip had in de laatste dagen stormweder ondervonden, was lek geworden en dreef op de lading. De stuurman was de vorige dag overboord geslagen en verdronken. De stoomtrawler trachtte het schip te slepen, maar moest het bij Helgoland laten slippen,daar het te dicht onder de wal kwam. De opvarenden werden daarna door de trawler gered.

 

Provinciale Groninger Courant 10 juli 1897¹¹⁴

Martenshoek, 9 juli. Volgens ontvangen telegrafisch bericht is de Nederlandse driemast schoener FOXHAM, kapt. Wyrdeman, op 8 juli van Paysandu (opm: Uruguay) te Hamburg aangekomen. Alles wel aan boord.

 

Provinciale Groninger Courant 12 januari 1899¹¹⁴

Amsterdam, 11 januari. De Nederlandse ijzeren driemast schoener FOXHAM, laatst bevaren door kapt. Wyrdeman en op 26 december j.l. van Laguna te Hamburg aangekomen, is verkocht aan de heren Duinker en Goedkoop alhier. De FOXHAM heeft een inhoud van 286 registerton en werd in 1893 gebouwd door Niestern en Te Velde te Martenshoek. (opm: zie PGC 240199)

 

Provinciale Groninger Courant 24 januari 1899¹¹⁴

Naar wij vernemen zal het door de heren Duinker & Goedkoop aangekochte schip FOXHAM herdoopt worden in VOORSPOED en bevaren worden door kapt. K.W. de Grooth, die thans gezagvoerder is van de VOORUITGANG. Het bevel van laatstgenoemd schip zal worden overgedragen aan kapt. H. Oldenburger.

 

Provinciale Groninger Courant 20 februari 1902¹¹⁴

Falmouth, 17 februari. Het Nederlands schip HOOGEZAND I, kapt. Wyrdeman, van Figueira naar Newlyn (ten zuiden van Penzance, Cornwall) met een lading zout, verloor de 15^e dezer op 20 mijlen van de Scilly’s al het tuig en werd hedenochtend vanaf de Lizard door de sleepboot HECTOR hier binnengesleept.

 

Provinciale Groninger Courant 01 februari 1902¹¹⁴

Londen, 31 januari. Het Nederlandse schip HOOGEZAND I, kapt. R. Wyrdeman, van Avonmouth naar Cardiff, is bij het binnenkomen van laatstgenoemde haven tegen het havenhoofd gevaren en bekwam enige schade aan de boeg.

 

Provinciale Groninger Courant 29 oktober 1903¹¹⁴

Hamburg, 27 oktober. De Nederlandse schoener HOOGEZAND I, kapt Wyrdeman, van Hamburg naar Frontera de Tabasco (opm: Mexico), is op 25 oktober. met verlies van enige zeilen en schade aan het tuig te Plymouth binnengelopen.

 

Provinciale Groninger Courant 10 juni 1905¹¹⁴

Groningen, 9 juni. Volgens heden door de rederij uit Rosario ontvangen telegram is de te Foxham thuisbehorende schoenerbrik HOOGEZAND I, kapt. R.J. Wyrdeman, geladen met huiden, aldaar binnengesleept na aan de grond te hebben gezeten. Het schip heeft het roer gebroken en moet dokken.