Inloggen
VONDEL - ID 7083


In dienst
Onder Nederlandse Vlag tussen:1895-08-03 / 1905-09-00 | Reden uitgevlagd: Verkocht naar het buitenland

Identification Data

Bouwjaar: 1895
Classification Register: Lloyd's Register of Shipping (LR)
Categorie: Cargo vessel
Voorstuwing: Sailing Vessel
Type: Fregat
Masten: Three masts
Material Hull: Steel
Dekken: 2
Construction Data

Scheepsbouwer: Frédéric François Groen - Werf 'De Boot', aan de Groote Wittenburgerstraat, Amsterdam, Noord-Holland, Netherlands
Launch Date: 1894-11-17
Delivery Date: 1895-08-00
Technical Data

Gross Tonnage: 1635.00 Gross tonnage
Net Tonnage: 1562.00 Net tonnage
 
Length 1: 245.3 Feet (British) Registered
Beam: 39.3 Feet (British) Registered
Depth: 22.9 Feet (British) Registered
Zeebrieven en Turksche passen

Record type Zeebrief
Zeebrief jaar: 1895
Datum agenda: 1895-08-03
Register nr: 0
Scheepsnaam: VONDEL
Type:
Lasten: 0
Zeebrief / Turksche pas verzocht door: Groen van Waarden, H.F.
Plaats: Amsterdam
Opmerkingen: eerste
1895-08-03, uitreiking44-

Ship History Data

Date/Name Ship 1895-08-03 VONDEL
Manager: Herman Frederik Groen van Waarder (bouwmeester), Amsterdam, Noord-Holland, Netherlands
Eigenaar: Herman Frederik Groen van Waarder (bouwmeester), Amsterdam, Noord-Holland, Netherlands
Shareholder:
Homeport / Flag: Amsterdam / Netherlands
Callsign: PWRB

Date/Name Ship 1905-00-00 VONDEL
Manager: W.A. Huygens, Amsterdam, Noord-Holland, Netherlands
Eigenaar: N.V. Fregatschip Vondel, Amsterdam, Noord-Holland, Netherlands
Shareholder:
Homeport / Flag: Amsterdam / Netherlands
Callsign: PWRB

Date/Name Ship 1905-09-00 SCHULAU
Manager: Eug. Cellier, Hamburg, Germany
Eigenaar: Eug. Cellier, Hamburg, Germany
Shareholder:
Homeport / Flag: Hamburg / Germany
Callsign: RNTG

Ship Events Data

1900-11-06: Damaged
NRC 101100. Rotterdam, 9 november. Volgens telegram van Lloyd’s is het Nederlandse schip VONDEL, van Liverpool naar Adelaide, te Falmouth binnengesleept met verlies van zeilen en voor- en grote steng met al het daaraan verbonden tuig. Het fregatschip, kapt. Catlender, heeft de schade opgelopen tijdens de hevige storm van 6 dezer op 49º NB 09º WL. Het werd op 140 mijl van Lizard op sleeptouw genomen door het stoomschip ISLE OF GEORGIA. (opm: zie foto)
1910-09-01: Final Fate: Stranded

Het Duitse 3-mast schip SCHULAU (ex. VONDEL), van Antwerpen met een lading cement, cokes en stukgoed naar Antofagasta en Callao bestemd, is op 23 augustus 1910 in positie 56º10'ZB en 65º37'WL verlaten, de opvarenden zijn te Ushuawaia geland. Later strandde het verlaten wrak op New Island en werd total loss.

Gezagvoerders

Familiegegevens en opleiding

Geen.

 

De schepen van de kapitein

J.H.Bart was in 1895/96 kapitein van het stalen fregat “Vondel”, gebouwd in 1895 door F.F.(H.F.) Groen te Amsterdam, 1562 ton, varend voor F.C.Groen te Amsterdam052.

 

Bouma025 vermeldt J.H.Bart als gezagvoerder gedurende:

*    1881 t/m 1886 van het composite fregat “Amsterdam”, gebouwd in 1873 te Amsterdam, 1420 ton o.m., varend voor van Eeghen & Co te Amsterdam;

*    1888 t/m 1889 van de comp.bark “Ardjoeno” ex Amsterdam, gebouwd in 1873 te Amsterdam bij Meursing & Huygens, voor de reders van Eeghen & Co te Amsterdam, 1369 ton o.m., varend voor Hendrichs & Co te Amsterdam. (het schip werd in in 1886 verkocht aan A.Hendrichs & Co, die de naam wijzigde in “Ardjoeno” en het schip reduceerde tot een bark) zie ook 052.

      “De “Ardjoeno”, met kolen van Cardiff naar Amboina, moest 12 november 1887 Kaapstad binnenlopen om uit haar lading 500 ton “verhitte” kolen te lossen, welke aldaar in veiling werden verkocht052 (broei in kolen kwam in die tijd frekwent voor)

*    1891 op hetzelfde schip en dezelfde reder.

*    1895 t/m 1896 van het stalen fregat “Vondel”, gebouwd in 1895 te Amsterdam, 1562 ton n.m., varend voor F.F.Groen te Amsterdam.

 

Overige bijzonderheden

In de Bijlagen van de notulen van de Bestuursvergadering van Zeemanshoop dd 03 april 1890 worden de beoordelingen bekendgemaakt van de scheepsjournalen uit 1888/89. De gouden medaille is toegekend aan kapitein C.Drooglever Fortuijn van het ss “Sumatra”, de zilveren medaille aan kapitein W.P.Harten van het ss “Prinses Amalia” en de bronzen medaille aan kapitein D.H.Hinlopen van het ss “Pollux”. Voorts wordt in het rapport opgemerkt dat er is overwogen het aantal medailles uit te breiden, maar dat daarvan is afgezien omdat daardoor de waarde van de medailletoekenning zou afnemen. Toch wordt opgemerkt dat er sprake was van uitmuntende verslagen van kapitein C.Koning van het ss “Voorwaarts” en H.Sluiter van het ss “Prins Maurits” en van zeer goede verslagen van H.H.Bart van de bark “Ardjoeno”, A.G.Mörzer Bruijns van het ss “Burgemeester den Tex” en G.A. van der Woude van het ss “Prins van Oranje” 042.

In de notulen van de Algemene Vergadering van het Amsterdamse zeemanscollege Zeemanshoop dd 12 september 1882 wordt vermeld de heer van Hasselt, directeur der filiaalinrichting van het Kon.Ned. Meteor. Inst. te Utrecht: “Als nu reikte hij uit aan de Heeren W.P.Harten, H.Hissink en H. de Jonge getuigschriften voor uitmuntende journalen; aan de Heeren R.J.Weber, C.Jaski, A.G. Mörser Bruijns, W.Adriani, R.Berckelbach v.d Sprenkel, J.F. Graad van Roggen, A..J.Herckenrath, J.H.Bart, H.C.Haacke, H.W.Prins en A.F. de Vrije voor zeer goede journalen.” 023.

 

Een getranscribeerd brievenboek onder de naam van “Bron Privaat” is uitgegeven in A-4 vorm door de heer Bron te Heemskerk. 102.

In het brievenboek staan opmerkingen over de werkzaamheden van kapitein Hinderikus Johannes Bron, met soms ook opmerkingen over zijn collega-kapiteins. Het lezen van het brievenboek zelf wordt aanbevolen door degene, die is geïnteresseerd in de maritieme levensloop van kapitein Bron in de periode 1894-1897.

p.184/191, Javazee, 16 september 1895, brief van Bron aan” vriend Schneijder”:

Zodoende zijn wij thans in de Java Zee ongeveer bij het rif van Sedaria. Of wij er nog top tijd zullen komen, weet ik niet, er zal wel flink over gemopperd worden, maar hier is niets aan te doen, men vaart feitelijk niet voor zijn plezier. Enkelen misschien uitgezonderd, maar het zal ook wel niet alleen plezier zijn, hetgeen Bart noodzaakt met de Vondel naar zee te gaan. … “

p.212/215, Penco, 17december 1895, brief aan “Waarde stuurman Munneke”:

“Het schijnt dat er weer enige ongelukken onder de schepen zijn voorgevallen. Dit is toch bijna elk jaar zo. Kapitein Bart treft het niet, na lange jaren rust genoten te hebben, meteen met het nieuwe schip averij te hebben. Als het maar niet gaat als met de oude Vondel. … Maar wat bezielt Bart om weer naar zee te gaan? Is het enkel om nogmaals te zeilen? Daar is dunkt mij zoveel pret niet aan of laten de fondsen niet toe om zijn oude dag rustig te slijten? “

p.237/244, Penco 15 januari 1896, brief aan “Waarde vriend Schneijder”

“Gij schrijft over de schepen van Groen. Nu wij beiden hebben de Columbus van stapel zien gaan en de Nel is een evenbeeld, dus de Vondel zal het ook wel zijn, dunkt mij. Is men zonder schip dan wordt het anders, maar in andere gevallen, nee mijn Oostenburg ruil ik er niet voor. In ballast slingetrt hij, om de zuid echter ook geducht, maar Bart was hieraan vroeger, dunkt mij, wel gewoon, want de Amsterdam (ik bedoel de Ard Joeno) was ook een mooi beeld, evenzo de Amstel om de zuid zeer ellendig, dus als de Vondel nog erger is, dan heeft hij een goede naam, maar aan welke rederij is de Vondel overgedaan? Zoals ik vroeger reeds schreef, de Oceaan kan bezaaid zijn met schepen zonder dat wij er iets van weten, ik heb van de Vondel nog geen mast of steng gezien.”

 

Uit. JACOB OLIE Jbz (1834-1905). Monografieën van Nederlandse fotografen nr. 10

Anneke van Veen. Focus Publishing Amsterdam. 2000, 268 pp.

Op cat 53 staat de kapitein (i.c. zijn vader Johan Jacob Bart) op ontspannen wijze het gezag uit te stralen. Zijn 18-jarige zoon Jacob Hendrik neemt alvast een voorschot op zijn toekomstige carrière op zee, door in zijn nette pak te poseeren met het scheepsjournaal onderr handbereik. … Het bijhouden van het scheepsjournaal was de taak van de eerste stuurman, maar op de voorlaatste reis van de Prins Maurits – 1858-1860 – was Bart jr. nog een eenvoudige lichtmatroos met een gage van acht gulden per maand. Of hij op de laatste reis ook van de partij was, weten we niet, maar de functies van tweede en eerste stuurman werden toen in ieder geval door anderen vervuld. Het is dan ook waarschijnlijk geen toeval dat we Bart jr aantreffen op het groepsportret van de matrozen…. al weet hij zich door zijn houding en keurige lichte broek te onderscheiden van de stoere zeebonken. Jacob Hendrik Bart zou zijn carriére inderdaad eindigen als scheepsgezagvoerder. In 1895 heeft Olie hem geportretteerd aan dek van de ss Vondel. …”

 

 

Datum vanaf: 1895
Kapitein: Bart, Jacob Hendrik
Overige informatie: 0

Familiegegevens en opleiding

In het tijdschrift “De Zee”, Jg.11, p.428, 1889, staat de uitslag van de examinering van stuurlieden ter Koopvaardij door een Rijkscommissie. In Juli werd het diploma A derde stuurman groote zeilvaart uitgereikt aan W.Catlender. Tevens werd met gunstig gevolg het aanvullend examen voor de stoomvaart afgelegd.

In “De Zee” 1894, p.36 staat vermeld dat W.Catlender het diploma A Groote Zeilvaart voor 1ste stuurman is toegekend.

 

De schepen van de kapitein

W.Catlender was in 1896 kapitein op de ijzeren bark “Melati”, gebouwd in 1885 bij Campbell Macintosh & Browstend te Necastle upon Tyne, 1071 nrt, varend voor de Scheepvaart Maatschappij “Zuid Holland” te Rotterdam. In 1897 verkocht aan Walmsleye & Co te Liverpool052.

W.Catlender was van 1897-1900  kapitein van het stalen fregat “Vondel”, gebouwd in 1895 door F.F.(H.F.) Groen te Amsterdam, 1562 ton, varend voor F.C.Groen te Amsterdam. Het schip werd in 1900 met schade te Falmouth binnengebracht052.

 

Bouma025 vermeldt W.Catlender als gezagvoerder gedurende:

*    1896 t/m 1897 van de ijzeren bark “Melati”, gebouwd in 1885 te Newcastle, 1060 ton n.m., varend voor de reederij Zuidholland, dir. J.Koning. Het schip werd in 1897 verkocht naar Liverpool;

*    1897 t/m 1900 van het stalen fregat “Vondel”, gebouwd in 1895 te Amsterdam, 1562 ton o.m., varend voor F.F.Groen te Amsterdam. Het schip werd in 1900 met schade te Falmouth binnengebracht en verkocht naar Hamburg.

 

Overige bijzonderheden

Een reis van kapitein Catlender met de “Vondel” wordt beschreven door Frans Pieter van Houten, die deze als 17-jarige lichtmatroos in 1899/1900 meemaakte en zijn belevenissen optekende in “Herinneringen uit mijn zeilvaarttijd” (p.103 t/m 107 in het boek “Dwarsgetuigd. Herinneringen van Kaap Hoorn-vaarders” door K.Suyk Jr, De Boer Maritiem. Unieboek bv., Bussum, 1978. Het schip lag in 1899 in het S.W.India Dock te Londen. De kapitein werd op deze reis vergezeld van zijn vrouw en zijn zoontje Jantje. De tocht ging naar Melbourne. Tijdens de wachten van de 2e stuurman was de kapitein meestal aan dek of bij de hand. Het was een beste man.. … Op de goede stemming aanboord van de “Vondel” viel in het algemeen weinig aan te merken, in het logies werd niet gekankerd.” Melbourne werd na 91 dagen bereikt. Vanwege voordurende moeilijkheden met de 2e stuurman deserteerd van Houten en ging verder met een Amerikaans schip.

 

Het fregat “Vondel” onder kapitein W.Catlender verliet Melbourne op 29 april 1899 en wordt van Londen gemeld op 01 september 1899. Hazelhoff Roelfsema vermoedt een ronding van Kaap Hoorn van west naar oost.

Hetzelfde scchip en kapitein waren op 05 mei te Melbourne, op 22 augustus te Falmouth en op 31 augustus te Mersey. Hazelhoff Roelfsema vermoedt een Kaap Hoornronding van west naar oost.

Het fregat “Vondel” vermoedelijk ook nu onder kapitein Catlender was te Melbourne op 16 december 1901 en op 26 april 1902 te Londen “No indication C.Hope or Horn.”

Hetzelfde schip onder kapitein W.Carlender was op 14 december 1904 te Freemantle, op 16 maart 1905 te P.Germein en op 11 juli 1905 te Falmouth waar het schip werd verkocht. Op deze terugreis werd Kap Hoorn gerond van west naar oost.121

 Later kapitein van "Josephina "Id 3304.

Eigenaar N.V. Maatschappij Stoomschip JOSEPHINA.

Jos de Poorter Rotterdam. ( J.S.020822)

 

 

 

Datum vanaf: 1897
Kapitein: Catlender, Willem

Datum vanaf: 1906
Kapitein: Johnen, C.
Overige informatie: 0

Afbeeldingen


Omschrijving: VONDEL tijdens de bouw
Collectie: Nederlands Scheepvaart Museum - Amsterdam
Vervaardiger: Oosterhuis, Gustaaf, Amsterdam
Onderwerp: Werf

Omschrijving: VONDEL tijdens de bouw
Collectie: Stichting Nederlandse Kaap Hoorn-vaarders
Vervaardiger: Onbekend *
Onderwerp: Werf

Omschrijving: VONDEL na de tewaterlating
Collectie: Nederlands Scheepvaart Museum - Amsterdam
Vervaardiger: Onbekend *

Omschrijving: VONDEL, overzicht van het dek tijdens de bouw
Collectie: Stichting Nederlandse Kaap Hoorn-vaarders
Vervaardiger: Onbekend *
Onderwerp: Werf

Omschrijving: VONDEL, kort voor oplevering
Collectie: Lous, C.
Vervaardiger: Olie, Jacob
Onderwerp: Werf

Omschrijving: VONDEL
Collectie: Zijlma, Ron
Vervaardiger: Onbekend *

Omschrijving: VONDEL
Collectie: Lous, C.
Vervaardiger: Onbekend *

Omschrijving: VONDEL, begint aan haar eerste reis.
Collectie: Lous, C.
Vervaardiger: Onbekend *

Omschrijving: VONDEL
Collectie: Zijlma, Ron
Vervaardiger: Onbekend *
Onderwerp: Havenopname

Omschrijving: VONDEL bij de kolentip aan de Ertskade te Amsterdam in 1895
Collectie: Stichting Nederlandse Kaap Hoorn-vaarders
Vervaardiger: Onbekend *
Onderwerp: Kade

Omschrijving: VONDEL ligt met zware schade aan het tuig en masten voor anker te Falmouth
Collectie: Klootwijk, Jan
Vervaardiger: Onbekend *
Onderwerp: Schade

Omschrijving: De VONDEL, ten anker liggende te Falmouth na de reparatie van de stormschade. Hierbij zijn de masten ingekort door het verwijderen van de stengen.
Collectie: Zijlma, Ron
Vervaardiger: Onbekend *
Onderwerp: Zeeopname

Omschrijving: VONDEL
Collectie: Nederlands Scheepvaart Museum - Amsterdam
Vervaardiger: Feninga, F.C.C.
Onderwerp: Zeeopname

Omschrijving: VONDEL
Collectie: Stichting Nederlandse Kaap Hoorn-vaarders
Vervaardiger: Onbekend *
Onderwerp: Havenopname
Algemene informatie

AH 181194
Amsterdam, 17 november. Hedenmiddag waren op de werf De Boot van de heer F.F. Groen in de Groote Wittenburgerstraat een zeer groot aantal dames en heren, waaronder tal van autoriteiten uit de hoofdstad, bijeengekomen om getuige te zijn van het te water gaan van het op die werf gebouwde stalen fregatschip VONDEL. Het was een aardig denkbeeld van de bouwmeester, de heer H.F. Groen van Waarder, voor wiens rekening het schip gebouwd werd, deze plechtigheid te doen plaats hebben op de 17e november, de dag, waarop de dichter Vondel in 1587 het eerste levenslicht aanschouwde. Het fraaie schip, dat met de werf De Boot eer aandoet en bewijst, dat de scheepsbouw te Amsterdam nog geen dood vak is, is geheel van staal gebouwd naar de hoogste eisen van Lloyd’s Register, Bureau Veritas en de Nederlandsche Vereeniging van Assuradeuren. Het is 250 Engelse voet lang, 40 Engelse voet breed en heeft een holte van 24 voet bij een laadvermogen van 2750 ton. Het schip is geheel gebouwd op de vrachtvaart met de nieuwste inrichtingen. Het model van het schip is onder zeer fijne lijnen voor een goede bezeildheid gebracht, doch tevens is goed draagvermogen niet uit het oog verloren. Voor het schip te water werd gelaten, begaf de bouwmeester zich, volgens oud gebruik van deze werf, met zijn werklieden op het vlot, dat aan de achtersteven lag, en de heer Groen van Waarder las thans een paar teksten uit de Bijbel: Psalm 107, de verzen 21 – 30, waarna hij de Heer dankte voor de voorspoed tot dusverre aan dit werk geschonken en Hem afsmeekte dit schip verder steeds nabij te zijn. “Amen”, klonk het daarna plechtig uit de mond der werklieden, en een bloem, die op een zilveren blad mede gebracht was, werd daarop in de achtersteven gestoken. Toen begon men de klossen weg te slaan, die het vaartuig nog op de werf hielden, een ogenblik later knipte Mw. Baronesse De Watteville, geboren De Pesters, van Utrecht, de draad door, die de klink, het laatste beletsel, deed vallen en langzaam maar statig ging het schip onder het gejuich der menigte, op de werf en op de grachten tesaam gestroomd, en onder de tonen van het volkslied, door Zaagmans kapel ten gehore gebracht, te water. De Nederlandse koopvaardijvloot mag met de VONDEL op een fraai schip meer wijzen. Ere de bouwmeester.
(opm: Herman Frederik Groen van Waarder overleed op 1 oktober 1904. Verkoop door de erven ligt voor de hand, zie historie)

 

Kroniekberichten

Toon kroniekberichten
Bronnen
Documentatie Stichting Nederlandse Kaap Hoorn-vaarders (SKHV), w.o. collectie Hoedemaker/Smit/Suyk