Familiegegevens en opleiding

Leendert Tuk werd geboren in Alblasserdam op 07 februari 1813 als zoon van Nicolaas Tuk (veerman) en Maria Christina Goedhart.

Hij trouwde in 1841 te Alblasserdam met de Duitse Jantje Meins Ruhaak, geboren c. 1810 (of 1818?) te Norden als dochter van Hinrich Gerdes Ruhaak (koopvaardijkapitein) en Rukertje Gerdes in der March. Jantje is de zuster van van Hebe Ruhaak en Gerd Hinrichs Ruhaak, beiden scheepskapitein (zie aldaar). het echtpaar had de volgende kinderen: Maria Christina (1842), Rekkertje (1845), Jantje Helena (1847), Hendrika Clasina (1849), Hendrik Nicolaas (1854) en Gerrit Johannes (1858).

Hij werd per 13 september 1840 als 1^e stuurman met nr. 229 lid van de vrijmetselaarsloge “La Flamboyante” te Dordrecht. ^{003 en 064}

Lidmaatschap zeemanscollege(s)

L.Tuk werd met vlagnummer 693 per 27 augustus 1844 ingeschreven als effectief lid van het Amsterdamse zeemanscollege Zeemanshoop op voordracht van kapitein B.J.Martens. Als zijn schip is vermeld de “Thetis” ⁰⁰². Ten tijde van de inschrijving waren Tuk en zijn vrouw 31 resp. 26 jaar. Ingeschreven staan 2 zonen Hendrik Nicolaas (14 februari 1854) en Gerrit Johannes (1858), en 6 dochters: Maria Christina (1842), Rekkertje (1845), Jantje Helena (1847), Hendrik Clasina (1849), Lusanna (1852 en overleden in september 1852) en Gerardina Johanna (1857 en overleden 05 juni 1859)^002a.

In de Algemene Vergaderingen van 20/27 augustus 1844 van het Amsterdamse zeemanscollege Zeemanshoop werd als effectief lid voorgesteld/aangenomen Leendert Tuk, oud 31 jaar, voerend de bark “Thetis”, wonend te Alblasserdam, op voordracht van kapitein B.J.Martens.⁰²³.

L.Tuk was van 1864-1874 bestuurslid van het college Zeemanshoop⁰¹⁹.

Hij werd deelnemer in het Weldadig Zeemans Fonds van Zeemanhoop per 22 juni 1852. “1 mei 1864 van beroep veranderd”

L.Tuk was met vlagnummer R84 in de periode 1844 t/m 1880 effectief lid van het Rotterdamse zeemanscollege Maatschappij tot Nut der Zeevaart⁰⁵⁸.

Opmerkingen in verband met lidmaatschap Zeemanscollege(s)

In het Jaarverslag 1880 van de Maatschappij tot Nut der Zeevaart (Maritiem Museum, Rotterdam) staat vermeld dat hij in dat jaar als effectief lid is overleden.

De schepen van de kapitein

lidmaatschap van College Zeemanshoop te Amsterdam⁰⁰¹

vlagnummer    jaren      type       scheepsnaam               naam reder/boekhouder

     693           1844-1845 bark       Thetis                            Boissevain & Kooij te Amsterdam

                        1846-1852 bark       Java                               idem

                           1853      bark       Nieuw Holland            idem

     325           1854-1855 bark       Nieuw Holland            idem

                        1856-1860 fregat     Nieuw Holland            idem

                        1861-1863 fregat     Nieuw Holland            C.Faber Boissevain & H.B.Wiardi Beckman, A’dam

                        1864-1879 geen vermelding van schip en boekhouder

In de Jaarverslagen van de Maatschappij staat kapitein L.Tuk met vlagnummer R84 als gezagvoerder in de ledenlijsten van⁰⁵⁸:

*   1849, 1851                van de bark “Java”                      329 last          voor Boissevain & Kooy te Amsterdam

*   1855, 1858, 1859     van de bark “Nieuw-Holland     390 last          voor Boissevain & Kooy te Amsterdam

*   1862, 1863                idem               idem                                               voor Boissevain & C^o te Amsterdam

*   1864 t/m 1867, 1874, 1877, 1878   geen schip vermeld

Vertrek en terugkomst in Amsterdam⁰⁹³

Kapitein                         Naam van het schip                                       Aankomst                     Vertrek

L.Tuk                             Nieuw Holland                                               11 oktober 1860           04 september 1861

                                        Nieuw Holland                                               15 november 1861      30 septemberr 1862

Bouma⁰²⁵ vermeldt L.Tuk als gezagvoerder gedurende:

*   1845 t/m 1846 op de bark “Thetis”, gebouwd in 1844 op de werf van Cornelis Smit te Alblasserdam, 319 ton o.m., varend voor Boissevain & Kooy te Amsterdam;

*   1847 t/m 1853 op de bark “Java”, gebouwd in 1846 op de werf van Cornelis Smit te Alblasserdam, 625 ton o.m., varend voor Boissevain & Kooy te Amsterdam;

*   1854 t/m 1861 op het fregat “Nieuw Holland”, gebouwd in 1854 op de werf van F.Kloos te Alblasserdam, 723 ton o.m., varend voor Boissevain & Kooy te Amsterdam;

*   1861 t/m 1863 op hetzelfde schip maar nu voor rederij C.Faber, Boissevain & H.B.Wiarda Beckman.

Overige bijzonderheden

Foto (nr.88) van kapitein L.Tuk beschikbaar⁰⁴⁷.

Krantenbericht (bron niet genoemd):

“Te water gelaten op 21-9-1854 bij de werf Floris Kloos de clipper campagne fregatschip “Nieuw Holland”, groot 390 last voor de rederij/directie Boissevain en Kooy te Amsterdam gezagvoerder Leendert Tuk uit Alblasserdam.”.⁰⁶⁴

L.Tuk verzorgde per 26 juli 1852 vanuit de Nieuwediep met de “Java” een troepentransport van 2 officieren en 110 manschappen. Hij arriveerde te Batavia op 12 november 1852 na 109 dagen.

Per 14 maart 1856 ging hij vanuit Nieuwediep met de “Nieuw Holland” met een troepentransport van 5 officieren en 150 manschappen naar Indië. Hij arriveerde per 11 juni 1856 te Batavia na 89 dagen.

Per 03 februari 1857 vertrok hij vanuit Nieuwediep met hetzelfde schip en een contingent van 4 officieren en 130 manschappen. Hij kwam te Batavia aan op 25 mei 1857 na 111 dagen. Onderweg waren 2 manschappen gedeserteerd.

Per 14 februari 1863 vertrok hij vanuit Nieuwediep met hetzelfde schip en 4 officieren. Er was 1 officier aan boord ´zonder vermelding van herkomst”. Hij kwam te Batavia aan op 22 mei 1863 na 97 dagen⁰⁶⁵.

In een extract uit het journaal dd 07 oktober 1849 van de bark “Java” onder kapitein Leendert Tuk, zeilende op de hoogte van 19^o18’ZB/ 70^o21’OL staat het overlijden gemeld van een matroos.¹¹⁵.

Ontleend aan van Blokland-Visser⁰⁶⁴:

Op 25 februari 1831 (monsterrol nr. 472 Gemeentemuseum Dordrecht) monsterde hij als ligtmatroos met een maandgage van f 16,- op het fregat “De Dordtenaar” onder kapitein Dirk van der Koogh uit Dordrecht. Hij vertrok met 44 man naar Batavia

In 1844/45 was hij gezagvoerder op de bark “Thetis” en in 1846/55 op de bark “Java”. Is in 1855 gezagvoerder van het fregat “Nieuw Holland”, op 21 oktober 1854 te water gelaten op de werf van Frits Kloos groot 390 last, voor rederij Boissevain en Kooy te Amsterdam.^{064 en 071}.

Familiegegevens en opleiding

Hije Harms Rademaker werd geboren te Emden op 23 maart 1805.

Hij huwde met Meike Gerrits Meeuw, geboren te Borkum op 25 september 1806.⁰⁰³

Lidmaatschap zeemanscollege(s)

H.H.Rademaker werd per 24 oktober 1844 met vlagnummer 697 ingeschreven als effectief lid van Zeemanshoop op voordracht van B.Barends. Zijn schip was de "Nieuwland" Toegevoegd is "bedankt"⁰⁰². Ten tijde van de inschrijving waren Rademaker en zijn vrouw 39 resp. 38 jaar. Ingeschreven waren 1 zoon nl Heye Harms (1841) en 1 dochter nl Maike (1843)^002a.

In de Algemene Vergaderingen van 17/24 september 1844 van het Amsterdamse zeemanscollege Zeemanshoop werd als effectief lid voorgesteld/aangenomen Heye Harms Rademaker, oud 39 jaar, voerend het schip de “Nieuwland”, wonend te Rotterdam en met als adres Canne & Balwé te Amsterdam, op voordracht van kapitein B.Barends.⁰²³

H.H.Rademaker was effectief lid van het Amsterdamse zeemanscollege “Zeemanshoop” met vlagnummer 697 van 1844 t/m 1854 en met vlagnummer 328 van 1854 t/m 1859

Hij werd deelnemer in het Weldadig Zeemans Fonds van Zeemanshoop per 01 oktober 1844. Bedankt in 1861⁰⁰³.

H.H.Rademaker was met vlagnummer R188 in de periode 1842 t/m 1864 effectief lid van het Rotterdamse zeemanscollege Maatschappij tot Nut der Zeevaart⁰⁵⁸.

Opmerkingen in verband met lidmaatschap Zeemanscollege(s)

In het Jaarverslag 1864 vande Maatschappij tot Nut der Zeevaart (Maritiem Museum, Rotterdam) wordt vermeld dat hij in 1864 is vermist of was overleden⁰⁵⁸.

De schepen van de kapitein

lid van het college Zeemanshoop te Amsterdam⁰⁰¹

vlagnummer   periode             type                    naam van het schip                             boekhouder/reder

      697           1844-1845          schoner              Nieuwland                                            Otter en Bruyn

                          1846-1851          bark                   Thetis                                                     Boissevain & Kooy

                          1852-1853          bark                   Amstel                                                   idem

     328            1854-1859          bark                   Amstel                                                   idem

In de Jaarverslagen van het College staat kapitein H.H.Rademaker met vlagnummer R188 als gezagvoerder in de ledenlijsten van⁰⁵⁸:

*   1849, 1851                    van de bark “Thetis”    240 last    varend voor Boissevain & C^o te Amsterdam

*   1855, 1858, 1859         van de bark “Amstel”   397 last    varend voor Boissevain & C^o te Amsterdam

*   1862, 1863                    van de brik “Aurora”    100 last    varend als kapitein/eigenaar vanuit Amsterdam

Bouma⁰²⁵ vermeldt H.H.Rademaker als gezagvoerder gedurende:

*   1844 van de hoeker “Nieuwland” ex Eensgezindheid, gebouwd in 1809, bouwplaats niet vermeld, 98 ton o.m., varend voor Th. v.d. Linden;

*   1845 t/m 1847 van de 2-mastschoener“Nieuwland”, gebouwd in 1842, bouwplaats niet vermeld, 114 ton o.m., varend voor Otter & Buyn te Amsterdam;

*   1847 t/m 1852 op de bark “Thetis”, gebouwd in 1844 te Alblasserdam, 319 ton o.m., varend voor Boissevain & Kooy te Amsterdam;

*   1853 t/m 1859 van de bark “Amstel”, gebouwd in 1841 te Alblasserdam, 752 ton o.m., varend voor Boissevain & Kooy te Amsterdam. Het schip werd in 1860 verkocht naar Engeland;

*   1862 t/m 1864 van de brik “Aurora” ex Marijtje Honig, ex Paulina, gebouwd in 1847 te Rotterdam, 189 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Amsterdam. Het schip werd in 1864 verlaten en als wrak binnengebracht.

            Een eigendomsverklaring door Heije Harms Rademaker is gedateerd “Amsterdam 21 oktober 1861 en betreft de “Maritje Honig, door de nieuwe eigenaar herdoopt in “Aurora”¹¹⁴

Overige bijzonderheden

"Het fregat Amstel ... Kapt.H.H.Rademaker arriveerde 19 Mei (1858) te Sydney, na 122 dagen reis van Liverpool. Stormweer op 22 tot 27 januari en op 3 April had groote schade aan het schip veroorzaakt"^026(38/106).

De bark “Thetis” onder kapitein H.H.Rademaker vertrok vanuit Amsterdam en bereikte via Kaap Hoorn op 14 augustus 1850 Valparaiso. Via dezelfde route kwam het terug aan in Queenstown op 31 maart 1851.¹²¹

Provinciale Groninger Courant 13 februari 1864 ¹¹⁴

Kinsale, 9 feb. De brik AURORA, kapitein Rademaker, van Tabasco met mahoniehout naar Engeland is alhier verlaten binnen gebracht.

Familiegegevens en opleiding

Geen

De schepen van de kapitein

De Staat der Nederlandse Zeemacht en Koopvaardij vermeldt D.Visser in 1909 als gezagvoerder van het stalen stoomschip “Dordrecht”, gebouwd in 1899 te Rotterdam, 2151/1365 ton bruto/netto, varend voor de stoomvaart maatschappij “De Maas” te Rotterdam

Overige bijzonderheden

Geen

Familiegegevens en opleiding

George Poolman werd door de Kweekschool voor de Zeevaart te Amsterdam als leerling "ingenomen" per 01 september 1838^{004(532/1874)}. Hij werd geboren te Amsterdam op 17 december 1825 als zoon van Jurriaan Poolman "Cargadoor en convooyloper te Amsterdam" en Catharina Boukamp, wonende op de N.Z.Voorburgwal bij het Klimopstraatje nr.106.

Van de vorderingen werden in de periode 1839-1841 drie-maandelijkse rapporten uitgebracht in de vakken zeevaartkunde, schoolonderwijs (nederlands, engels, frans), scheepswerk en tekenen. Hierin zijn geen specifieke opmerkingen geplaatst. Voorts is vermeld:

" 4 febr.1841  geplaatst als ligtmatr. op het schip Anna Eliza Capt.C.Arenspoot naar Batavia voor Amsterdam. Gagie ¦12,-

  22 Jan.1842  terug van de reis met goed attest

  14 Maart 1842  aangen. tot Lidm der Evang.Luth.Gemeente door D^o Loman

  24 Maart 1842  gepl. als Ligtmatr. op het schip Jupiter Captⁿ K.de Jong naar Batavia voor Amst.  ¦14,-

  22 April 1843  terug van de reis met goed attest

  26 dito  eervol ontslagen".

Lidmaatschap zeemanscollege(s)

G.Poolman werd met vlagnummer 607 effectief lid van Zeemanshoop per 14 november 1854 op voordracht van S.S.van Dam. Zijn schip was de "Thetis". Toegevoegd is "bedankt"⁰⁰².

In de notulen van de Algemene Vergaderingen van het Amsterdamse zeemanscollege Zeemanshoop dd 07/14 november 1854 staan vermeld dat tot effectief lid zijn voorgedragen/benoemd George Poolman, geen leeftijd vermeld, voerend de bark “Thetis”, op voordracht van kapitein S.S.van Dam.⁰²³.

Opmerkingen in verband met lidmaatschap Zeemanscollege(s)

In de notulen van de Bestuursvergadering van Zeemanshoop dd 30 juni 1859 vraagt H.M.Poolman-Kluter de contributie te mogen betalen, wanneer haar man terug is van de reis op 01 juli. Het verzoek is inmiddels vervallen, omdat de contributie is betaald.⁰⁴²

In de notulen van de Bestuursvergadering van Zeemanshoop dd 27 september 1860 verzoekt kapitein G.Poolman na opzeggen van het effectief lidmaatschap toch de vlag te mogen blijven voeren. Dit wordt afgewezen als zijnde in strijd met het Reglement.⁰⁴².

In de notulen van de Algemene Vergadering dd 16 oktober 1860 staat een: “Brief van Kapt. G.Poolman, bedankende voor het Effectief lidmaatschap doch verzoekende de vlag te mogen blijven voeren welk verzoek is afgewezen als in strijd met het Reglement.”⁰²³.

De schepen van de kapitein

lidmaatschap van College Zeemanshoop te Amsterdam⁰⁰¹

vlagnummer                    jaren           type                  scheepsnaam                                        naam reder/boekhouder

         607                      1854-1856     bark                 Thetis                                                     Boissevain & Kooy

                                      1857-1858     geen vermelding van schip en boekhouder

                                           1859           fregat               Wilhelmina Lucia                                G.C.Bosch Reitz

                                            1860           bark                 Calypso                                                 idem

Vertrek en terugkomst van schepen in Amsterdam⁰⁹³

G.Poolman                                           Calypso                 12 september 1860                       01 augustus 1861

                                                                Calypso                 01 februari 1861                            geen vermelding

Bouma⁰²⁵ vermeldt G.Poolman als gezagvoerder gedurende:

*    1854 t/m 1856 op de bark “Thetis”, gebouwd in 1844 te Alblasserdam, 319 ton o.m., varend voor Boissevain & Kooy te Amsterdam;

*    1860 van het 3/mschip “Wilhelmina Lucia”, gebouwd in 1838 te Middelburg, 755 ton o.m., varend voor G.C.Bosch Reitz te Amsterdam;

*    1861 t/m 1862 van de bark “Calypso” ex Cornelia, gebouwd in 1847 te Maassluis, 326 ton o.m., varend voor G.C.Bosch Reitz te Amsterdam. Het schip verongelukte op thuisreis vanuit Japan.

Overige bijzonderheden

De bark “Thetis” onder kapitein G.Poolman was op 15 november 1854 te Amsterdam, op 21 februari 1855 te Texel en op 02 mei 1855, via Kaap Hoorn. Te Valparaiso. Op 21 juli 1855 voer het van Chincha naar Callao. Van de terugreis zijn geen meldingen.¹²¹

Familiegegevens en opleiding

Jan Visser werd geboren op Schiermonnikoog op 16 september 1827 als zoon van Eltje Jacobs Visser en Trijntje Ruurds Fenenga.

Hij trouwde op 14 februari 1849 te Schiermonnikoog als zeeman met Bernadina Melles Fenenga, geboren op Schiermonnikoog op 09 januari 1827 als dochter van Melle Jans Fenenga en Johanna Edzard Leensma.

Beide echtelieden waren aan boord van de bark “Argonaut”, die op een reis in 1868 van Yokohama naar Kobe spoorloos is verdwenen.

In het Bevolkingsregister van Edam wordt vermeld Jan Eltjes Visser, hoofd van het gezin, geboren 16 september 1827 te Schiermonnikoog, Nederduits Hervormd, van beroep “schipper buitengaats”, wonend aan de Nieuwehaven Wijk 4, nr. 172.. Zijn echtgenote was Bernadina Feninga, geboren op 08 januari 1827 te Schiermonnikoog. Als kinderen worden opgegeven Melle (* 02 november 1849, Schiermonnikoog), Eltje Jacobs (*01 oktober 1852, Schiermonnikoog), Trijntje (*25 november 1853, Edam), Gerrit (* 01 november 1856, Edam), Jan (*06 maart 1861, Edam), Johanna Edzerdina (* 1865, Edam) en Marike Jacoba (* 14 november 1867, Yokohama). Het gezin werd per 09 juni 1869 ambtshalve volgens artikel 20 KB, uitgeschreven.

Lidmaatschap zeemanscollege(s)

J.Visser E^z. was met vlagnummer 49 in de periode 1860 t/m 1868 lid van het Schiermonnikoger zeemanscollege “De Herkenning”.

Opmerkingen in verband met lidmaatschap Zeemanscollege(s)

Geen

De schepen van de kapitein

J.Visser was de laatste kapitein op de “Argonaut” “die in 1868 met het schip tussen Yokohama en Kobe ten onder ging”. (schriftelijke mededeling T.F.J.Pronker - Vlieland, 18 juli 2002)

Bouma⁰²⁵ vermeldt J.Visser E^z als gezagvoerder gedurende:

*         1856 van de bark “Johanna Margaretha” ex Maximiliaan Theodoor, gebouwd in 1828 te Amsterdam, 396 ton, varend voor J.L.Wickel & J.Boot te Edam. Het schip is in 1856 op weg van Nieuwediep naar Fredrikstad, in de Noordzee gezonken. De bemanning werd te Kragerö binnengebracht (Bouma);

*         1857 t/m 1860 van de bark “Thetis”, gebouwd in 1844 bij C.Smit te Alblasserdam, 319 ton, varend voor J.L.Wickel & J.Boot te Edam. Het schip voer in 1861 voor de Gebr. Wittering te Amsterdam en was herdoopt in “Jonge Eduard (Bouma);

*         1860 t/m 1865 van de brik “Martha Theresia”, gebouwd in 1860 te Risør, 270 ton, varend voor N.Brantjes te Purmerend;

*         1866 t/m 1867 van de bark “Houtvaart” ex Jan Hendrik, gebouwd in 1847 te Maassluis, 611 ton, varend voor N.Brantjes te Purmerend. In 1868: “Vermist” (Sweys);

*         1868 van de bark “Argonaut”, gebouwd in 1858 op de werf “De Boot” van F.F.Groen te Amsterdam, 387 ton, varend voor N.Brantjes te Purmerend. “Vermist tussen Yokohama en Kobe” (Bouma).

            Handelsblad. “Kobe (Osaka) 20 Julij 1868. “Aangaande het Nederl. Barks ARGONAUT Kapt. Visser, op 20 Junij uit Yokohama herwaarts vertrokken, heeft men sedert niets meer vernomen. Er hebben sinds het vertrek van het schip twee typhonen op de oostkust geheerscht.” (Hoedemaker).

Een portret van de bark “Thetis”, staat op p. 148 van het boek Het Schiermonnikoger Zeemanscollege en Pensioenfonds door Ron R. van Staveren c.s., Schiermonnikoog 2009, 444 pp. Het portret hangt in hotel van der Werff te Schiernmonnikoog

Een portret van de bark “Martha Theresia”, staat op p. 155 van het boek Het Schiermonnikoger Zeemanscollege en Pensioenfonds door Ron R. van Staveren c.s., Schiermonnikoog 2009, 444 pp. Het origineel is in bezit van Ch. F. Ellis.

Een portret van de bark “Argonaut”, staat op p. 156 van het boek Het Schiermonnikoger Zeemanscollege en Pensioenfonds door Ron R. van Staveren c.s., Schiermonnikoog 2009, 444 pp.   

Overige bijzonderheden

 “In de kapiteinsregisters komt zijn naam voor de eerste maal in 1850 voor. En wel op de bark Thetis, dragende 170lasten, metende 319 tonnen, gebouwd in 1844 met als reders J.Dinkel en J.Boot te Edam. Hij meldt zich bij de oprichting van het zeemanscollege op Schiermonnikoog aan in 1861 en krijgt no.49. Van 1863 vaart hij op de bark Maria Theresia  .In 1866 heeft hij van dezelfde rederij de bark Houtvaart (ex Jan Hendrik) …Een andere J.E.Visser, geboren in 1835 krijgt dan de bark Martha Theresia.(dit zouJacob Eltjesz Eltjes geweest kunnen zijn, die op 10 april1835 te Schiermonnikoog is geboren alsjongste zoon van Eltje Jacobs Visser en Trijntje Ruurds Fenenga)  In 1867 gaat hij over op de bark Argonaut … en weer voor dezelfde rederij. Op een reis naar Japan zou Visser de bedoeling hebben gehad om in Japan een bestaan op te bouwen. Het succes bleef echter uit. Op een tussenreis van Yokohama naar Kobe, is de Argonaut spoorloos met de gehele bemanning ten onder gegaan. Aan boord was ook zijn gezin.”⁰⁶¹

Familiegegevens en opleiding

Geen

Lidmaatschap zeemanscollege(s)

S.Sikkens werd met vlagnummer 777 per 09 oktober 1860 ingeschreven als effectief lid van het Amsterdamse zeemanscollege Zeemanshoop op voordracht van kapitein J.H.Schipper. Als schip is vermeld de “Jonge Eduard”. Toegevoegd is “bedankt” ⁰⁰². Ten tijde van de inschrijving was Sikkens 40 jaar^002a.

In de notulen van de Algemene Vergaderingen van het Amsterdamse zeemanscollege Zeemanshoop dd 02/09 oktober 1860 staat vermeld dat als effectief lid is voorgedragen/benoemd S.Sikkens, oud 40 jaar, voerend de bark “De Jonge Eduard”, voor rekening van de Gebr. Wittering, op voordracht van kapitein J.H.Schippers.⁰²³.

Opmerkingen in verband met Zeemanscollege(s)

Geen

De schepen van de kapitein

lidmaatschap College Zeemanshoop te Amsterdam⁰⁰¹

vlagnummer                 jaren          type                 scheepsnaam                                       naam reder/boekhouder

       777                      1860-1865    bark                De Jonge Eduard                                Gebr.Wittering

Vermelding van vertrek en aankomst te Amsterdam⁰⁹³

Naam kapitein                    Naam schip                               vertrek                                       aankomst

S.Sikkens                             Jonge Eduard                            29 september 1860                  01 april 1861

                                              Jonge Eduard                            29 mei 1861                             28 november 1861

                                              Jonge Eduard                            20 februari 1866                      08 augustus 1866

Bouma⁰²⁵ vermeldt S.Sikkens als gezagvoerder gedurende:

• * 1861 t/m 1866 van de bark “Jonge Eduard” ex Thetis, gebouwd in 1844 te Alblasserdam, 319 ton o.m., varend voor de gebr. Wittering te Amsterdam.

Overige bijzonderheden

Geen

Familiegegevens en opleiding

Geen

De schepen van de kapitein

Bouma⁰²⁵ vermeldt J.Buchner als gezagvoerder gedurende

• 1867 van de bark “Jonge Eduard” ex Thetis, gebouwd in 1844 te Alblasserdam, 319 ton o.m., varend voor de Gebr. Wittering te Amsterdam.

Overige bijzonderheden

Geen

Familiegegevens en opleiding

Jan Aukens werd geboren te Delfzijl op 03 november 1844 als zoon van de koopman Aukens Jans Smaal en Johanna Stratingh

Hij trouwde op 07 januari 1869 te Delfzijl met Martje Doornbos, geboren te Bedum op 08 april 1848 als dochter van Jan Kornelis Doornbos en Trijntje Jans Huizinga. Zij overleed op 23 november 1926 te Delfzijl, 78 jaar.

Jan Aukens overleed te Delfzijl op 04 september 1899, 54 jaar.

Lidmaatschap zeemanscollege(s)

J.A.Smaal was effectief lid van het zeemanscollege “De Vereeniging” te Delfzijl met vlagnummer 3 in de periode 1870 t/m 1899

Opmerkingen in verband met Zeemanscollege(s)

Geen

De schepen van de kapitein

Bouma⁰²⁵ vermeldt J.A.Smaal als gezagvoerder gedurende:

• * 1869 t/m 1873 van de bark “Martje Doornbosch”, ex Jonge Eduard ex Thetis, gebouwd in 1844 te Alblasserdam, 319 ton o.m., varend voor A.J.Smaal te Delfzijl;

*     1874 op de brik ”Anton en Jacob”, ex Machthilda-Barbara, gebouwd in 1850 te Pernau, 145 ton o.m., varend voor A.J.Smaal te Delfzijl;

*     1875 op hetzelfde schip maar nu varend voor G.G.Albers te Farmsum. In de Noordzee in zinkende staat verlaten.

Monsterrollen uit het Gemeentearchief van Delfzijl

Monsterrol 1858-58, 01 mei 1858, schoener “Hillechien Haver”, kapitein Arent F.Bakker, 35 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Jan Smit, 25 jaar uit Delfzijl, kok, matroos, 2 lichtmatrozen en een kajuitwachter Jan Aukens Smaal, 13 jaar uit Delfzijl;

Monsterrol 1862-10, 24 februari 1862, kof “Annechiena”, kapitein Jan A.Donga, 27 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Jan A.Smaal, 17 jaar uit Delfzijl, kok, matroos en een lichtmatroos;

Monsterrol 1864-46, 06 april 1864, kof “Nooitgedacht”, kapitein Frikke D.Nanning, 33 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Jan Aukens Smaal, 19 jaar uit Delfzijl, kok, 2 matrozen en een scheepsjongen;

Monsterrol 1865-60, 29 mei 1865, galjoot “Bouwina”, kapitein Thomas J.Middel, 46 jaar uit Appingedam. Voorts stuurman Jan Aukens Smaal, 20 jaar uit Delfzijl en een kok;

Monsterrol 1866-39, 04 april 1866, kof “Anja”, kapitein Poulus P.Meijer, 30 jaar uit Veendam. Voorts stuurman Jan Aukens Smaal, 21 jaar uit Delfzijl, kok en 2 matrozen;

Monsterrol 1867-7, 16 februari 1867, kof “Vrouw Clara”, kapitein Jan Smaal, 22 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Nicolaas Smaal , 45 jaar uit Delfzijl, kok, matroos en lichtmatroos;

Monsterrol 1868-44, 28 juli 1868, bark “Martje Doornbos”, kapitein Jan A.Smaal, 25 jaar uit Delfzijl. Voorts 1ste stuurman Filippus Glimminga, 34 jaar uit Delfzijl, 2de stuurman Antonie de Jong, 28 jaar uit Delfzijl, kok, 4 matrozen en 2 lichtmatrozen;

Monsterrol 1869-8, 01 maart 1869, bark “Martje Doornbos’, kapitein Jan Aukens Smaal, 24 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Frikke Derks Nanning, 38 jaar uit Delfzijl, bootsman, kok, 4 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1870-32, 21 maart 1870, bark “Martje Doornbos”, kapitein Jan Aukens Smaal, 26 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Frikke Derks Nanning, 39 jaar uit Delfzijl, kok, bootsman, 4 matrozen en 2 lichtmatrozen;

Monsterrol 1870-74, 13 augustus 1870, bark “Martje Doornbos”, kapitein Jan Aukens Smaal, 26 jaar uit Delfzijl. Voorts bootsman, 2 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1871-18, 06 maart 1871, bark “Martje Doornbos”, kapitein Jan Aukens Smaal, 26 jaar uit Delfzijl. Voorts kok, 4 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1871-74, 30 september 1871, bark “Martje Doornbos”, kapitein Jan Aukens Smaal, 27 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Frikke Derks Nanning, 40 jaar uit Delfzijl, 5 matrozen en 2 lichtmatrozen;

Monsterrol 1872-27, 06 maart 1872, bark “Martje Doornbos”, kapitein Jan Aukens Smaal, 27 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Frikke Derks Nanning, 40 jaar uit Delfzijl, bootsman, kok, 5 matrozen en een dekjongen;

Monsterrol 1872-106, 14 september 1872, bark “Martje Doornbos”, kapitein Jan Aukens Smaal, 27 jaar uit Delfzijl, kok en een lichtmatroos;

Monsterrol 1873-127, 12 september 1873, schoener “Jacob en Anton” (sic), kapitein Jan Aukens Smaal, 29 jaar uit Delfzijl. Voorts kok en 2 matrozen;

Monsterrol 1874-50, 31 maart 1874, schoener “Anton en Jacob”, kapitein Jan Aukens Smaal, 29 jaar uit Delfzijl. Voorts kok en 2 matrozen;

Monsterrol 1874-104, 24 juli 1874, schoener “Anton en Jacob”, kapitein Jan Aukens Smaal, 29 jaar uit Delfzijl. Voorts 2 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1875-48, 25 maart 1875, schoener “Anton en Jacob”, kapitein Jan Aukens Smaal, 30 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Lucas Smaal, 24 jaar uit Delfzijl, kok en 2 matrozen;

Monsterrol 1875-64, 03 mei 1875, schoener “Anton en Jacob”, kapitein Jan Aukens Smaal, 30 jaar uit Delfzijl. Voorts 2 matrozen;

Monsterrol 1875-81, 09 juli 1875, schoener “Anton en Jacob”, kapitein Jan Aukens Smaal, 30 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Fedde Kriens Dekker, 32 jaar uit Wildervank, kok en een matroos;

Monsterrol 1875-107, schoener “Anton en Jacob”, kapitein Jan Aukens Smaal, 31 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Jacob S. de Vries, 27 jaar uit Delfzijl, kok en 2 matrozen.

Samenvatting van de monsterrollen

1. Jan Aukens weerd in de monsterrollen ook vermeld als Jan A,
2. Er zijn in totaal 21 monsterrollen waarin de naam van Jan Aukens Smaal is vermeld op de website van het Noordelijk Scheepvaartmuseum. Alle monsterrollen zijn afkomstig uit het Gemeentearchief van Delfzijl.
3. De monsterrollen zijn gedateerd van 1858 t/m 1875 met als leeftijden 13 t/m 31 jaar. De zeemanscarriére heeft derhalve minstens 18 jaar geduurd.
4. Als woonplaats is altijd Delfzijl aangegeven.
5. Het overzicht van de monsterrollen luidt:

       *     1858              kajuitwachter op de schoener “Hillechien Haver”, kapt. Arent F.Bakker                    13 jaar

       *     1862              stuurman op de kof “Annechiena”, kapt. Jan A.Donga                                                                                         17 jaar

       *     1864              stuurman op de kof “Nooitgedacht”, kapt. Frikke D.Nanning                                                                        19 jaar

       *     1865              stuurman op de galjoot “Bouwina”, kapt. Thomas J.Middel                                                                          20 jaar

       *     1866              stuurman op de kof “Anja”, kapt. Poulus P.Meijer                                                                                                                21 jaar

       *     1867              kapitein op de kof “Vrouw Clara”                                                                                                                                                                                           22 jaar

       *     1868-1872   kapitein op de bark “Martje Doornbos”                                                                                                                                                           24-27 jaar

       *     1873-1875   kapitein op de schoener Anton en Jacob”                                                                                                                                                               29-31 jaar

Overige bijzonderheden

Provinciale Groninger Courant 10 september 1869¹¹⁴

Mededeling d.d. 9 september. H.H. assuradeuren, belang hebbende bij het schip (opm: kof) CATHARINA CORNELIA, kapt. J. Alkema, bij Dantzig (opm: Gdansk) gestrand (opm: zie PGC 050969), en bij het schip (opm: bark) MAARTJE DOORNBOS, kapt. J.A. Smaal, op reis van Söderhamn naar Nederland de 3^e september te Danzig lek binnengelopen, worden verzocht zich aan te melden bij de secretaris der Vereeniging van Assuradeuren te Amsterdam.

Provinciale Groninger Courant 11 september 1869¹¹⁴

Delfzijl, 9 september. Volgens brief van Danzig (opm: Gdansk) d.d. 4 dezer is het hier te huis behorende barkschip MAARTJE DOORNBOS, gevoerd door kapt. J.A. Smaal, van Söderhamn met hout herwaarts, daar als noodhaven binnengelopen. Het was de 2^e dezer na een hevige storm, gevolgd door een orkaan uit het noorden, plat op zijde geslagen na eerst gedreven te hebben voor dicht gereefde marszeils en bezaan, die beide wegvlogen, waardoor de deklast gedeeltelijk over boord geraakte, door dat de sjorrings waren gebroken de verschansing verbrijzelde, de boot weggenomen en het schip zwaar lek werd. Dit gebeurde op 12 mijlen van Rikshoofd (opm: Rixhöft, thans Rozewie; 54º49’ N.B. 18º19’ O.L.) per compas Z.O. van hen. De zee was verschrikkelijk hoog die telkens weder op nieuw op het schip sloeg. De manschappen hadden van donderdag namiddag 5 uur tot vrijdag namiddag 5 uur doorgepompt en toch waren nog drie voeten water in het ruim, zodat de lading gelost moet worden om het schip te kielhalen (opm: bedoeld wordt: krengen) en te repareren, enz. 15 Schepen zijn in deze nabijheid op strand gekomen.

De Harlinger Courant dd 24 oktober 1874 bevat in de rubriek Scheepstijdingen het volgende bericht.⁰⁹⁶:

Binnengekomen.

“Elseneur 19 Oct. Anton & Jacob, J.A.Smaal. Riga n. Holland.”

Uit: RONDOM DE DELFZIJLEN. Zwerftochten door het verleden van Heerlijkheid, Fortresse, Havenstad en Gemeente

Samengesteld door H.Geertsema, J.B. Bronsema, C.Roggenkamp. Zonder jaartal, maar ca 1977, 371 pp. Uitg. J.D. van der Veen - Winschoten

p.236 Na een relaas over een aantal zeer snelle reizen het volgende:

     “Het verliep soms ook heel anders. Gezagvoerder-eigenaar Jan Aukens Smaal van de bark Martje Doornbos (plm. 400 ton), deed niet minder dan 102 dagen over de reis van Söderham naar Delfzijl met een lading balken voor Borst en Roggenkamp. Dat was in 1869. Door achtereenvolgende zware stormen moest hij 4 vluchthavens aandoen. Zwaar gehavend en met verlies van vele kostbare balken kwam hij na 102 dagen in Delfzijl aan. Wonder boven wonder waren hierbij geen mensenlevens te betreuren. Maar Smaal voelde nog vele jaren de gevolgen van deze langdurige reis.”

Familiegegevens en opleiding

Derk Vos werd geboren op 30 december 1832 te Delfzijl als zoon van Pieter Jans Vos en Maria Eppes Knol.

Hij trouwde op 11 januari 1855 te Delfzijl met de hoedenmaakster Ettje Dijken, geboren te Delfzijl op 16 oktober 1828 als dochter van Borchert Dijken en Aaffien Philippus Balkema. Zij overleed op 19 augustus 1906 te Delfzijl, 77 jaar.

Geen overlijdensgegevens gevonden van Derk Pieters Vos.

Lidmaatschap zeemanscollege(s)

D.P.Vos was effectief lid van het zeemanscollege “De Vereeniging” te Delfzijl met vlagnummer 14 in de periode 1858 t/m 1876

Opmerkingen in verband met Zeemanscollege(s)

Geen

De schepen van de kapitein

Bouma⁰²⁵ vermeldt D.P.Vos als gezagvoerder gedurende:

*   1857 t/m 1862 van de kof “Stientje Maria” ex Geziena, gebouwd in 1840 te Wildervank, 89 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Delfzijl. Het schip voer in 1863 voor kapitein/eigenaar Grommels en was herdoopt in “Theodora Lucretia”;

*   1863 t/m 1872 van de galjoot “Broedertrouw”, ex Marchiena Rosetta, gebouwd in 1856 te Martenshoek, 148 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Delfzijl. Volgens van Sluijs⁰¹³ bevat de rubriek Zeetijdingen dd 05 april 1872 het bericht dat het schip is gezonken;

*   1874 van de bark “Martje Doornbosch” ex Jonge Eduard, ex Thetis, gebouwd in 1844 te Alblasserdam, 319 ton o.m., varend voor A.J.Smaal te Delfzijl. In 1874 in de Noordzee verongelukt.

Navolgende monsterrollen bevinden zich in het Gemeentearchief van Delfzijl

Monsterrol 1847-26, 19 maart 1847, smak “Martje”, schipper Gerhardus Hindriks Ludolphy, geen leeftijd en woonplaats vermeld. Voorts kok Derk Pieters Vos, 14 jaar uit Delfzijl;

Monsterrol 1847-35, 17 juni 1847, schoenerkof “Wiea Gesina”, kapitein Mello Hendrikus van Emmen, 31 jaar uit Oude Pekela. Voorts stuurman Otto Remmels Engelsman, 60 jaar uit Veendam, kok, 3 matrozen, lichtmatroos en een kajuitwachter Derk Pieters Vos, 14 jaar uit Delfzijl;

Monsterrol 1848-64, 13 juli 1848, kof “Harmanna Jacoba”, kapitein Okko Alberts Hoff, geen leeftijd en woonplaats vermeld. Voorts 3 matrozen waaronder Derk Pieters Vos, 15 jaar uit Delfzijl en een lichtmatroos;

Monsterrol 1849-6, 14 februari 1849, kof “Enige Broeder”, kapitein Albert Hindriks Wolkammer. Voorts stuurman Willem Kayzer, 32 jaar uit Delfzijl, kok Derk Pieters Vos, 16 jaar uit Delfzijl en een matroos;

Monsterrol 1849-81, 28 augustus 1849, kof “Nina Boerhoven”, kapitein Hindrik Wolters Brugma, geen leeftijd en woonplaats vermeld. Voorts een kok Derk Pieters Vos, 16 jaar uit Delfzijl;

Monsterrol 1851-52, 07 augustus 1851, schoenerkof “Geertruida”, kapitein Philippus Nanno Huizing, 52 jaar uit Veendam. Voorts stuurman Jan Huizing, 22 jaar uit Veendam, kok, 2 matrozen en de lichtmatroos Derk Vos, 18 jaar uit Delfzijl;

Monsterrol 1851-58, 23 december 1851, kof “Amicitia”, kapitein J.G.Bossinga, geen leeftijd en woonplaats vermeld. Voorts 3 matrozen waaronder D.P.Vos, 19 jaar uit Delfzijl;

Monsterrol 1852-38, 15 juli 1852, kof “Betje Pronk”, kapitein Johannes Pieters Vos, 29 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Gerhardus Verkade, 46 jaar uit Appingedam, kok en de matroos Derk Vos, 19 jaar uit Delfzijl;

Monsterrol 1855-46, 22 mei 1855, kof “Jonge Lucas”, kapitein W.H.Bontekoe, geen leeftijd vermeld uit Sappemeer. Voorts stuurman Derk Vos, 22 jaar uit Delfzijl en 3 niet met rang vermelde bemanningsleden;

Monsterrol 1856-A4, 13 februari 1856, kof “Mientje (sic) Maria”, kapitein Derk Vos, geen leeftijd vermeld uit Delfzijl. Voorts stuurman Lodewijk Harmannus Geveke, 38 jaar uit Delfzijl, kok, matroos en een lichtmatroos;

Monsterrol 1857-2, 10 februari 1857, kof “Stientje Maria”, kapitein D.P.Vos, 24 jaar uit Delfzijl. Voorts een kok en een matroos;

Monsterrol 1857-3, 11 februari 1857, kof “Stientje Maria”, kapitein D.P.Vos, geen leeftijd vermeld uit Delfzijl. Voorts stuurman O.J.Post, 19 jaar uit Farmsum;

Monsterrol 1858-44, 03 april 1858, kof “Stientje Maria”, kapitein Derk P.Vos, 25 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman W.J.Dijk, 20 jaar uit Delfzijl, kok, matroos, lichtmatroos en een kajuitwachter;

Monsterrol 1859-5, 21 februari 1859, kof “Stientje Maria”, kapitein Derk P.Vos, 26 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman S.Wortel, 36 jaar uit Delfzijl, kok, matroos, lichtmatroos en een kajuitwachter;

Monsterrol 1860-11, 27 februari 1860, kof “Stientje Maria”, kapitein Derk P.Vos, 27 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman S.Wortel, 36 jaar uit Delfzijl, kok en 2 matrozen;

Monsterrol 1861-7, 20 februari 1861, kof “Stientje Maria”, kapitein Derk P.Vos, 28 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman S.Wortel, 37 jaar uit Delfzijl, kok en 2 matrozen;

Monsterrol 1862-92, 23 september 1862, galjoot “Marchiena Rosetta”, kapitein Derk Pieters Vos, 29 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman A.A.Postema, 35 jaar uit Delfzijl, kok, 2 matrozen, lichtmatroos en een scheepsjongen;

Monsterrol 1864-3, 15 februari 1864, galjoot “Broedertrouw”, kapitein Derk Pieters Vos, 31 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Johannes Guttinger, 29 jaar uit Delfzijl, kok, 2 matrozen, lichtmatroos en een kajuitwachter;

Monsterrol 1865-32, 16 maart 1865, galjoot “Broedertrouw”, kapitein Derk Pieters Vos, 32 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Johannes Joachim Am. Guttinger, 30 jaar uit Delfzijl, kok, 2 matrozen, lichtmatroos en een scheepsjongen;

Monsterrol 1866-4, 13 februari 1866, galjoot “Broedertrouw”, kapitein Derk Pieters Vos, 33 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Johannes Guttinger, 31 jaar uit Delfzijl, kok, scheepsjongen en 2 lichtmatrozen;

Monsterrol 1866-48, 11 mei 1866, galjoot “Broedertrouw”, kapitein Derk Pieters Vos, 33 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Kornelis J.Smid, 44 jaar uit Appingedam, kok, matroos en 2 lichtmatrozen;

Monsterrol 1873-9, 26 februari 1873, bark “Martje Doornbos”, kapitein Derk Pieters Vos, 40 jaar uit Delfzijl. Voorts een kok en een matroos;

Monsterrol 1873-79, 21 juni 1873, bark “Martje Doornbos”, kapitein Derk Pieters Vos, 40 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Theodorus Jelis Keijser, 29 jaar uit Delfzijl, bootsman, 4 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1873-143, 01 oktober 1873, bark “Martje Doornbos”, kapitein Derk Pieters Vos, 40 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Theodorus Jelis Keijser, 29 jaar uit Delfzijl, kok, bootsman en 3 matrozen;

Monsterrol 1874-51, 02 april 1874, bark “Martje Doornbos”, kapitein Derk Pieters Vos, geen leeftijd vermeld uit Delfzijl. Enige vermelding op de monsterrol;

Samenvatting van de monsterrollen

1. Derk Pieters is in de monsterrollen ook vermeld als Derk, Derk P. en met de initialen D.P.
2. Er zijn in totaal 25 rollen met de naam van Derk Pieters op de website van het Noordelijk Scheepvaartmuseum. Alle rollen zijn afkomstig uit het Gemeentearchief van Delfzijl.
3. De monsterrollen zijn gedateerd van 1847 t/m 1874 met als leeftijden 14 t/m 41 jaar. De zeemanscarriére van Derk Pieters heeft derhalve minstens 27 jaar geduurd.
4. Als woonplaats is steeds Delfzijl opgegeven.
5. Het overzicht van de monsterrollen luidt:

       *     1847           kok op de smak “Martje”, schipper Gerhardus H.Ludolphy                                        14 jaar

       *     1847           kajuitwachter op de schoenerkof “Wiea Gesina”, kapt. Mello H. van Emmen         14 jaar

       *     1848           matroos op de kof “Harmanna Jacoba”, kapt. Okko A.Hoff                                        15 jaar

       *     1849           kok op de kof “Enige Broeder”, kapt. Albert H.Wolkammer                                      16 jaar

       *     1849           kok op de kof “Nina Boerhoven”, kapt. Hindrik W.Brugma                                       16 jaar

       *     1851           lichtmatroos op de schoenerkof “Geertruida”, kapt. Philippus N.Huizing                 18 jaar

       *     1851           matroos op de kof “Amicitia”, kapt. J.G.Bossinga                                                               19 jaar

       *     1852           matroos op de kof “Betje Pronk”, kapt. Johannes P.Vos                                              19 jaar

       *     1855           stuurman op de kof “Jonge Lucas”, kapt. W.H.Bontekoe                                            22 jaar

       *     1856-1861 kapitein op de kof “Stientje Maria”                                                                                 24-28 jaar

       *     1862           kapitein op de galjoot “Marchiena Rosetta”                                                                   29 jaar

       *     1864-1866 kapitein op de “Broedertrouw”                                                                                         31-33 jaar

       *     1873-1874 kapitein op de bark “Martje Doornbos”                                                                          40-41 jaar

Overige bijzonderheden

Geen