Familiegegevens en opleiding

Jan Frederik Spiegelberg werd geboren te Amsterdam op 18 september 1787.

Hij was gehuwd met Isabelle Marie Bogoden, geboren te Antwerpen op 13 april 1785.⁰⁰³

 

Lidmaatschap zeemanscollege(s)

J.F.Spiegelberg was effectief lid/oprichter en van 1840-1848 bestuurslid van het college Zeemanshoop⁰¹⁹. Hij wordt in de eerste vergadering van 24 mei 1822 vermeld als één van de niet-aanwezige leden, maar hoort dus tot de oprichters van het College. De notulen van de tweede algemene ledenvergadering op 31 mei 1822 melden: “Ontvangen een Missive van kapitein Spiegelberg, behelzende de Supstantie dat ZEd bedankte voor zijn lidmaatschap en wel principaaldelijk om hij zich niet kan confirmeeren met de 2½ pct op de maandgage bij de wet bepaald”²³. Hij heeft zich in 1825 weer als lid aangemeld.

J.F.Spiegelberg werd met vlagnummer 114 per 29 maart 1825 ingeschreven als effectief lid van het Amsterdamse zeemanscollege Zeemanshoop op voordracht van kapitein L.H.Schneider. Toegevoegd is “bedankt” ⁰⁰².

Jan Fredrik Spiegelberg, oud 36 jaar, wonende op de Haarlemmerdijk bij de Eenhoornsluis nr.74 werd in Algemene Vergaderingen van Zeemanshoop van 22/29 maart 1825 voorgesteld/aangenomen als effectief lid op voordracht van kapitein L.H.Schneider. Hij kreeg vlagnummer 114⁰²³.

Hij werd lid van het Weldadig Zeemans Fonds van Zeemanshoop per 25 juli 1831. Bedankt in 1843⁰⁰³ .

Volgens van den Hoek Ostende werd kapitein J.F.Spiegelberg aanvankelijk ingeschreven met vlagnummer 12. Maar dat nummer werd later toegekend aan kapitein C.F.Jansen (Verdere data en bijzonderheden niet vermeld)⁰¹⁹.

J.F.Spiegelberg met vlagnummer 12 heeft in 1822 bedankt voor het lidmaatschap⁰⁸⁴. (hieruit blijkt dat hij al in het oprichtingsjaar heeft bedankt, maar zich kennelijk later weer heeft aangemeld.)

 

J.F.Spiegelberg was met vlagnummer 168 in de jaren 1827 en 1828 lid van het Amsterdamse zeemanscollege “De Blaauwe Vlag “ ⁰⁰⁸.

 

Opmerkingen in verband met Zeemanscollege(s)

In de notulen van de Bestuursvergadering van Zeemanshoop dd 28 juli 1831 staat de mededeling dat kapitein J.F.Spiegelberg om het voortdurend recht heeft gevraagd (in het Weldadig Zeemansfonds) maar dat “zijn trouwcedul uit Duinkerken moet komen, en hij derhalve tot dusverre niet heeft kunnen worden toegelaten.”⁰⁴².

In de notulen van de Bestuursvergadering van Zeemanshoop dd 30 mei 1844 bedankt J.F.Spiegelberg als deelnemer in het Weldadig Zeemans Fonds.

In de notulen van de Bestuursvergadering dd 27 april 1848 staat het bedanken van kapitein J.F.Spiegelberg voor het effectief lidmaatschap.⁰⁴².

In de notulen dd 25 april 1848 van de Algemene Vergadering staat de mededeling dat kapitein J.F.Spiegelberg bedankt voor zijn effectief lidmaatschap⁰²³

 

De schepen van de kapitein

lidmaatschap van College Zeemanshoop te Amsterdam⁰⁰¹

vlagnummer                 jaren          type                 scheepsnaam                                       naam reder/boekhouder

       114                         1825          fregat              Anna Paulowna                                  S.Paleologo

                                     1826-1833    fregat              Susanna Maria                                    P.J.N.Vereul

                                        1834          bark                Susanna Maria                                    idem

                                        1835          fregat              de Nederlanden                                   idem

        68                       1836-1837    geen vermelding van schip en boekhouder

                                        1838          bark                Susanna Maria                                    P.J.N.Vereul

                                     1839-1840    fregat              Pieter Florisz                                        W.P.Pook van Baggen

                                     1841-1846    geen vermelding van schip en boekhouder

 

Volgens Bouma025 was Jan Frederik Spiegelberg van 1817 t/m 1826 gezagvoerder op het fregat de “Anna Paulowna”, varend voor S.Paleologo te Amsterdam.

 

Bouma⁰²⁵ vermeldt J.E.Spiegelberg als gezagvoerder gedurende:

• * 1817 t/m 1826 op het 3/m schip “Anna Paulowna”, gebouwd in 1804, bouwplaats niet vermeld, 220 ton o.m., varend voor S.Paleologo te Amsterdam;
• * 1827 t/m 1839 op het 3/m schip “Suzanna Maria”, gebouwd in 1816 in de VS, 268 ton o.m., varend voor P.J.N.Vereul te Amsterdam;(klopt dus niet met de volgende opgave van Bouma);
• * 1836 op het 3/m schip de “Nederlanden”, gebouwd in 1828 te Amsterdam, 398 ton o.m., varend voor P.J.N.Vereul te Amsterdam;
• * 1840 t/m 1841 op het 3/m schip “Pieter Florisz”, ex Dortenaar, gebouwd in 1830 te Dordrecht, 780 ton o.m., varend voor W.P.Pook van Baggen te Amsterdam.

 

Het Archief van de Waterschout op het Stadsarchief van Amsterdam bevat monsterrollen op naam van kapitein Jan Fredrik Spiegelberg op de:

Anna Paulowna”, dd 22 oktober 1817; 30 september 1818; 19 juni 1819; 12 mei 1820; 26 april 1821; 12 september 1822; 18 november 1823 en 23 juni 1825;

“Susanna Maria”, dd 26 mei 1826; 11 oktober 1826; 23 april 1827; 19 oktober 1827; 24 september 1828; 24 september 1829; 23 april 1830; 17 november 1830; 08 juni 1831; 26 april 1832; 04 oktober 1832; 18 april 1834; 24 oktober 1834;

“Nederlanden”, dd 27 oktober 1835;

“Susanna Maria”, dd 02 augustus 1838.

 

Overige bijzonderheden

“De Drie Gebroeders” op de rede van Paramaribo⁰⁵⁷:

16 november 1837    “... Heden avond gearriveerd captijn Spiegelberg bark Susanna Maria”.

10 februari 1838       “... heden vertrokken captijn Spiegelberg bark Susanna Maria naar Amsterdam”.

 

Johannes Evert Strumphler werd per 27 april 1821 vanuit de Amsterdamse Kweekschool voor de Zeevaart als kajuitwachter geplaatst op het fregat de “Anna Paulowna” onder kapitein J.F.Spiegelberg voor een reis naar Smirna. Hij was weer terug op school per 19 februari 1822^{004(531/1371)}.

Arent Friederich Osterloh (J^r) werd door de Kweekschool voor de Zeevaart per 27 april 1832 als ligtmatroos geplaatst op de Susanna Maria onder kapitein J.F.Spiegelberg voor een reis van Amsterdam naar Suriname. Hij meldde zich weer op school per 15 september 1832^{004(532/1670)}.

 

J.F.Spiegelberg verzorgde per 15 januari 1840 vanuit Nieuwediep met de “Pieter Florisz” een troepentransport van 5 officieren en 120 manschappen. Hij kwam te Batavia aan op 18 juni 1840 na 155 dagen, waarbij 9 manschappen ontbraken. “Op de rede van Rio de Janeiro werden deze 9 man - na een oproer - overgenomen door het oorlogsschip Boreas.”. Zie ook bij kapitein J.Boelen, de gezagvoerder van de Boreas⁰⁶⁵.

Bossenbroek⁰⁶⁵ vermeldt op p. 70

“Uit het inschepingsregister en de litteratuur zijn mij veertien meer of minder ernstige gevallen van muiterij of pogingen daartoe bekend, die zich in deze periode tijdens het vervoer van koloniale soldaten naar Indië hebben voorgedaan. Ze vonden plaats aan boord van de … Pieter Florisz …” en wel op de rede van Rio de Janeiro⁰⁶⁵.

 

Op 09 januari 1840 startte Hendrik Sweijs zijn vierde reis, nu als derde stuurman op het fregat “Pieter Florisz” onder kapitein J.F.Spiegelberg naar Batavia met 120 man troepen aan boord. Op 16 maart werd op 02^oNBr/22^oWL de “Bato” onder kapitein Keyzer gepraaid. Op 05 april 1840 kwam het schip in Rio de Janeiro waar op 18 april een oproer uitbrak onder de troepen. Veel manschappen probeerden te deserteren naar de wal dat echter werd verhinderd door het Nederlandse oorlogsschip de “Boreas” onder kapitein Boelen. Negen muiters werden met dat schip naar Indië overgebracht. De “Pieter Florisz” zeilde op 14 april uit van Rio en kwam op 17 juni 1840 te Batavia aan. Na debarkatie van de troepen zeilde men op 10 juli door naar Soerabaja waar het schip op 22 juli arriveerde. Op 20 september ging de reis naar Passarouang waar het op de 22^ste aankwam. Toen op 17 oktober over Soerabaya naar Semarang met aankomst op 26 oktober. En tenslotte op 04 november vertrek uit Semarang met aankomst op 13 november te Batavia. De terugreis werd aangevangen op 18 november 1840 en Texel werd bereikt op 19 maart 1841

 

Rotterdamsche Courant 09 december 1817¹¹⁴

Amsterdam, 6 december. Het schip MARIANNE, kapt. J. Visser, van Amsterdam naar Surinamen gedestineerd, heeft des avonds van den 3 december, bij het uitkomen van het Nieuwe Diep, door aandrijving van de schepen ANNA POULOWNA, kapt. J.F. Spiegelberg, en CATRINA AGNESE, kapt. O. Spinder, een kraanbalk en de grote rust gebroken, doch zoude de volgende dag weder in staat zijn de reis aan te nemen.

 

Rotterdamsche Courant 29 juli 1819¹¹⁴

Amsterdam, 27 juli. Kapitein A. Oosterbaan, voerende het schip ANTONIA ULRICA, van Amsterdam naar Smirna (opm: Izmir) gedestineerd, meldt, in dato 15 juli, dat hij toen bij Goudstaart (opm: Start Point) in goede staat zeilende was, met een oostelijke wind, hebbende kapitein J. ten Boekel, van Amsterdam naar Rio-Janeiro, en kapt. J.F. Spiegelberg, van Amsterdam naar Genua en Livorno, in het gezigt.

 

Rotterdamsche Courant 01 februari 1821¹¹⁴

Amsterdam, 30 januari. Het fregatschip ANNA PAULOWNA, kapt. J.F. Spiegelberg, van Smirna (opm: Izmir) naar Amsterdam, is wegens slecht weer en tegenwind den 3 januari ter rede van Malaga ten anker gekomen; was in goede staat en zou met de eerste gelegenheid de reis vervorderen.

 

Rotterdamsche Courant 06 februari 1821¹¹⁴

Amsterdam, 4 februari. Sedert onze laatste zijn in Texel binnengekomen P. Haasnoot, van Lissabon en J.F. Spiegelberg van Smirna (opm: Izmir), laatst van Malaga (ligt in quarantaine); zijn in het Nieuwe Diep gekomen; S.J. Vegter van la Rochelle en J.W. Kramer van Bordeaux, beide in de haven van Texel gezeild.

Wegens ijsgang zijn in het Ras van Terschelling gebracht A. Galloway en W. Atkinson van Londen en R. Cubitt van Yarmouth; uitgezeild H.W. Koster naar Embden.

 

Rotterdamsche Courant 24 april 1821¹¹⁴

Rotterdam, 23 april. Den 20 arriveerde te Helvoetsluis het schip AURORA, J.F. Spiegelberg, van Foijrhagen.

Den 21 zeilden ZORG EN VLIJT, J.E. Swart, naar Marseille; de JUFVROUW JOHANNA, H.J. Jeltes, naar Livorno; ZEEGEWIN, J. van Teijlingen, naar Lissabon.

Den 22 zeilden de JONGE WILLEM, L. Jansen, naar Livorno, en EDWARD, J. Mouath, naar Gothenburg; de wind Z.Z.W. en O.N.O.

 

Rotterdamsche Courant 28 juni 1821¹¹⁴

Amsterdam, 26 juni. Te Genua is gearriveerd J.F. Spiegelberg (opm: fregat ANNA PAULOWNA) van Amsterdam, in 24 dagen; dezelve was den 9^e dag na deszelfs vertrek uit Texel reeds de Straat van Gibraltar gepasseerd; te Bilbao R.F. Mellema, van Amsterdam in 14 dagen.

 

Rotterdamsche Courant 24 juli 1821¹¹⁴

Rotterdam, 23 juli.

…..Den 21 arriveerden JORINA, T. van Duivenboden, van Batavia; JONGE MARTHA, E.B. Boll, van Oleron; FAVORITE, J. Strong, van Londen; FORTUIN, J. Jans, van de Marennes; de HOOP, J. van der Lusdonk, van Lissabon, en zeilden AURORA, J.F. Spiegelberg, naar Reval (opm: Tallinn); kapt. Macdonough, met de brieven van den 21, naar Harwich…..

 

Rotterdamsche Courant 27 september 1821¹¹⁴

Rotterdam, 26 september. Den 24 dezer arriveerden te Helvoetsluis de schepen AURORA, J.F. Spiegelberg, van Reval (opm: Tallinn); de VROUW GEERTRINA, B.D. Micheel, van Koppenhage (opm: Kopenhagen)…..

 

Rotterdamsche Courant 13 oktober 1821¹¹⁴

Rotterdam, 12 oktober…..

….Den 11 zeilden RICHMOND, C. Adams, naar Portland; HEINRICH THEODOR, T. Voss, naar Rostock; AURORA, J.F. Spiegelberg, VICTORY, P. Rubarth, en de ZES GEBROEDERS, J.H. Pagels, naar de Oostzee, en arriveerden de CAROLINE, L. Soupat, van Havre-de-Grace; DIANA, G.C. Matz, van Amsterdam; de PULTNEY, N. Preaulx, van Guernsey; de GLASGOW, W. Patin, van Hamburg, en de VROUW ANNAGINA, R.W. Huisman, van Dantzig (opm: Gdansk); de wind Z.Z.W.

 

Rotterdamsche Courant 05 februari 1822¹¹⁴

Amsterdam, 3 februari. Het Hollands galjas de JONGE DIRK EN ANTONIA, kapt. J.C. Duur, van Cette (opm: Sète) naar Rotterdam, is den 17 januari op de hoogte van Lissabon, voorbijgezeild door kapt. J.F. Spiegelberg, voerende het fregatschip ANNA PAULOWNA, van Cette in Texel binnen