H.H. van Benhoven In Uit het dagboek van Cornelis von Lindern, scheepsbouwer en reder te Alblasserdam Donderdag 1 Februari 1877 (.............................B Tegenwoordig is het stil op de werf en staat er nu een nie oor onze rekening op stapel, en hebben al eenige reders bij elkander doch nog lang niet genoeg. Het is dan ook niemand haast aan te raden en aandeel te nemen. De scheepvaart gaat bitter slecht, naar omstandigheden hebben wij nog niet zooveel reden tot klagen als anderen. De Jan van Haaften ligt te lossen in Amsterdam en zal hopen wij 30000 uitdelen. Gaat dan in lading naar Batavia en Soerabaja. Alblasserwaard ligt te Nieuwediep nog ligters over te nemen naar Samarang. Waterweg 2 maakt 66000 vracht, Waterweg 1 f 28000 vracht in de Molukken. Zes Gezusters laadtop Java 45 en 50 suiker 45 koffie dus niet best. Kaptein de Voogd v. Straten is overleden aldaar. De Deliane is naar Achin, mooije vracht van hier uit en kan daar nu zijn. De AWC is volgens telegram op Java aangekomen met verlies van roer en zeilen 142 dagen reis van Newcastle. L....r.............................................................................................................................................................. ".............................) En nu eindig ik. w.g. C. von Lindern Donderdag 1 Maart 1877 (.seeceeeerooeor.......................................................................................................................................... ....................) Met het nieuwe schip, hetwelk dinsdag gedoopt is zonder eenige plegtigheid met den naam van A.H. van Fienhoven Sr., gaat het goed vooruit. Met ons vak ziet het er anders maar slecht uit. De effekten staan ook maar laag Ooit(7) met 492o, Turken 1196. De Conferentie te Constantinopel is niet voldoende gelukt. De toestand is nog gevaarlijk. Een groot Russisch leger staat aan de Pruth (2) en de Turken staan met een leger aan de Donau. Nu ligt Roemenië nog tusschen hen in. Volgens berigten heden in de Courant was de vrede zoo goed als geteekend tusschen Servië en Turkeije. Tusschen Montenegro en Turkije was de wapenstilstand met elf dagen verlengd. Wat of er nu van worden zal.. Mijn vrouw vraagt of ik nog een potje kaart mede wil spelen. w.g. C. von Lindern Zondag 25 Maart 1877 Het water staat sedert eenige dagen te Keulen zeer hoog. Gisteren wees de Courant aan waterstand te Keulen 6.55 Meter heden 0.40 M. minder alzoo gisteren te Keulen 6.05 Meter. Nu zoude volgens vroegere plaats gehad hebbende hooge standen hier het water ook hoog moeten zijn. Dat is evenwel het geval niet. Met laag water staat het water 3 a 39o voet onder de onderkant van de schoeijing voor Gerard en Jan hun huis en met hoogwater komt dezelve niet onder. De wind is dan ook vandaag ZZO en gisteren ZW. DE barometer daalt gestadig staat op 29. In het onderhuis dus volstrekt geen doorwatering. Met de politiek gaat het nog alles behalve goed. Gepasseerde week liepen de Russen 59o van 1872 binnen 3 dagen van 83 op 88 dus 5%o verschil en na 3 dagen verder staan ze weer op 83&. Dit komt doordien de zending van den Russischen Generaal Ignatief naar London mislukt schijnt te zijn. Het Russisch leger staat nog altijd aan de Puth. Ik vrees dat het met het voorjaar erop los zal gaan omdat hoe mooi Rusland ook praten moge, de waarschijnlijkheid blijft bestaan dat het hier om den Bosphorus te doen is en dat zou geen wonder zijn 3 a 4 maanden zijn de Russische havens gesloten door ijs, wat natuurlijk nu als dat Rusland een uitweg wil hebben waar hij altijd uit kan. Engeland is dan bang voor zijn opperheerschappij in de Middenlandsche zee en ook voor onveiligheid van het Suezkanaal, daarbij komt dat Engeland kan niet toeslaan om politieke redenen, dat Bulgarije door de Russen genomen wordt omdat zijne eigene Indische onderdanen, van welker aantal in het geheel groot 200 millioen en 40 millioen behooren tot de Godsdienst van Mohammed. Het zou een wereldoorlog kunnen worden. Wie weet of er geen nieuwe Hunnen in Indië opstonden om evenals 3 a 400 J.n. C. Europa te overstromen. Wie weet wat er in de toekomst ligt. Groote wereldgebeurtenissen ontstaan veelal in spijt van Conferenties
en Protocollen. De nhoven is kompleet Het ziet er anders maar duister in onze zaken uit. De Alblasserwaard is gisteren uitgezeild naar Samaran. De A.W.C. is op Java gearriveerd met een hulproer. Hij had zijn roer bij Prins Edward Eiland verloren en toen een hulproer gemaakt waarmede hij in 60 dagen Java bereikte. Het hulproer bestond in een bramsteng voor roerstang en bramraas er achter tegen aan gebouten of genaaid. Voor roersten (7) had men een ankerstuk doorgekapt en met kettings werd het roer tegen de steven aangehouden. Het schip kon er 7 mijlen mede loopen en was digt gebleven. Woensdag 31 October 1877 Er is sedert mijn vorig schrijven nogal wat opteekeningswaardig voorgevallen. (........................................... ..) Deze week Zaterdas loopt het nieuwe schip AII. van Hienhoven Sm af Al de Ingelanden en Heemraden zijn verzocht erbij tegenwoordig te zijn alsmede de Goeverneur van Zuid Holland. Wat is het toch naar met de scheepvaart gesteld er bestaat geen kans voor ons om een nieuw te bouwen. Het ziet er bedroefd uit. Vrachten op Java voor suiker f 45, koffie f 60. De Deliane treft het anders nogal wel alsmede de Alblasserwaard en Waterweg 1. In het Oosten d.w.z. in Turkeije woedt een vreesselijke krijg tusschen de Russen en de Turken. De Roemeniërs hebben zich nu ook bij de Russen aangesloten Bij het begin van den oorlog liep alles den Russen mede. Binnen eenige dagen waren zij Roemenië overgestoken en hadden den Donau overgestoken bij Nicopolis. Nicopolis zelf bezet. Niet lang daarna was een korps den Balkan overgetrokken bij Schipka. In Azië waren de Russen ook al heel vlug. 7... dakan en Bagazin hadden ze spoedig en sloegen het (Lely rond Kan7777?). Er vlogen een paar pantserschepen op den Donau in de lucht door de torpedo’s of door het geschut der Russen. Alles ging zoo mooi als het maar kon en met betrekkelijk weinig verlies, een paar honderd man verlies b.v. met het overtrekken van den Donau. In één woord het kon niet mooier. Binnen een paar dagen zouden ze in Adrianopel (7) zijn en dan en dan. Ongelukkige Turken. Doch ziet wat gebeurt er. Die zelfde Turken die door ieder geminacht werden stonden nu ineens overal tegelijk op. Joegen de Russen rond Kars weg, namen Bagazin weder in en verjaagden den vijand weder over de Russische grenzen, Landden met een vloot te Sukkum Kalé (7) in den Kaukasus en bragten daar de heele boel in opstand. In Europeesch Turkeije ging het niet veel beter. De Turken poogden nu de Russen in te sluiten en hun terugweg af te nemen naar den Donau. Daarvoor overmeesterden zij van de Russen de vesting Plevna ten noorden van den Balkan en digt bij Nicapoli. Hier verschanstten zij zich zoodanig dat de Russen hier herhaaldelijk de nederlaag leden. Men berekent het verlies der Russen voor Plevna op minstens 25000 man. Het Russisch korps wat den Balkan was doorgetrokken had het niet minder zwaar te verantwoorden. Het is daar in die Schipka Pas enige weken lang een moordadig bloedbad geweest. De Turken vochten met ware doodsverachting. Nu op dit ogenblik evenwel is de toestand weder gekeerd in het voordeel van de Russen. Ze hebben nog altijd den Schipka Pas in hun bezit en hebben zich daarin versterkt. Zijn echter nog geen duimbreed verder gekomen. Nu hebben de Russen sedert een paar dagen na eenige bloedige gevechten zich meester gemaakt van twee plaatsen op den weg naar Sofia, zoodat binnen Plevna nu de Turken opgesloten zitten met men denkt een 100.000 man. Nu zal het voor de Russen erop aankomen om die plaatsen te houden. Er zijn ontzaglijk veel troepen van de Russen. De geheele Keizerlijke Garde is er ook al. De Keizer zelf ook is in Gomer Studeni (2) in Bulgarije als hoofdkwartier. In Aziatisch Turkije hebben de Russen ook en belangrijke overwinning behaald. Hebben het Turkse leger daar verslagen en een groot deel gevangen genomen en hebben nu Kars weder ingesloten. Russische effecten op dit oogenblik oude Russen 93. 1872 en 1873 59o 76 Oost Metal. 53, Turken 9, Spanje 13, Holl. No 1007. Wij zijn bezig pogingen aan te wenden om te Amsterdam een dok en werf te krijgen, hebben al verscheidene Conferenties met den Wethouder van Tienhoven aldaar en ook eens met den Burgemeester van Amsterdam hierover gehad. Wat het worden zal weet ik niet. w.g. C. von Lindern
Donderdag 7 November 1878 Het is al weder ruim een jaar geleden dat ik wat heb opgeschreven. Er is anders genoeg op te schrijven geweest, doch de lust en veelal ook de tijd heeft mij daartoe ontbroken. Vooreerst zal ik beginnen met een beiangrijk evenement, dat het nieuwe schip A.d. van Tienhoven Sr. serrorten heert. Dit schip zeilde in het laatst van Januari van Brouwershaven naar Batavia met eene gemengde lading bestaande 350 duizend, 100 Last ijzer en de rest andere goederen als aardewerk, ijzerwerk en manufacturen. Vam Dungeness kwamen de gunstigste berigten wat sturen en zeilaadje betreft. Het schip lag ongeveer 21 en 20 voet diep, dus behoorlijk zwaar geladen. Tot den 6 Februari moet aan boord alles naar wensch zijn gegaan. Toen er een zware storm opstak, die veroorzaakte dat het heele ruig overboord ging. De groote mast (IJzeren natuurlijk) brak onder het dek 3 voet daarbeneden af De Kruismast, ook ijzer, brak 3 voet boven de achterhut af De Fokkemast boven de langszaling. Er bleef geen enkele onderra ook hangen. Alles brak af en werd met veel moeite het touwen en ijzeren want, waarvan de vleet buitenboords hingen, afgekapt. De pompen vlogen toen de groote mast overboord ging ook op en neder en hadden veel geleden. De eene boot op de voorhut verbrijzeld en de reeling op verscheidene plaatsen zwaar beschadigd. Het schip bleek toen wat meer water te maken als vóór het ongeval doch niet zoo beduidend veel meer. Op dat oogenblik was het schip op de hooge van Kaap Finistere en werd besloten een noodtuig te maken en hoewel Lissabon de meest nabijzijnde haven was, naar Engeland terug te keeren. Er werd toen een waarlooze marssteng aan de voorkant van de Kruismast door het dek van de hut heen gebragt en tot op het vaste dek neergelaten waar dezelve in klampen werd vastgebonden. Om dit te bewerkstelligen moet zeer veel inspanning nodig zijn geweest aangezien toch eerst een soort van bok moest overeind gezet worden, hetgeen bij het zwaar slingerende schip zeer bezwaarlijk ging. Toch gelukte het en kon hier verder een steng bovenop geplaatst worden aan de waarlooze spreien en ook een razeil werd er aangemaakt. Daar de stomp van de fokkemast was blijven staan en de wanten er ook nog aan zaten, hoewel deze geheel los gewerkt waren en van boven gezakt kon deze weder zoover gebragt worden dat er een waarlooze topzeilra vooraangemaakt werd op de plaats van de verloren fokkera. Bij de groote mast stond alleen een waarlooze lijzeilspier met een klein zeiltje er aan. Met dit tuig zeilde het schip naar Engeland en had het geluk zonder verdere ongelukken de haven van Falmouth te bereiken, waar hetzelve voor de betrekkelijk geringe kosten van 30 pond Sterling werd binnengesleept. Vandaar besloot de Reederij in overleg met Assuradeuren van schip en lading het schip te doen sleepen naar Vlissingen, teneinde in Holland de zaak zelf in orde te brengen onder groote tegenwerking van de Heeren Engelsen die gaarne dit boutje hadden willen afkluiven en onder buitengewoon vreesselijk stonmweder werd het schip door een zeer groote Engelsche sleepboot, de Undaunted, Vlissingen binnengesleept. Den nacht vóór het binnenkomen was het schip bijna weg geweest, het was wat men noemt bezet, op de bank Buitingen. Zelfs zóó digt was het bij den grond dat het zand op het dek kwam. Alleen de Kapitein (I. Jacobs) en de stuurman wisten het gevaar waarin zij verkeerden. Nadat het schip in Vlissingen was ledig gelost is het hier aan de werf gebragt, zijn er nieuwe masten en een geheel nieuw tuig opgebragt en is het weder nieuw gekoperd. Toen dit alles klaar was, is het weder naar Vlissingen gesleept, doch was onderweg bij Veere op een steenen dam geloopen, waardoor het noodig geoordeeld werd in het Droogdok te gaan, hetgeen dan ook gebeurd is, en bleken er 15 bladen koper min of meer beschadigd te zijn. Wat voor ongelukken dit schip al gehad heeft van begin van zijn eerste uitgaan af tot aan zijn tweede vertrek zou belangrijk zijn te relateren. De eerste reis van Helvoet naar Brouwershaven slepende met 2 stoombooten er voor liet een man van het volk die niet met het spil (Harfield) bekend was, het spil loopen, zoodat de ketting met het zware anker eruit rinkelde met een 9 mijls vaar. Gelukkig brak de ketting een 1 11/16 ketting op de 60 vadem af Toen het vervolgens zonder voor dit geval de reis op te schorten te Brouwershaven aankwam, scheelde het bijzonder weinig of de tweede ketting was ook geheel en al uitgeloopen. Toen het schip hier voor averij aan de werf lag, brak een Rotterdamsche tuiger den arm aan boord en moest afgezet worden. Toen het schip weder in Vlissingen lag te laden brak weder een man den arm aan boord en viel er een in het luik, die dood of bijna dood was, dat weet ik niet zeker. Doch al genoeg akeligheden over dat ongelukkige schip Nu zijn ze al een paar maanden voor de tweede keer op weg naar Java en nu zullen ze het zoo slecht treffèn met de vrachten als het bij menschenheugen nooit geweest is. De meeste schepen kunnen iets krijgen, al de suiker gaat of naar Engeland met kleine schepen of wel de eigenaars in Indië hebben het voor om dezelve niet naar Europa af te zenden daar dit artikel hier lager in prijs is als daar. Koffie is er bijna ook niet. De Factorij heeft nu zeven schepen opgenomen tegen 27 gulden per Last geheel vol te laden. Nu moeten er
telegrammen zijn, dat de kapteins hun schip hebben aangeboden tot 15 gulden per Last voor suiker, en nog niet eens genomen. Wat of dat worden moet, weet de Hemel. Overal is het te doen Valparaiso 35 Shillings en San Francisco ook voor graan naar Liverpool, toch nog beter als op Java. Volgens de Couranten liggen er 65 onbevrachte schepen op de reede van Batavia. Wij treffen het ook slecht. Van ons liggen daar de Alblasserwaard, de zes Gezusters, de Deliane en de Tienhovenkan er ook komen. Van Oom Jan Smit ligt de geheele vloot daar onbevracht. Van Lels twee, van Vroege één en van Leen Smit drie stuks. Men denkt zelfs dat ze daar tot Juli van het volgend jaar zullen moeten blijven als ze niet in deze maand bevracht worden. nog nooit is het zoo slecht geweest en bereken ik nu mijn verlies voor dit jaar op twintig duizend gulden. De berekening moet gemaakt zijn, dat hier en aan de Kinderdijk een verlies wordt geleden van de schepen van 4 ton gouds. Het is verschrikkelijk als nu de schepen tot het volgend jaar moeten blijven liggen, dan droogen ze geheel en al uit elkander, en kan het bijna niet missen, of onderweg moeten ze in averij binnenloopen. Wij zullen evenwel maar hopen, dat er spoedig verandering komt ofschoon niemand begrijpt waardoor die zou moeten ontstaan. .......) (..................... w.g. C. von Lindern 03. 3HW Wassenaar,