Familiegegevens en opleiding
Pieter Vis werd geboren te Delfshaven op 16 december 1799.
Hij was getrouwd met Huberta Maria Pelkman, geboren te Delfshaven op 28 juni 1806..Zij is overleden op 14 maart 1862.
Pieter is overleden april 1857003.
Lidmaatschap zeemanscollege(s)
P.Vis (met adres A.van Hoboken & Zn) werd met vlagnummer 389 per 05 augustus 1834 ingeschreven als effectief lid van het Amsterdamse zeemanscollege Zeemanshoop op voordracht van kapitein B.J.Martens. Als zijn schip is genoemd de “India”. Toegevoegd is “overleden” 002.
In de Algemene Vergaderingen van het college Zeemanshoop van 29 juli/05 augustus 1834 is voorgedragen/benoemd tot effectief lid Pieter Vis, oud 35 jaar, voerende het fregat “Neêrlands Koning”, wonende te Rotterdam en met als adres de heer F.Bondix te Amsterdam, op voordracht van kapitein B.J.Martens. Zijn vlagnummer is niet vermeld maar uit de volgorde van aanmelding moet dit 389 zijn023.
Pieter Vis werd per 24 oktober 1837 deelnemer in het Weldadig Zeemans Fonds van Zeemanshoop. . “ingevolge Art 35* van het Reglemt moet de kapt (terwijl hij voor Rott. is varende) dubb. Contr. Betalen”003.
Pieter Vis was met vlagnummer R8 in de periode 1827 t/m 1857 effectief lid van het Rotterdamse zeemanscollege Maatschappij tot Nut der Zeevaart058.
Opmerkingen in verband met lidmaatschap Zeemanscollege(s)
In de notulen van de Bestuursvergadering dd 29 oktober 1857 staat een verzoek om uitkering van de weduwe kapitein P.Visser geb. Pelkman welke hem in de vergadering dd 26 november per 01 mei 1857 wordt toegekend.042.
In de Algemene Vergadering van Zeemanshoop dd 05 januari 1858 is medegedeeld dat per 01 mei 1857 een uitkering is toegekend aan de weduwe kapitein P.Vis geb. Pelkman.023.
In de Jaarverslagen 1858 en 1859 van de Maatschappij tot Nut der Zeevaart (Maritiem Museum, Rotterdam) staat in de Staat van Ontvangst en Uitgave dat de weduwe van kapitein P.Vis een jaarlijkse uitkering kreeg van f 150,-058.
In het Jaarverslag 1862 staat vermeld dat de “trekkende weduwe” van P.Vis in 1862 is overleden058.
De schepen van de kapitein
lidmaatschap van College Zeemanshoop te Amsterdam001
vlagnummer jaren type scheepsnaam naam reder/boekhouder
389 1834 fregat Neêrlands Koning geen opgave
1835 geen vermelding van schip en boekhouder
276 1836-1839 fregat India A.van Hoboken & Zn te Rotterdam
1840 geen vermelding van schip en boekhouder
1841-1853 fregat Rotterdam A.van Hoboken & Zn te Rotterdam
86 1854-1856 fregat Rotterdam idem
In de Jaarverslagen van de Maatschappij tot Nut der Zeevaart staat kapitein P.Vis met vlagnummer R8 als gezagvoerder in de ledenlijsten van058:
* 1849, 1851, 1855 op het fregat “Rotterdam” 584 last varend voor A. van Hoboken & Zn te Rotterdam
Bouma025 vermeldt P.Vis als gezagvoerder gedurende:
* 1830 t/m 1834 op het 3/m schip “Neêrlands Koning”, gebouwd in 1825 te Rotterdam, 630 ton o.m., varend voor A.van Hoboken te Rotterdam;
* 1836 t/m 1839 op het 3/m schip “India”, gebouwd in 1834 te Rotterdam, 850 ton o.m., varend voor A.van Hoboken & Zn te Rotterdam;
* 1842 t/m 1857 op het 3/m schip “Rotterdam”, gebouwd in 1841 te Maassluis, 1173 ton o.m., varend voor A.van Hoboken & Zn te Rotterdam.
Overige bijzonderheden
P.Visch verzorgde per 25 september 1829 vanuit Hellevoetsluis met de “Neêrlands Koning” een troepentransport van 2 officieren en 150 manschappen. Hij arriveerde te Batavia op 26 januari 1830 na 123 dagen065.
P.Vis verzorgde per 28 december 1834 een troepentransport van 5 officieren en 100 manschappen. Hij arriveerde te Batavia op 14 april 1835 na 107 dagen065*
Per 11 november 1836 met 2 manschappen. Hij arriveerde te Batavia op 13 maart 1837 na 122 dagen065*;
Per 02 december 1837 met 4 officieren en 20 manschappen. In St. Georg d’Elmina werden 100 Afrikaanse recruten ingenomen. Hij arriveerde te Batavia op 26 april 1838 na 145 dagen. Onderweg was 1 Afrikaanse recruut overleden.
Per 05 maart 1839 had hij 1 militair aan boord. Aankomstdatum te Batavia is niet vermeld.
Per 06 januari 1840 met 6 officieren en 140 manschappen. Hij kwam te Batavia aan op 19 april 1840 na 104 dagen.
Voorgaande gegevens betreffen de afvaart in Hellevoetsluis met het schip de “India”065.
P.Vis nam per 23 mei 1846 vanuit Hellevoetsluis 1 officier mee. Aankomstdatum te Batavia is niet vermeld.
06 november 1847 verzorgde hij vanuit Hellevoetsluis een transport van 4 officieren en 200 manschappen. Hij arriveerde te Batavia op 25 februari 1828 na 111 dagen
05 april 1851 vanuit Brouwershaven nam hij 1 officier mee. Hij kwam op 23 juli 1851 na 109 dagen te Batavia aan.
16 mei 1852 vanuit Brouwershaven met 3 officieren en 200 manschappen. Hij arriveerde te Batavia op 03 augustus 1855 na 196 dagen.
13 juli 1853 vanuit Brouwershaven met 3 officieren. Een aankomstdatum te Batavia is niet vermeld.
11 november 1855 vanuit Hellevoetsluis met 6 officieren. Een aankomstdatum te Batavia is niet vermeld.
15 december 1856 vanuit Brouwershaven met 4 officieren. Een aankomstdatum te Batavia is niet vermeld.
Voorgaande gegevens betreffen alle het schip de “Rotterdam”065.
Algemeen Handelsblad 00-06-1829
“Voor passagiers van Rotterdam naar Batavia is uitmuntende gelegenheid per de nieuwgebouwde Nederlandsche gekoperde Fregatschepen: NEERLANDSCH KONING om te vertrekken tegen het eind van juli (1834 gevoerd door kapt. Pieter Vis) en
BATAVIA gereed om eerdaags van stapel te lopen en te vertrekken tegen het eind van augustus.”
“De India zeilde op 29 juni 1835 van de rede van Batavia. … Kapitein Pieter Vis , achtendertig bemanningsleden … zagen op de reis geen Chinesche jonken, maar alleen eenigen Chinesche visschersvaartuigen. Op decima werd gelost …”069 – p.190
“De India was in augustus 1836 van zijn eerste reis terug, onder commando van gezagvoerder Pieter Vis”069 – p.176.
Op 7 januari 1850 wa het fregat “Rotterdam” onder kapitein Pieter Vis als laatste schip van de vloot vóór van Hobokens dood (op 14 januari 1850) vanuit Rotterdam vertrokken.069 p 267
In particulier bezit van J.H. van Hoboken in Asselt is een aquarel van het fregat “Rotterdam” onder kapitein Pieter Vis. Het schip voert het vlagnummer R8. De afbeelding in kleur staat ook in referentie 069 p 218.
In de “Biografie van Cornelis Abrahamsz Jr” staat vermeld080:
17 augustus 1856 met de “Azia” te St. Helena op weg naar Nederland:
“… den 17e Augustus lieten we het anker op de Reede van St.Helena vallen, daar we een aantal schepen vonden, waaronder wel 6 Hollanders, onder andere kapt. Vis met de Rotterdam, hebbende aan boord de Gouverneur Generaal Duimaar van Twist … “.
Familiegegevens en opleiding
Henricus Gerardus Theodorus Adriaans werd geboren te Leiden op 16 juni 1826 als zoon van Matthijs Frederik Adriaans en Maria Groothals. Hij was Rooms-Katholiek.
Hij trouwde te Amsterdam op 06 juli 1854 als zeeman, 28 jaar, met de Rooms-Katholieke Cornelia Helena Schrader, geboren te Amsterdam op 10 mei 1831 als dochter van Gerardus Schrader en Margaretha van Greuningen. Zij overleed op 11 november 1891, voormiddags 08 uur in de Ruysstraat 16 te Amsterdam, 59 jaar.
Het echtpaar kwam op 22 juli 1854 naar Rotterdam en woonde aldaar aan de Vissersdijk Wijk 4 Nr. 106 en de Schiedamschesingel Wijk 15 nr. 609 (nieuw nr. 3)
Henricus G.Th. overleed op 18 januari 1900, voormiddags 08 uur in de Ruysstraat 18 te Amsterdam, 73 jaar.
(Stadsarchief Amsterdam en ref. 005)
Lidmaatschap zeemanscollege(s)
H.G.T.Adriaans was met vlagnummer R437 in de periode 1855 t/m 1869 effectief lid van het Rotterdamse zeemanscollege Maatschappij tot Nut der Zeevaart058.
Opmerkingen in verband met lidmaatschap Zeemanscollege(s)
Geen
De schepen van de kapitein
In de Jaarverslagen van de Maatschappij (Maritiem Museum, Rotterdam) staat kapitein H.G.T.Adriaans met vlagnummer R437 als gezagvoerder in de ledenlijst van058:
* 1855 bark “Catharina” 114 last varend voor A. van Hoboken & Zonen te Rotterdam
* 1858, 1859, 1862 fregat “Triton” 397 last varend voor A. van Hoboken & Zonen te Rotterdam
* 1863, 1864 fregat “Rotterdam” 621 last varend voor A. van Hoboken & Zonen te Rotterdam
* 1865 t/m 1867 geen vermelding van schip en boekhouder
H.G.T.Adriaans was in 1865 afwisselend commissaris van de Maatschappij058.
Bouma025 vermeldt H.G.T.Adriaans als gezagvoerder gedurende:
* 1856 t/m 1857 op de bark “Catharina”, gebouwd in 1835 te Rotterdam, 233 ton o.m.,varend voor A.van Hoboken & Zn te Rotterdam. Het schip werd in 1858 verkocht aan P.Smits Fz te Dordrecht en herdoopt in “Anna en Helena”;
* 1858 t/m 1864 op het fregat “Triton”, gebouwd in 1857 te Schiedam, 750 ton o.m., varend voor A.van Hoboken & Zn te Rotterdam;
* 1864 t/m 1865 op het fregat “Rotterdam”, gebouwd in 1841 te Maassluis, 1173 ton o.m., varend voor A.van Hoboken & Zn te Rotterdam. Het schip werd in 1868 gesloopt.
Hij maakte de volgende reizen op de volgende schepen005:
* Catharina 1855/56 Rotterdam - Rangoon - Rotterdam heen: diversen; terug: rijst
* Triton 1857/58 Rotterdam - Batavia - Rotterdam heen: diversen; terug: suiker
1858/59 Rotterdam - Batavia - Rotterdam heen: diversen
1859/60 Rotterdam - Batavia - Schiedam heen: diversen; terug: suiker, koffie
1860/61 Rotterdam - Batavia - Rotterdam heen: steenkolen; terug: suiker, tin
1861/1862 Rotterdam - Batavi - Rotterdam heen: diversen; terug: suiker, tabak,
1862/1863 Rotterdam - Batavia - Rotterdam heen: suiker; terug: koffie
* Rotterdam 1863/64 Rotterdam - Batavia Texel - Rotterdam heen: diversen; terug: ?
Overige bijzonderheden
H.G.T.Adriaans vervoerde per 03 december 1861vanuit Brouwershaven met de “Triton” 2 landmachtofficieren naar Indië. De aankomstdatum te Batavia is niet vermeld.
10 januari 1863 vervoerde hij vanuit Brouwershaven met de “Triton” 11 landmachtofficieren naar Indië en arriveerde te Batavia op 15 april 1863 na 95 dagen065.
Kapitein H.G.T.Adriaans, gezagvoerder van het fregat “Rotterdam” werd tijdens een zitting van de Raad van Tucht op donderdag 26 januari 1865 met een zware straf veroordeeld. Hij werd onbevoegd verklaard “om gedurende tijd van tien achtereenvolgende maanden als schipper op een Nederlands schip te varen. Ook de kosten ter dezer zake gevallen tot een beddrag van 77 gulden en 82 centen, kwamen voor zijn rekening.”
Deze straf was het gevolg van zijn handelen tegen de matroos de Heer. “Op 12 november 1863 werd matroos E. de Heer voor twintig gulden per maand aangemonsterd op het fregat “Rotterdam”. … Bestemming was Batavia en andere havens in Nederlands-Indië. Daarna zou het schip naar Nederland terugkeren. Tijdens de reis deelde de kapitein aan matroos de Heer mede dat hij hem niet volkomen bekwaam actte voor de betrekking waarvoor hij zich had verhuurd. Hij werd van matroos gedegradeerd tot lichtmatroos. Zijn gage werd verlaagd van twintig tot zestien gulden per maand”. De Heer accepteerde deze degradatie en gagevermindering niet en weigerde de opgedragen werkzaamheden uit te voeren. “Omdat het schip inmiddels in Sourabaija was aangekomen, besloot kapitein H.G.F.Adriaans hem na twee dagen van dienstweigering tot vertrek van de “Rotterdam” op te laten sluiten aan boord van het aldaar liggende Zijne Majesteits Wachtschip.” Bij zijn terugkeer weigerde de Heer wederom dienst te doen. Hij werd in de ijzers gesloten en deze straf duurde, vanwege het weigerachtig gedrag, 45 dagen. Het betrof zg. “kromsluiting” hetgeen een opsluiting in een ongemakkelijke positie inhield. De kapitein maakte het nog erger, door hem enige dagen in de volle zon te plaatsen. “Ook werd De Heer geweigerd ‘…om zich behoorlijk te reinigen of aan de vervulling van zijner natuurlijke behoeften te voldoen’.” Na verder continuering van de straf ging De Heer eindelijk na 48 dagen overstag en beloofde zijn werkzaamheden als lichtmatroos te verrichten. Op de terugreis naar Nederland besefte de kapitein dat hij te ver was gegaan en deed hij De Heer een financieel aanbod, op voorwaarde dat deze van een klacht zou afzien. Deze weigerde en de zaak kwam voor de Tuchtraad, met als resultaat de hiervoor gememoreerde uitspraak. 104.
“Een … wedstrijd … werd in 1858 gezeild tusschen twee schepen van de Rotterdamsche reederij Van Hoboken. Op den 15den Maart van dat jaar nam kapitein De Vries van de Zephir op de reede van Batavia afscheid van zijn collega J.Louwerse van de Jason. Dat schip was nog niet heelemaal klaar met inladen, hetgeen nog wel een weekje kon duren. “Ik zal je vrouw als ik thuis ben alvast zeggen, dat ze je over een week of twee, drie kan verwachten”, zei De Vries tegen Louwerse, toen die weer naar zijn schip terugkeerde.
Ter hoogte van Kaap de Goede Hoop zagen de mannen van de Zephir een ander clipper aan de kim, die toen hij dichter bij kwam de Triton bleek te zijn, eveneens een schip van Van Hoboken. Fe Triton was ook den 15den Maart vertrokken, exhter van de reede van Banjoewangi. Door Straat Bali was hij op den Oceaan gekomen, zoodat zijn weg naar het vaderland vrijwel even lang was als die van de Zephir, die door Straat Soenda was gevaren van Batavia uit.
Het werd een spannende wedstrijd tusschen de beide schepen. Ze gaven elkaar niets toe en tefelijk stormden ze het Kanaal binnen … Bijna kop aan kop lagen ze, toen ze aan de kim Brouwershaven zagen opduiken en alles zetten de beide kapiteins er op om den ander nog een beetje voor te komen. …
De Zephir scheen tenslotte toch nog te winnen, het schip liep iets uit en kapitein De Vries dacht al overwinnaar te ziijn, toen zijn blik opeens verstarde. Want op de reede zag hij rustig achter zijn ankers met opgedoekte zeilen … de Jason, die zes dagen na hem was vertrokken en reeds de vorige dag was aangekomen. “Ik heb je vrouw al geschreven dat je onderweg bent”, zei kapitein Louwerse toen hij op de Zephir kwam om zijn collega te begroeten. Met een reis van 90 dagen had hij de race gewonnen. … “
Uit “De Clippers” van Anno Teenstra.Uitgave Holdert & Co, Amsterdam, 1945, 306 pp. en wel op pp. 74-75.
